Het was 1996. “Tijdens de aanloop-elfdaagse naar 11 juli toe, is er ook een plaatsje voor de muziek. Voor de organisatie hiervan werd beroep gedaan op het Festival van Vlaanderen-Brussel. Na Aldenbiesen en vóór Ardooie, Gent en Meise, was ook Mechelen gaststad. Er werd gekozen voor een historische plek: kasteel Tivoli, meer bepaald de Orangerie, waar kinderkreetjes en consumptiegeluiden nooit ver waren. Geopteerd werd voor Oxalys, dat vorig jaar al een bovenstebeste indruk liet” (Gazet van Antwerpen).
Ei-zo-na dertig jaar, een gestage opgang en een verwoestende kasteelbrand later, speelde Oxalys weer in Mechelen. Het decor was nog indrukwekkender: de gerestaureerde Predikherenkerk waarvan de decoratieve authenticiteit ieders bewondering wegdraagt. De organisatie was die van Amazing Haydn, die voor haar slotconcert, na drie Duits / Oostenrijkse ensembles, het in eigen land was gaan zoeken. Het was een blij weerzien met de artiesten van het eerste uur: de dynamische violiste Shirly Laub, de onuitputtelijke fluitist Toon Fret en de ervaren klarinettiste Nathalie Lefèvre. Veelzijdig als Oxalys is, waaiert het vaak uit tot een groter ensemble, dat zo een breed repertorium kan realiseren. Een uitbreiding van de bezetting tot vijf, zes of acht musici zette de kwaliteiten in de kijker van violiste Sarah Bayens, altvioliste Elisabeth Smalt, cellist Pierre Fontenelle, contrabassist Koen Hofman, hoboïst Piet Van Bockstal, fagottist Pieter Nuytten en hoornist Anthony Devriendt.
Haydn in compact
Een originelere inzet was ondenkbaar: op suggestie van Piet Van Bockstal en dankzij de vindingrijkheid en commerciële spirit van Haydns impresario Peter Salomon, kregen we een heuse Haydn-Symfonie te horen, zonder orkest: Symphony quintetto Hob.I: 94. Een surprise van een ‘Surprise’, want dat is de toenaam van Symfonie nr.94. En, ja, het fortissimo dat in het rustige Andante eventuele slapers moest opschrikken was er. En, ja, fluit, twee violen, altviool, cello en contrabas gaven het Menuet de allure van een vrolijke Bruegeldans. En, ja, de contrabas kon zijn grappig nawoordje kwijt.
Voor een andere verrassing zorgde organisator Alfons De Leus. We zouden bijna zeggen “traditiegetrouw”. Hij pakte uit met de minder bekende Anton Reicha, goed voor zo’n 24 Blaaskwintetten. Één daarvan, het opus 88 nr.2, was een virtuoos onderhoudje tussen fluit, hobo, klarinet, fagot en hoorn. Het was Reicha op zijn best: vijf getalenteerde blazers in prima balans. En, voor sommige weliswaar ware muziekliefhebbers, de ideale kans om de hobo van de klarinet te leren onderscheiden!
Schubert
En, zoals vuurwerk stopt met de ‘boekee’, zo eindigde een mega-cyclus met een mega-compositie door een mega-ensemble: hét Octet van Schubert. Het samenspel was sprankelend. Het Andante was dansant. Het slot onheilspellend. Al deze emoties waren af te lezen van de suggestieve mimiek en lichaamstaal van de letterlijk en figuurlijk ‘rode draad’ van het gezelschap, Shirly Laub. Met zijn allen maakten ze er een feest voor oog en oor van.
