Zoals Dostojevski geloofde dat schoonheid de wereld zou redden en Scriabin met zijn muziek een nieuwe spirituele eenheid bij de mensheid teweeg wou brengen, zo hoopt pianiste Irina Lankova dat haar passie en verwondering een bescheiden verschil in onze wereld zullen maken.
Of het hier dan niet erg eenzaam wonen is? vraag ik wanneer ik na lang zoeken eindelijk aankom op het goed verscholen landhuis in Nodebais waar Irina Lankova mij verwacht. Ah non, ici c’ est le centre du monde. Mijn openingszin mag dan wel helemaal fout zijn, verder heb ik een zeer aangename ontmoeting met de vrouw achter het Max Festival van Tourinnes-la-Grosse in Waals-Brabant. Het salon waar ze mij ontvangt is het voormalige repetitielokaal van het jeugdkoor dat kunstenaar Max van der Linden (1922-1999) hier oprichtte. Overal schilderijen en keramiek, … het hele interieur ademt Max van der Linden, die zijn leven lang op het familiedomein d’ Agbiermont gewoond, gewerkt en mateloos gecreëerd heeft. Lankova heeft Max, Miqui voor de vrienden, nooit bij leven gekend, ze arriveerde immers pas 17 jaar na zijn overlijden in Nodebais, maar was wel meteen in de ban van deze veelzijdige, charismatische figuur, die de vonk in de artiestendorpen in de omgeving heeft aangestoken.
L’ homme qui faisait des étoiles avec de la boue.
(Julos Beaucarne over Max van der Linden)
Acht jaar geleden lanceerde Irina Lankova, die niet alleen een zielsverwante maar via haar man ook het aangetrouwde nichtje van Max van der Linden zaliger is, haar eigen festival. MAX is het muzikale en jongere luik van Les Fêtes de la Saint-Martin, een jaarlijks kunstenparcours in de maand november dat op plastische kunsten, in mindere mate op theater op muziek focust. Net zoals het kunstenparcours en helemaal in de traditie en de geest van de bruggen bouwende Max van der Linden wil Irina Lankova met dit festival dingen waar ze erg veel van houdt met anderen delen. Niet alleen brengt ze kwaliteitsvolle muziek vanuit de concertzalen naar het dorp, ze wil mensen met elkaar in contact brengen.
“Ik ben een moment dat de eeuwigheid verlicht”
Geïnspireerd door de artiesten die ze aantrekt, stelt artistiek directeur Lankova een divers concertprogramma samen van Gregoriaans over polyfonie tot kamermuziek voor de kenner én de beginnende melomaan. De rode draad in de editie van 2023 is het jaarthema INFINITY, helemaal ontleend aan de mystieke, messianistische componist Alexander Scriabin (1871-1915) van wie Irina Lankova op zaterdag 16 september werk speelt tijdens haar pianorecital.
Infinity slaat zowel op de eeuwigheid als op het grotere geheel, het Al, waar eenidere en alles deel van uitmaakt. Het bekende citaat van Alexander Scriabin “Ik ben een moment dat de eeuwigheid verlicht”, raakt volgens haar aan de essentie van muziek en de rol van de kunstenaar. “Op het podium voel ik mij verbonden met de bron van de muziek terwijl ik ze deel met het publiek”. Zoals Max van der Linden erin slaagde om hemelse werken uit klei te maken, zo probeert Irina Lankova, om de beste muzikanten naar de vruchtbare grond rond Tourinnes-la-Grosse te brengen. Het project groeit er bijna vanzelf.
Infinity programma
De meeste concerten van het Max Festival, vijf op vier dagen tijd, vinden plaats in de Romaanse Sint-Maartenskerk van Tourinnes-la-Grosse, die een prima akoestiek biedt. Het festival opent met tijdloze kamermuziek van Franz Schubert, Samuel Barber en Arvo Pärt, jawel het hypnotiserende ‘Spiegel im Spiegel’ zal niet ontbreken. Er is sacrale muziek voor Goede Vrijdag met Julie Gebhart, sopraan Naomi Couquet, mezzo-sopraan en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van Giancarlo De Lorenzo in het Stabat Mater van G.P. Pergolesi, aangevuld met muziek van Francesco Durante en J.S. Bach.
In het enige soloprogramma van pianiste Irina Lankova speelt ze Alexander Scriabin, Frédéric Chopin en Sergej Rachmaninov, waarbij ze alle stukken van persoonlijk commentaar zal voorzien en de toehoorders een sleutel om te luisteren in handen geeft.
Tussen licht en duister, om 6u in de ochtend, wanneer de kosmos een beetje zuiverder is, gaat Cappella Pratensis op zoek naar het eeuwige in muziek uit het dagschema van het monastieke leven, van prime tot completen. ‘Aeterna Semper Quaerens’ is een concert voor vroege vogels voor wie er in de kerk chaises longues worden aangesleept om languit in te liggen luisteren. Na afloop staat er een stevig ontbijt klaar, want ‘convivialité’ lijkt mee het DNA te bepalen van dit festival du terroir.
Uitvoerders : Irina Lankova, Daniel Kogan, Elina Buksha, David Cohen, Joë Christophe, Léa Hennino, Julie Gebhart, Naomi Couquet, Ivan Paduart, de Cappella Pratensis en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie.
Praktisch
Programma’s
Concertpas van €100 voor het hele festival
Toegangsprijs: €30, in voorverkoop: €25, -26 jaar in voorverkoop: €10
—————————————————————————————————————–
Max van der Linden (°1922 Nodebais – 1999) was een keramist, schrijver, cellist, melomaan, verzamelaar, regisseur, fotograaf, … een charismatische figuur en bruggenbouwer, die constant mensen dichter bij elkaar bracht. Zijn hele leven was gewijd aan de kunst en zijn atelier was een pleisterplek voor vele wandelaars, zoekende mensen, waaronder veel jongeren. In 1965 begon hij samen met vrienden uit het dorp, waaronder zanger en schrijver Julos Beaucarne, aan Fêtes de la Saint Martin. Elk jaar in november trekt het kunstenparcours tot op vandaag bezoekers in de privéwoningen en kerken van Tourinnes-la-Grosse, Nodebais, Beauvechain, Nethen…
Irina Lankova (°1977 Michurinsk, Rusland) was zes jaar toen ze tot tranen toe bewogen werd door de Elegie van Rachmaninov, studeerde piano aan de Gnessine School in Moskou. Op haar 18de kwam ze naar Brussel om zich te vervolmaken bij Evgeny Mogilevsky (winnaar KEW 1964). Daarna verbleef en werkte ze in Londen en Parijs, sinds 2016 woont ze in Nodebais (Waals-Brabant) met haar man die een neef is van Max van der Linden en in zijn vrije tijd jazzmuziek speelt. Ze spreekt perfect Engels en Frans, noemt zich niet ‘Russisch’, maar ‘Belgisch-internationaal’. Al heeft ze een goed gevulde concertagenda (Carnegie Hall in New York, Salle Gaveau in Parijs, Concertgebouw in Amsterdam, …) toch is deze internationale pianiste opvallend/vreemd genoeg in Vlaanderen vrijwel onbekend.
“Her touch is genuinely poetic, and she works on a large tonal canvas,
conjuring moods and atmospheres with compelling authority”
The Independent, UK
foto van Irina Lankova @ Ger Spendel
foto’s van Nodebais en Tourinnes-la-Grosse:© Ernst Gülcher
