Eindelijk hebben we weer wat vrijheid en perspectief. Hoop en teleurstellingen waren ruim een jaar aan de orde en werden voortdurend omgeschept. Het virus is dankzij het vaccin én discipline van groot en klein bedwingbaar, maar voorzichtigheid blijft geboden.

Het was voor het organiserende team van TAZ alles uit de kast halen, een heel gepuzzel op het vlak van logistiek om de voorstellingen zoveel mogelijk in open lucht te laten plaatsvinden. Na maanden onthouding ondergedompeld worden in de schoonheid, diversiteit en magie van de podiumkunsten en deel uitmaken van een publiek dat als gehypnotiseerd muziek, dans en theater volgt met verhalen die individuen en de maatschappij elkaar te vertellen hebben, is een zaligheid.

Je zit tussen vreemden die dat toch niet helemaal zijn. Ergens zijn er raakpunten door samen een voorstelling te volgen. Je zit in dezelfde dimensie, deel uitmakend van hetzelfde moment. Een ervaring is altijd het mooiste als je die kunt delen. De warmte van een collectieve emotie zowel in de lach als de ontroering. Een groot geleerde uit de Engelse renaissance literatuur verwoordde het al als volgt:” Geen mens is een eiland. Ieder mens is een stuk continent, deel van ’t vasteland.” Leven alleen is niet genoeg. Een mens heeft zonneschijn, vrijheid en een beetje fleur nodig.

Het onderste uit de kan

Op de kwaliteit van de performers en voorstellingen, het aanbod tout court, werd niet beknibbeld. Kwantiteit en kwaliteit hoeven elkaar niet uit te sluiten. “Wat je niet doodt, maakt je sterker.” Veel artiesten en mensen uit de amusementssector zagen de voorbije maanden zwarte sneeuw maar staan nu weer de op de scène, niet met 100 maar 200% inzet. Hun grote liefde ligt zonder meer bij een zaal met publiek. Ze delen hun passie voor theater, muziek, dans.

Gastcurator Caroline Pauwels (rector VUB) bracht hun unieke achtergronden samen tot een breed gamma vol karakter, kleur, intimiteit en joie de vivre opgebouwd rond ‘Verwonderng, Amor Mundi, Zorgeloosheid en Verbondenheid’. Golven waarop de vakantiegangers vol overgave surfen. Uit het ruime aanbod pikte uw recensent er acht gediversifieerde voorstellingen uit.

Grote Post
Stand up comedy ‘De hoogste berg’ Robrecht Vanden Toren

Robrecht Vanden Toren stond onder meer op de planken in producties van Piet Arfeuile, het theatergezelschap Compagnie Cecilia, HETPALEIS en werkte zich in the picture met films als ‘Hasta la vista’ en met rollen in meerdere series. Hij is wel een nieuwkomer in de branche van LiveComedy. Privé maakte hij een relatiebreuk mee, een kind opvoeden in co-ouderschap en dat liet diepe sporen bij hem na. Hij spon er een voorstelling rond.

Het podium is zijn habitat, dat voel en zie je meteen. Maar zijn temperament speelt hem parten. Hij stuitert over het toneel als een balletje in een flipperkast. Een ongeleid projectiel en zit constant in overdrive. Zijn exposé zit vol goede bedoelingen, maar mist dosering. Er zitten een paar mooie liedjes in die getuigen van muzikale dynamiek. Voor een eerste soloshow verdienstelijk.

Muziektheater – Kunstenstencampus aan Zee
Première: ‘Rigoletto’ De SCHONECOMPAGNIE & Comp. Marius

Comp. Marius heeft een aparte stijl en sluit geen compromissen. Voor deze voorstelling gingen ze in zee met DESCHONECOMPAGNIE die zich als doel stelt opera toegankelijk te maken voor een breder publiek. Opera zonder bombastische decors, ook humor wordt niet geweerd. Het is l’art pure, zonder franje. Comp. Marius maakte een bewerking en vertaling op rijm van het theaterstuk ‘Le roi s’amuse’ van Victor Hugo en de opera ‘Rigoletto’ van Verdi en gaf er een eigen twist aan.

DESCHONECOMPANIE ensceneerde deze tekst voor twee operazangers, drie acteurs en een pianist. Samen dalen ze met Rigoletto, de hofnar van de koning, af in een tragedie die begon als een komedie.

De voorstelling gaat door onder de blote hemel in een ruimte naast de Kunstencampus aan Zee. Vroeger stond op deze plek een theaterzaaltje, een bonbonnière. Het raakte echter in verval. De natuur heeft de ruimte overgenomen. Er staan hoge bomen waarvan de bladeren een natuurlijk gewelf vormen. Een mooie setting.

Stefaan Degank, als Rigoletto, speelt de sterren van de hemel. Hij heeft een klok van een stem. De vele rijmcombinaties debiteert hij met een perfecte dictie, stomende vlotheid en accuratesse… om van te snoepen. Daarentegen zijn Karlijn Sileghem en Tom Goossens in de nevenrollen met minder stemdebiet, niet altijd goed te verstaan. Hun inventieve spel compenseert veel. ‘Rigoletto’ is sluw in scène gezet en start met het eindbeeld, ontrolt zich dan als een lange flashback.

Het geheel is een fris huwelijk tussen de mooie Italiaanse aria’s en nieuw Nederlands tekst- en zangmateriaal. Esther Kouwenhoven zingt de rol van Blanche en betovert het publiek met haar prachtige stem. Lars Corijn zingt en speelt de flirterige koning. Achter de piano Wouter Deltour. De statige opera wordt een speels verhaal vol met understatements, wordt op een gegeven moment zelfs een hilarische deurencomedie en werd op een daverend en enthousiast applaus onthaald. Dit wordt een blockbuster in de operawereld!

Grote Post – Panoramazaal
Belcanto ‘Uno Giornata Italiana’

In een zoektocht naar kleuren stelden accordeonist en muzikale duizendpoot Philippe Thuriot en tenor Tore Tom Denys een Italiaanse belcanto playlist samen met liederen van diverse oorsprong. Ze ontmoetten elkaar op het festival Collegium Vocale Crete Senisi van Philippe Herreweghe in Toscane. Ze verruilden het ene festival voor het andere en brachten een vleugje zuiderse warmte naar Oostende met composities van Claudio Monteverdi en tijdgenoten als Frescobaldi, Kapsberger en Merula.

In de Panoramazaal van de DGP kijk je boven de boomkruinen uit. Een Stabat Mater voert het publiek naar het paradijs van de muziek, dichter bij de hemel kan haast niet. Ook Italiaanse volksmuziek en Napolitaanse smartlappen passeren de revue. ‘Uno Giornata Italiana’ is een warmbloedig vocaal snoepuurtje. Zoals het een zuiders uurtje muziek past passievol met vocaal en muzikaal stuntwerk. Intimiteit en sfeer volop.

Ergens buiten op de Oosteroever
Muziektheater ‘ In Topvorm’

Deze voorstelling wordt niet in een theaterzaal maar op een leeg stuk grond ergens tussen oude verwaarloosde gebouwen en veelkleurig onkruid gespeeld. Warre Borgmans en kompanen voelen zich overal thuis. Borgmans heeft inmiddels 65 jaren op de teller staan. ‘In Topvorm’ laat een heel mensenleven aan creatieve ontwikkeling zien. De vrucht van observeren, zoeken, schrappen, herdenken. Bijgestaan door twee topmuzikanten, Bo Spaenc (artistiek directeur van Muziektheater De Kolonie) en Gwen Cresens, de man van vele muziekjes thuis. Gaande van Bach, Grieg, tot Piazolla met zijn eigen Sexteto Tanguedia.

Borgmans etaleert zijn veelzijdigheid als verhalenverteller met aplomb. Brutaal maar ook gevat, een en al verbale generositeit. Het publiek hangt aan zijn lippen. Hij delft in de krochten van zijn geheugen. Hilarisch is zijn mannelijke verwarring als er vrouwen in het zichtveld zijn. Het muzikale stijlenpalet wordt mooi uitgesmeerd vooral door accordeonist Gwen Cresens.

Als eloquent woordkunstenaar en levensgenieter is en blijft Borgmans vooral zichzelf en daar mag iedere fan blij mee zijn. Warre, geruggesteund door stimulerende live muziek van Gwen en Bo, een triumviraat dat de wereld onbevangen tegemoet treedt en iedereen al eens graag op het verkeerde been zet. ‘In Topvorm’ is van begin tot eind alchemie tussen tekst, vertelling en muziek. Drie performers die het publiek in hun krachtenveld opnemen.

Fort Napoleon
Pop, jazz ‘WOOLVS’

Ook Jong muzikaal talent krijgt een podium bij TAZ. Sabam for Culture presenteert LIJFSTROOM XL. Willem Malfliet: vocals en gitaar; Casper Van De Velde: drums en backing vocals; Soet Kempeneer: synthesizer; Vitja Pauwels: gitaar, pedal steel en Ruben Maesschalck: basgitaar, zijn niet aan hun proefstuk toe. Ze speelden al in meerdere formaties o.m. bij An Pierlé en delen een achtergrond van jazz en geïmproviseerde muziek. Hun muziek klinkt als optelsom van vijf unieke muzikale persoonlijkheden.

Hun optreden is een speeltuin van geluidjes die je verwonderd doen opkijken. Ze zingen over Brussel en ballades met in de hoofdrol liefde als motor van eb en vloed van het leven. Muziek voor hart en ziel. Wordt TAZ#21 voor WOOLVS de doorbraak naar een groter circuit?

Petrus en Pauluskerk
Muziek uit de renaissance: Ensemble Dionysos Now!
Première: ‘Missa mittit ad Virgenem van Adriaan Willaert

Luc Muylaert, artistiek leider TAZ, wil het aanbod ruimer opentrekken en naast hedendaags en modern werk ook oude muziek introduceren. Hij koos direct voor een outstanding gezelschap. Als pilootproject werd het muziekensemble Dionysos Now! uitgenodigd.

Tom Denys, stichter en bezieler van dit gezelschap wil de muziek van de West-Vlaamse componist Adriaen Willaert (1490-1562), kapelmeester aan de Basiliek van San Marco in Venetië en toen een van de meest toonaangevende muzikanten in Europa, aan de vergetelheid ontrukken. Zijn werk is verspreid over de hele wereld. De adel pronkte destijds met hun kapel. Hoe groter, hoe meer prestige. Religieuze composities werden als ultieme geschenk gegeven. De muziek van Willaert straalt vandaag meer dan ooit, bruisend en energiek. Dionysos Now! duikt in de geest van de ontstaansperiode, een turbulente tijd, constant in verandering. Ook vandaag de dag is er turbulentie op velerlei vlakken.

De locatie, de Pieter en Pauluskerk, een kopie van de Dom van Keulen, met prachtige glasramen en unieke akoestiek, was de ideale plek om deze mis ten gehore te brengen. Tom Denys wil aantonen dat de vocale polyfonie uit de renaissance spannende muziek is, die het verdient door een breder publiek te worden waargenomen. De complexe zangstructuren meanderen tussen intimistisch, meditatief en jubelend. In de canons kronkelen de stemmen in aartsmoeilijke structuren om elkaar heen. Indrukwekkend! Muziek van 500 jaar oud met een oerkracht. Een concert dat lang nazindert en geweldig gesmaakt werd.

Muziek: Adriaen Willaert, ‘Missa mittit ad Virginem’
Countertenor: Terry Wey
Tenor: Bernd Oliver Fröhlich, Jan Petryka, Tore Tom Denys, Julian Podger
Bas: Tim Scott Whiteley, Joachim Höchbauer

Grote Post, Muziek & Dans ‘The Goldberg Variations’
Michiel Vandevelde / Platform-K & Philippe Thuriot

Deze dansvoorstelling put haar kracht en verbeelding grotendeels uit de beroemde Goldbergvariaties van Bach. Een andere invalshoek is de iconische dans van Steve Paxton uit de tachtiger jaren die in zijn jeugd een diepe indruk op choreograaf en danser Michiel Vandevelde naliet. Samen met Oskar Stalpaert (danser met het downsyndroom) en Mariana Miranda onderzoeken ze tevens de evolutie die de dans sindsdien heeft doorgemaakt. Ze bewegen over de scene met een gewichtloze elegantie. Hun lichaamstaal levendig en expliciet.

De voorstelling is gelaagd: het is een reflectie over de staat van de dans vandaag, over de betekenis van de democratie, over het verleden en de toekomst en over verschillende vormen van lichamelijkheid. Accordeonist Philippe Thuriot transformeerde ‘The Goldberg Variations’ naar accordeon. Dit resulteert in een boeiende kruisbestuiving van klassieke muziek, jazz en het café van zijn ouders. Het is ook impressionant om zien wat Oskar Stapaert presteert: flikflak, handstand, de opeenvolging van de ingewikkelde structuren… Alles handelt hij af met een hartveroverende inleving en spontaneïteit. Het publiek was overdonderd zowel door de enscenering, dans en de onwaarschijnlijk mooie transcriptie naar accordeon van Bachs Goldbergvariaties. Je maakt deel uit van iets wat je overstijgt.

De Grote Post
Muzikale theatervoorstelling ‘Hullep’

Actrice Maaike Cafmeyer, schrijver/speler Peter De Graef en cellist Frans Grapperhaus zitten gepokt en gemazeld in de wereld van het theater en de muziek en gingen voor deze voorstelling een artistieke alliantie aan. Elkaar versterkend hebben ze een tragikomische, muzikale theatervoorstelling voorbereid. Als auteur schrijft Peter De Graef diepgravend theatermateriaal. Met zijn analytische geest en een vlijmscherp lemmet fileert hij de samenleving: rechtspraak, politiek, de manipulatie en intimidatie van mensen.

Vileine geesten vinden altijd een achterpoortje! Deels ook geïnspireerd door wat Maaike Cafmeyer meemaakte (#MeToo-beweging). Als sculpteur van de wereld komt zijn exposé heel hard, maar tegelijk ook hilarisch binnen. We hebben in het verleden vele zaken gebagatelliseerd. Sterker nog: in vele gevallen weggekeken. Hij delft al die onkiese dingen naar boven en stelt ze bloot aan het daglicht. Zowel De Graef als Cafmeyer acteren gericht op de flitsende en komische kracht van de woorden, in het plaatsen van de zin, het installeren van het juiste ritme, in de precieze gedetailleerdheid.

Maaike Cafmeyer is haar pittige zelve. Een comédienne die zowel een lach als een traan kan opwekken. Haar levenspartner cellist Frans Grapperhaus en achter de toetsen Sara De Smedt en Tine Roelens zorgen voor de intimistische sfeer. Een voorstelling vol aanspreekbare gedachten over het leven en de samenleving, geëncadreerd door muziek om de harde kantjes te polijsten.

Niet alleen alle performers verdienen lof maar ook de productionele ploeg om al deze artiesten naar Oostende te brengen, voor geschikte locaties te zorgen en de honderden vrijwilligers die iedereen naar zijn plaats loodsten en streng toekeken dat de coronamaatregels stipt opgevolgd werden.

• WAT: Theater aan Zee ‘TAZ#21’
• WAAR & WANNEER: meerdere locaties, Oostende, 23 juli tot 8 augustus 2021
• WEBSITE: TAZ#21
• FOTO’S: © Theater aan Zee, Raymond Mallentjer, Jan Marchand