Giacomo Puccini overleed in Brussel, 29 november 1924, 65 jaar oud. Precies op die dag brengt de Opéra Royal de Wallonie hulde aan de componist met de creatie van een nieuw werk, Pucciniana. gecomponeerd door Andrea Battistoni in opdracht van de Opéra Royal de Wallonie. In het tweede deel zijn fragmenten uit zijn opera’s geprogrammeerd.
Aan de bezieling van dirigent Giampaolo Bisanti te zien, durf ik veronderstellen dat de chef-dirigent van de ORW zeker mee aan de basis ligt van de opdracht. Onlangs dirigeerde hij Tosca in de opera van Hamburg en tijdens het concert was het enthousiasme en de intensiteit waarmee hij solisten, koor en orkest aanstuurde grenzeloos! Hij ontpopte zich als een fantastisch Puccini-dirigent en kreeg van het orkest een uiterst geconcentreerde respons. Hij liet zijn orkest schitteren op het podium, met enkele mooie solo’s, zoals de altvioliste met het koor in het heerlijke “zoemkoor” uit Madama Butterfly.
Pucciniana van Andrea Battistoni is een cantate voor sopraan, tenor, koor en orkest, “een muzikale dialoog in vijf taferelen”. De componist zegt er zelf over in het programmaboekje: « avec cette pièce, j’ai souhaité dialoguer avec sa musique et son héritage artistique pour leur rendre un hommage sincère, plein d’admiration et de gratitude ».
In het uitgebreide fresco herkennen we uiteraard citaten uit de opera’s van Puccini, La Bohème, Madama Butterfly, La Rondine enzovoort. Maar Battistoni grijpt ook terug naar een project rond koningin Marie-Antoinette van Frankrijk, wat nooit verwezenlijkt is, maar dat Battistoni laat versmelten met operadiva’s als Tosca of Manon Lescaut. Ook enkele saloncomposities van Puccini zorgen voor charme in het tweede deel. Melancholie wisselt af met opgewektere passages en het stuk eindigt met een elegisch slot waarbij een crescendo van koor en orkest geleidelijk verstilt en zachtjes uitdeint in de verte. Giampaolo Bisanti laat ook het volledige concert eindigen met een koorarrangement op Nessun dorma uit Turandot, de opera die Puccini onvoltooid achterliet, een ontroerende hommage aan de meester van Lucca.
Het solistenpaar, tenor Gaetano Salas en sopraan Marigona Qerkezi paste van gestalte totaal niet bij elkaar, maar gelukkig matchten de stemmen wel mooi en vertolkten ze met veel inleving zowel hun passages in Pucciniana als de aria’s in het tweede deel. Salas heeft een warm en toch helder timbre met evenwel in het eerste deel een wat te sterk vibrato, maar in de aria’s kon hij zich uitleven. Hij was een ontroerende Rodolfo en Cavaradossi met bovendien een perfect verstaanbare dictie. Dit laatste was helemaal niet het geval bij Marigona Qerkezi. Zoals haar figuur is ook haar stem weelderig. Haar klanken zijn krachtig en expressief, maar geen woord is te verstaan.
Het publiek was duidelijk in zijn nopjes met dit prachtig concert, een uitstekende eerbetoon aan deze fantastische operacomponist.