Componisten gingen door de eeuwen heen steeds op zoek naar nieuwe presentatievormen van muziek en zijn zo ook concertformats blijven vernieuwen. In diezelfde lijn stelt Ars Musica in november 2023 het gloednieuwe Next Opera Days voor, dat uitnodigt om veertien dagen lang kennis te maken met hedendaagse opera en de jonge componisten van vandaag. Op het programma van deze eerste editie staan de opera’s Consensus Partium van Alessandro Bosetti en David Christoffel in Les Brigittines en Mary van Clara Olivares in het Théâtre de la Balsamine, evenals de première van Micromégas, gebaseerd op het filosofische verhaal van Voltaire op muziek van componisten Line Adam, Anne Martin, Benoît Menut en Alexander Vert in Les Brigittines.
De ‘Pocket Opera’-beweging bracht de laatste jaren al nieuwe werken voort zoals Whisper Opera van David Lang, die Ars Musica in 2018 presenteerde tijdens de editie “Ongehoord / L’inouï”. Pocket Opera’s zijn creaties voor een beperkte bezetting, een minimalistische enscenering en een soms zeer visuele uitvoering vertrekkend vanuit de beeldende kunsten. In het hedendaagse muzieklandschap zijn deze opera’s productioneel eenvoudiger te programmeren dan een traditionele opera met symfonieorkest.
Next Opera Days stelt voor haar eerste editie niet minder dan drie opera’s voor, waaronder de wereldpremière van het inspirerende Micromégas.
Consensus Partium van Alessandro Bosetti en David Christoffel (7 november in Les Brigittines) bijt de spits af. Deze gesproken opera neemt de luisteraar mee op een bijzondere reis tussen muziek en woord, nu eens in evenwicht, dan weer in wrijving. Het werk is geschreven voor drie zangeressen (Trio Déclic) en een radio- en verhaalapparaat. De opera verhaalt de zoektocht van renaissance-architect Leon Battista Alberti naar de juiste verhoudingen en het uitschrijven van de bijhorende regels. Daarnaast verkent het werk de stem, het luisteren en het taalspel. De opera roept vragen op als: ‘Hoe ontstaat het evenwicht of de spanning tussen het woord en zijn geluidsmateriaal?’ of ‘Hoe uit zich dit in een verhaal en een muzikaal onderzoek naar de gesproken of gezongen stem?‘
Micromégas (10 en 11 november in Les Brigittines), de tweede creatie van het festival, is een wereldprimeur. Gebaseerd op het gelijknamige filosofische verhaal van Voltaire schreven vier componisten met zeer verschillende stijlen (Line Adam, Anne Martin, Benoît Menut en Alexander Vert) een origineel werk met visuele creaties van Thomas Pénanguer en op een libretto van Alexandre Castant. Karolyn Karolyi, Pauline Claes, Elise Gäbele en het ensemble Musiques Nouvelles onder leiding van Jean-Paul Dessy nemen de uitvoering voor hun rekening. Voltaire pende een galactisch verhaal neer over de avonturen van de reusachtige Micromégas van de planeet Sirius en een compromisloze visie op de menselijke conditie.
Clara Olivares’ Mary (17 en 18 november in het Théâtre de la Balsamine) tot slot, is een opera voor sopraan-poppenspeler en kamer-en electronisch ensemble, gebaseerd op het leven en werk van Mary Shelley (auteur van Frankenstein, The Modern Prometheus). Mary haalt de nauwe band tussen marionetten, muziek, theater en opera van onder het stof, in de traditie van de Salzburger marionetten, de creaties van Philippe Genty, Érik Satie’s Geneviève de Brabant en Fellini’s Casanov. Het werk is een mix van literatuur en poppenspel met een sterke nadruk op het visuele aspect.
In het kader van het festival wordt op 4 november in het ISELP (Institut Supérieur pour l’Étude du Langage Plastique) de rondetafel De nieuwe gezichten van de opera gehouden rond nieuwe opera in het hedendaagse muzieklandschap (in het Frans).
Daarnaast staan er nog tal van activiteiten op het programma, zoals enkele educatieve projecten op scholen. Next Opera Days wil het muzikale onderzoek onder de aandacht brengen en doorgeven aan een zo breed (en jong) mogelijk publiek. Tijdens luister- en creatieve workshops verkennen verschillende klassen samen met een muzikant de taal van geluid via het gesproken woord, treden ze binnen in de muziek van het universum of denken ze na over de geluiden van een ‘muzikaal lichaam’.
Net als de interstellaire reuzen van Micromégas kijkt Next Opera Days naar de toekomst en nodigt iedereen uit om te luisteren naar de opera’s van vandaag.
