Het nieuwste album Au douz tens nouvel – Chansons de trouvères markeert een indrukwekkende mijlpaal voor Paulin Bündgen en zijn ensemble Céladon. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het ensemble, sluit deze plaat een trilogie af rond de thema’s van hoofse liefde in de middeleeuwen. Net als bij eerdere releases (een bespreking van Under der Linden kan u hier lezen), wordt opnieuw het diepgaande engagement van het ensemble met middeleeuwse muziek en opmerkelijke artistieke keuzes duidelijk.
Het album weerspiegelt typische trouvère-thema’s van liefde en humor, met dubbele betekenissen en erotische ondertonen. Maar de typische thema’s zijn niet de ster van het album. Wat direct opvalt, is de zorgvuldige reconstructie van de chansons. Het titelstuk “En mai au douz ten nouvel” is door Bündgen en zijn team uit fragmenten heropgebouwd. Met slechts een melodielijn en onvolledige teksten, hebben zij ritmes toegevoegd en zelfs een tweede zangstem, gezongen door Clara Coutouly, om het stuk nieuw leven in te blazen. Hun keuze om de reverdie een dansachtige energie mee te geven, past perfect bij het thema van de terugkeer van de lente.
Toch roept dit project vragen op over de artistieke keuzes en het effect ervan op de luisterervaring. Het ensemble heeft zich grondig verdiept in iconografisch onderzoek om een instrumentatie te creëren die aansluit bij de middeleeuwse bron. De vrijheid waarmee ze deze instrumenten gebruiken, zoals de improvisaties met ruisklanken en percussie, zorgt voor een levendig en meeslepend geluid. Een nieuwe poging om een nader luisterpubliek te bereiken? Maar deze artistieke vrijheid biedt niet in elk lied een meerwaarde. Soms lijkt het eerder een poging om het geheel aantrekkelijker te maken en geen werkelijk noodzakelijke toevoeging. Iets wat minder prominent bij Under der Linden (RIC447) in het oor sprong.
Het samenspel tussen Coutouly en Bündgen voor de verschillende personages in L’aultrier quant je chevochoie geeft een interessante dynamiek, maar roept toch ook vragen op over de historische authenticiteit. Het verdelen van de verhaallijn tussen man en vrouw lijkt eerder een eigentijdse keuze dan een reconstructie van de oorspronkelijke uitvoering. Hoewel deze aanpak nieuwe mogelijkheden opent — een groter bereik en meer variatie in klankkleur — komt het soms kunstmatig over.
De zang is onmiskenbaar verzorgd, maar blijft toch wat afstandelijk. Clara Coutouly’s vertelstem, hoewel technisch sterk, mist vaak de emotionele urgentie die nodig is om de luisteraar echt te raken. Dit probleem wordt verder versterkt door het ontbreken van vertalingen van de Oudfranse teksten. Zonder deze context blijven de verhalen en de vaak rijke, dubbele betekenissen ontoegankelijk voor een groot deel van het publiek. Dit gebrek aan vertaling voelt als een gemiste kans, vooral bij een album dat zich richt op een nichepubliek.
Ondanks de punten van kritiek blijft Au douz tens nouvel wel een charmant album. De artistieke keuzes van het ensemble en middeleeuws muziekspecialist Anne Delafosse breken met de meer gangbare interpretaties, zoals de soberdere interpretaties van Gothic Voices. Céladon zet zich daarmee wel apart van de rest aan middeleeuwse album. Voor liefhebbers van middeleeuwse muziek biedt dit album eens een andere luisterervaring.
