De Gentse Feesten, editie 2022, zijn voorbij. Na twee coronajaren stond er geen rem op de feestvierders, die vooral ’s avonds massaal de stad introkken. De Gentse Feesten zijn een groot volksfeest en tegelijkertijd een tiendaags cultuurfestival waar vrijwel alle genres van muziek en theater aan bod komen. Uniek in Europa, want vele optredens van vaak bekende artiesten op de grote pleinen zijn helemaal gratis.

In de luwte van het feestgedruis vinden er ook vele klassieke concerten plaats. Koren, kleine ensembles, pianorecitals, kamermuziek, liederavonden etc. Ziehier een greep uit de tientallen klassieke concerten en recitals. Kleine impressies van zeven concerten. Twee concerten in de protestantse Rabotkerk, twee concerten op bijzondere locaties, twee pianorecitals in de Miry concertzaal en als buitenbeentje een optreden van Bulgaarse a capella zang in de Sint Jacobskerk.

KAMEROPERA IN HUSET

Huset is een groot burgerhuis in de Gentse Hoogstraat waar ze op avonden als deze de stoelen en tafeltjes opzij schuiven voor een concert. Tijdens de Genste Feesten zijn er drie verschillende voorstellingen van de Close Opera. Close, want je beleeft het dichtbij, je kan de zangers bijna aanraken. Er is geen podium, geen afstand tussen zangers en publiek. Het publiek is zelf decor in de opera. Kamermuziek in de authentieke betekenis, in de besloten ruimte van een grote huiskamer.

Vier zangeressen (Annelies Van Hijfte, Jolien De Gendt, Clarissa Worsdale en Ineke De Vylder) zingen afwisselend een lied in een gevarieerd programma met Liszt, Grieg, Rachmaninov, Debussy, Berlioz, Ravel, Enescu, Britten, Vaughan-Williams en Kurt Weill. Vier vrouwen, in willekeurige volgorde van dun tot mollig. Vier timbres en stemtypes, van coloratuursopraan tot sobere mezzo, van volle ronde stem tot een beetje snerpend. Pianist Frederik Martens leidt alles in goede banen. Een gekke bende, raadde Jolien De Gendt (van de Schumann liederavond) de concerten in Huset aan. Deze liederavond is nog beschaafd, maar door het jaar heen zijn er Close Opera avonden vol dolle pret.

Duo Estrella in Tinnenpot

Tijdens de Gentse feesten zijn er klassieke concerten in kerken, in een concertzaal, in de huiskamer van Huset. Op 24 juli, de laatste dag van de Feesten, ga ik naar een concert in wellicht de meest intieme theaterzaal van de stad. De “bonbonnière” van Theater Tinnenpot, doos voor bonbons. Een minitheater voor niet meer dan zestig man publiek, compleet met podium, rood pluche, balkon.

Duo Estrella, dat zijn de Nederlandse violiste Femke Sonnen en de Bulgaarse Elisaveta Vasileva, beide sinds decennia in Gent neergestreken. Hoofdbrok van het recital is de laatste sonate van Mozart voor viool en piano (KV 454). De bonbonnière heeft een prima akoestiek, net een echt concertzaaltje. Dat betekent dat je alles hoort en waardoor een fragiele en delicate Mozartsonate altijd moeilijk is, ook al is het geen echt moelijke partituur. Mozart is in deze bezetting altijd op eieren lopen. Je kan je nooit verbergen achter de noten, zoals in veel romantisch repertoire. Daar is Femke Sonnen heel aardig in gelukt. Zoals ook de pianiste, die het hier met een minderwaardige vleugel moest doen.

Sonnen opent het recital met een eigen compositie, Fantasie voor viool solo. Gemodelleerd op de solosonates van Bach waarbij ze toch haar eigen weg gaat, geinspireerd door een maandenlange zeilreis. Soms windstil, dan weer met de wind in de zeilen. Violisten die eigen werk spelen doet me verlangen naar de tijd toen componeren en musiceren nog niet zo gescheiden als de laatste eeuw. Voorts spelen ze nog twee kleine laatromantische werken, hun lijfstuk Estrella van de Belgische Georges Lonque en Capriccio van Cécile Chaminade. Kleurrijke miniatuurtjes in deze snoependoos, die tonen dat Sonnen in dit repertorium misschien wel het beste uit de verf komt. Heerlijke romantiek zonder grenzen. De dikke blonde wagneriaanse vlecht op haar schouder liegt er niet om.

A capella trio “PLETENITSA” in de Sint-Jacobskerk

Pletenitsa is een vocaal a capello trio. Drie zangeressen zingen volksmuziek uit de Balkan, vooral uit Bulgarije. Om allerlei historische redenen zijn volksmuziek en -dans is in landen zoals Bulgarije eeuwenlang bewaard gebleven en vormen ook vandaag nog de levensader van de volkscultuur, in tegenstelling tot de quasi verdwenen volkscultuur in West-Europa.

De Bulgaarse volksmuziek kenmerkt zich door grillige ritmes en dissonanten. Dankzij componisten als Bartok heeft de volksmuziek uit de Balkan ook zijn weg naar de klassieke muziek gevonden. Pletenitsa betekent in het Bulgaars vlechtwerk. De stemmen zijn in elkaar vervlochten, niet altijd op een harmonische of melodische manier, maar vertrekkend uit een unisono gaan ze hun eigen weg, met schurende dissonanten en complexe ritmes. Dit geeft heel pure en authentieke zang. Tevens verwijst het woord “Pletenitsa” naar de klederdracht waarmee wordt gedanst. Ze zingen een tiental liederen die zijn verbonden met volksverhalen. Elk lied krijgt ook een uitleg door een van de drie zangeressen. Bijzonder aan dit trio is wel dat twee van de zangeressen maar Vlaams (Jolien Gebuers) en Nederlands (Sophia Keck) zijn, naast de Bulgaarse oprichtster (Gergana Velikova).

Ze zingen zonder microfoons, waardoor ze achteraan in de kerk wellicht niet duidelijk te horen waren. Niemand had gedacht dat het publiek zo talrijk zou opkomen voor dit concert. Bovendien bleef de kerkdeur open, zodat er geregeld straatgeluiden binnenslopen. Een lied kreeg zelfs een basso continuo van de Ivagoruimwagen. Het zijn tenslotte Gentse Feesten.

Vier zangeressen

• WIE: Annelies Van Hijfte [sopraan], Jolien De Gendt [sopraan], Clarissa Worsdale [sopraan], Ineke De Vylder [mezzo], Frederik Martens [piano]
• WAT: Gentse Feesten
• WAAR: Huset (Hoogstraat 49, 9000 Gent)

Duo Estrella

• WIE: Duo Estrella (Femke Sonnen [viool] en Elisaveta Vasileva [piano])
• WAT: Gentse Feesten: Duo Estrella
• WAAR: Theater Tinnenpot
• WANNEER: zondag 24 juli 2022 om 11:00

Trio Pletenitsa

• WIE: Trio Pletenitsa (Jolien Gebuers, Sophia Keck en Gergana Velikova)
• WAT: Gentse Feesten: Concert Trio Pletenitsa
• WAAR: Sint-Jacobskerk
• WANNEER: zaterdag 23 juli 2022 om 11:00