Van droevige vogels en spiegelbeelden – Fazıl Says pianoalbum

“Oiseaux Tristes brengt het werk van drie beroemde Franse componisten samen”, zo beschrijft de Turkse pianist Fazıl Say de structuur van zijn album. Vernoemd naar het stuk Oiseaux Tristes (Droevige Vogels) uit Maurice Ravels Suite Miroirs (Spiegelbeelden), combineert het album de Belle Époque met de barok. Ravel en zijn tijdgenoot Claude Debussy deelden immers een gemeenschappelijk rolmodel: de barokcomponist François Couperin. En dus verenigt Fazıl Say de drie componisten in een allusief programma.

Debussy’s Suite Bergamasque is een spel met referenties. Titels van delen als Menuet en Passepied hinten al naar de connectie met barokdansen. Het beroemdste stuk van de suite, Claire de lune, verwijst echter naar een gedicht van Paul Verlaine. De dichter had zichzelf tot taak gesteld om de grenzen tussen verschillende kunstvormen te doorbreken. Hij liet zich inspireren door de idyllische schilderijen van de rococo-kunstenaar Watteau en eiste dat poëzie vooral muziek moest zijn. Maurice Ravel daarentegen noemde zijn suite niet voor niets Spiegelbeelden. Naast pre-klassieke vormen en laatromantische harmonieën gebruikte hij ook ideeën van Debussy. Voor Fazıl Say staat één ding vast: “Miroirs is een van de meest omvattende en interessante werken in het pianorepertoire. Ik heb er maanden aan gewerkt.” Couperins collectie Quatrième livre de pièces de clavecin, waaruit de pianist vijf stukken selecteerde en bewerkte voor de moderne piano, lijkt echter nog ambitieuzer