De wereld heeft meer dan ooit behoefte aan samenlevingen die diversiteit, inclusie en gelijkheid omarmen. Steeds weer blijkt dat muziek en muziek maken een krachtig instrument zijn dat kan worden gebruikt om dergelijke humanistische waarden te bevorderen, hoop te brengen en vastberadenheid te stimuleren.
De Academische Leerstoel Jonet over Sociale Actie en Muziek Maken werd opgericht aan de Universiteit Gent (UGent) en de Hogeschool Gent (HOGENT – Hogeschool voor de Kunsten en Departement Sociaal Werk). Het is de bedoeling het diverse domein van sociaal geëngageerde muziekpraktijken te onderzoeken en bij te dragen tot de verdere ontwikkeling van muziekpraktijken die gebruik maken van het empowerment-karakter van muziek maken om sociale impact te genereren en bij te dragen tot een samenleving die diversiteit, inclusiviteit en gelijkheid waardeert en bevordert.
Daarnaast, en voortbouwend op dit onderzoek, zal de leerstoel bijdragen aan de opleiding en professionele groei van musici en culturele werkers die muziek maken en sociale actie willen faciliteren.
Daarmee komt de leerstoel niet alleen tegemoet aan een groeiende behoefte aan meer diepgaand onderzoek, maar ook aan hoogwaardige en duurzame opleidingen op het gebied van muziek maken en sociale actie. Ondanks de opkomst van vele sociale muziekprojecten in de afgelopen jaren, zowel nationaal als internationaal, en ondanks een steeds groeiend aantal musici en culturele werkers die op dit terrein actief willen zijn, is deze behoefte immers pertinent met het oog op de vooruitgang van dit domein.
Om zijn activiteiten te organiseren en te vergemakkelijken zal de leerstoel het Centrum voor Sociale Actie en Muziek Maken (CESAMM) oprichten. Aangezien er momenteel geen onderzoeks- en opleidingscentrum bestaat dat zich toelegt op zijn domein, zal dit centrum een unieke positie innemen in de wereld.
Speerpunt van het CESAMM wordt de synergie tussen onderzoek en praktijk door intensieve samenwerking tussen wetenschappers en praktijkmensen, tussen kunst en wetenschap en tussen onderzoek en artistiek-educatieve initiatieven.
Promotor van de leerstoel is Prof. dr. Francis Maes, hoogleraar musicologie aan de Universiteit Gent en hoofddocent aan de Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen. De eerste leerstoelhouder is prof. dr. Lukas Pairon, oprichter van het onderzoeksnetwerk SIMM en Muziekfonds en medeoprichter van het muziekensemble Ictus. Dr. An De bisschop zal vanaf 2024 leerstoelhouder zijn. Prof. dr. Luc Nijs blijft als gasthoogleraar nauw betrokken bij de leerstoel. In 2023 komt Filip Verneert het team versterken als postdoctoraal onderzoeker.
De oprichting van de Academische Leerstoel is mogelijk dankzij de financiële steun van 2 hoofdsponsors – de Stichting VGP en de Fondation Futur 21 – en van 7 grote muziekcentra, die ook de rol van ‘hubs’ op zich zullen nemen om beoefenaars van sociale en gemeenschapsmuziekprojecten in hun regio samen te brengen: Brussels Philharmonic, deSingel, Concertgebouw Brugge, De Centrale, Handelsbeurs, Musica en het Klara Festival.
