Stel dat je zonder te weten wat en hoe, geblinddoekt als het ware, de concertzaal werd binnengeleid en blijvend geblinddoekt had moeten luisteren om nadien je ervaring over, onder meer of nee, vooral, het orkest te geven. Je zou zonder twijfel over de professionele sterkte van dit doorwinterde ensemble begonnen hebben én je zou dus fout geraden hebben…
Waarom zou je meteen over die professionaliteit beginnen? Omdat je wel degelijk een zeer professioneel klinkend orkest gehoord had. Dat kan geen orkest van ‘beginners’ tussen 15 jaar en 26 jaar zijn. Toch is het zo. De drie Vlaamse symfonische orkesten kwamen tot een sterk samenwerkingsverband om, met de steun van de Vlaamse minister van cultuur Sven Gatz, een nieuw symfonisch orkest op te richten, speciaal voor de jeugd van 15 tot 26 jaar. Musici van de drie orkesten coachten de jonge instrumentalisten die na zware selectieproeven tot het orkest zijn toegelaten. Het orkest is niet alleen voor Vlaamse orkestmuzikanten in opleiding of recent afgestudeerden, het is internationaal. Youth Orchestra Flanders verwijst naar Vlaanderen, dat zeker wel en het initiatief is Vlaams. Het doel is meerzijdig want zo krijgt Vlaanderen in de internationale muziekwereld weer een betere bekendheid. Het project is zo ambitieus en uitzonderlijk kwaliteitsvol dat het een eer zal worden en eigenlijk al is, lid te mogen zijn van dit orkest. Of het ook deuren zal openen voor een verdere carrière bij de gevestigde orkesten waar ter wereld ook, is nog niet te voorspellen. Daarvoor is het project té nieuw, ook al heeft het alles nu al in huis om een grote naambekendheid te verwerven.
Debuutconcert van zeldzaam hoog peil
Klassiek Centraal was te gast in het Concertgebouw te Brugge OP 18 februari 2019 voor het debuutconcert. Daags tevoren werd gespeeld in Flagey. Op het programma stond werk van Wim Henderickx, Pulses of the Earth, Sergei Prokofiev, Vioolconcerto Nr. 1 in D, op. 19 met Lorenzo Gatto als solist en Dmitri Shostakovich, Symfonie Nr. 10 in e, op. 93. Edwin Outwater, Amerikaans dirigent, leidde met zwier dit orkest foutloos en met alle muzikale kleuren die je in huis moet hebben, door een niet zo voor de hand liggend repertoire om een debuut te maken.
Uw recensent had het geluk om toevallig naast Wim Henderickx (Gouden Label Carrière 2016) in de zaal te zitten en zo genoot ik niet alleen van zijn machtige visie op de ‘Pulses of the Earth’ (mag ik het de turbulenties noemen van de aarde, van moeder natuur?). Hendrickx leeft zich nog eens uit in het slagwerk, zijn ‘dada’ als slagwerker, maar ook de kopers komen gul aan bod, net als de houtblazers en strijkers. Geen instrument wordt onbenut om de natuur in al zijn vormen aan het woord te laten. De stilte van moeder aarde, de onrust en spanning voor onweer en plots onverwacht geweld zonder weerga. Weet je, er was een foute programmatie, als ik even mag. Het concert had hier niet mogen mee beginnen, maar moeten mee eindigen. Dit werk was de kroon van op wat zou volgen. Hendrickx kan je zondermeer naast het genie van Shostakovich plaatsen en zeker boven de compositorische kunde van Prokofiev.
In het vioolconcerto van laatstgenoemde liet Lorenzo Gatto zich gaan. Je zag hem met pretoogjes genieten van die jonge mensen, mogelijk denkend aan zijn eerste jaren. Met enige strengheid durf ik toch te schrijven dat de fijnste hoge nootjes niet altijd even loepzuiver waren. Het is de finale test van dit concerto en vereist meer dan alle aandacht om die zeer precieze tonen te treffen.
De 10de symfonie van Shostakovich is van geen kleintje vervaard. Het beknopte verhaal lees je op Wikipedia. Verbluffend, dat is misschien het beste woord om deze zware dobber samen te vatten. De Rus schrijft de Stalindictatuur van zich af, met alle frustraties, zeg beter trauma’s die dit met zich bracht en de hoop die er ontstaat na Stalins overlijden. Het is een politiek geladen werk, maar je hoeft het niet perse aan politiek te koppelen. Het is zoals heel wat geniale werken sterk genoeg op zich om je gevoelens tijdens het luisteren de vrije loop te geven. En dit werd allemaal met een kunde vertolkt door een orkest dat voor het eerst optrad. Wat een prestatie van op de eerste plaats al die jonge zielen, maar ook van de dirigent – wat een behendig man! – en van al de begeleiders. Bravo, bravo, bravissimo !
- WAT & WIE: debuutconcert Youth Orchestra Flanders, dirigent Edwin Outwater, solist Lorenzo Gatto
- PROGRAMMA: Wim Henderickx – Pulses of the Earth, Sergei Prokofiev – Vioolconcerto Nr. 1 in D, op. 19 en Dmitri Shostakovich – Symfonie Nr. 10 in e, op. 93
- WAAR & WANNEER: Concertbegouw Brugge, 18 februari 2019
- WEBSITE: Youth Orchestra Flanders
- FOTO’S: © Marie-cCaude-de-Benaouda, © Edwin Outwater
