Yo-Yo Ma in goed gezelschap

***** De Chinees-Amerikaanse cellist Yo-Yo Ma (°1955) werd geboren in Parijs. Door zijn zeer muzikale ouders leerde hij eerst viool en altviool spelen voor hij koos voor de cello. In 1962 verhuisde de familie naar New York en een jaar later verscheen hij op de Amerikaanse televisie met Leonard Bernstein als dirigent. Maar wist u dat deze wereldberoemde cellist ook een heel nauwe band ontwikkelde met Nederland?

***** De Chinees-Amerikaanse cellist Yo-Yo Ma (°1955) werd geboren in Parijs. Door zijn zeer muzikale ouders leerde hij eerst  viool en altviool spelen voor hij koos voor de cello. In 1962 verhuisde de familie naar New York en een jaar later verscheen hij op de Amerikaanse televisie met Leonard Bernstein als dirigent. Maar wist u dat deze wereldberoemde cellist ook een heel nauwe band ontwikkelde met Nederland?

Yo-Yo Ma ontwikkelde zich tot één van de veelzijdigste musici ter wereld. Het standaardrepertoire met orkest of in kamermuziekverband, barok gespeeld op authentieke instrumenten, traditionele Chinese melodieën, Argentijnse tango's, filmmuziek, noem maar op, geen genre is hem vreemd. Begin 2014 trad de wereldberoemde cellist na een lange tijd van afwezigheid terug op in het Concertgebouw. In het najaar viert hij op datzelfde podium het 15-jarig bestaan van het Silk Road Ensemble. Hij zal er de prestigieuze Concertgebouw Prijs in ontvangst nemen die hem is toegekend vanwege de belangrijke bijdrage die hij al decennia lang levert aan het artistiek profiel van het meer dan prestigieus Concertgebouw.

Vriendschappen

De invloed van Yo-Yo Ma ging verder dan Amsterdam. Het strekte zich uit over het Nederlandse muzieklandschap. Tijdens zijn bezoeken aan Nederland maakt Ma vrienden voor het leven. In het boek, dat tot stand is gekomen door de bijdragen van verschillende personen uit allerlei vlakken van het Nederlands muziekleven, is er aandacht voor die bijzondere vriendschappen. Het boek wordt muzikaal ondersteund door 5 cd's.

De route van Yo-Yo Ma door het Nederlandse muzieklandschap begon met  Martijn Sanders, voormalig directeur van het Concertgebouw. De vriendschap tussen hem en Yo-Yo Ma, die inmiddels al bijna dertig jaar terug gaat, leidde tot veel concerten, ontmoetingen en nieuwe initiatieven. Twee evenementen nemen een belangrijke plaats in: de eerste serie Carte Blanche concerten en het Zijderoute Festival.

Tijdens de voorbereidingen van de Carte Blanche serie kwam Yo-Yo Ma in contact met cellist Ernst Reijseger, met wie hij  samenwerkte voor het afsluitend concert van de serie. Ernst Reijseger, Maurice Horsthuis en Michael Moore schreven  composities voor Yo-Yo Ma, die op het concert werden uitgevoerd. Voor alle werken geldt dat dit de enige keer is dat de werken zijn uitgevoerd en opgenomen met Yo-Yo Ma. De opnamen van dit concert zijn exclusief voor dit document voor het eerst uitgegeven op cd.

Barok

Een andere bijzondere vriendschap die in dezelfde periode ontstond is die tussen Yo-Yo Ma en Ton Koopman. Wanneer Ma besloot dat hij voor de concertserie graag op een barokcello wilde spelen, werd het Amsterdam Baroque Orchestra ingeschakeld. Het klikte en klonk zo goed tussen en met Koopman dat Ma en de leden van het orkest plannen maakten voor het opnemen van een aantal cd's. Het eerste repertoire dat werd opgenomen, waren bewerkingen van Bach en celloconcerti  van Boccherini. Later werden de opnamen bij elkaar gevoegd en uitgegeven als de twee succesvolle Simply Baroque cd's. In deze uitgave is ervoor gekozen om het repertoire niet samen te voegen maar als het originele idee uit te geven, nl. één cd met bewerkingen van Bach en één cd met de celloconcerti van Boccherini.  Uit de succesvolle samenwerking ontstond nog een derde heel bijzondere cd rond het repertoire van Antonio Vivaldi.

Zijderoute

Ma raakte ook hoe langer hoe meer geïnteresseerd in muziek van andere culturen. Een interesse die eind jaren '90 resulteerde in het oprichten van het Silk Road Project, en later het Silk Road Ensemble. Dankzij het enthousiasme van Yo-Yo Ma en Martijn Sanders werd in 2002 in Amsterdam het eerste Zijderoute Festival georganiseerd, een festival waarbij de verschillende muziekculturen langs de Zijderoute centraal stonden. Ook voor Nederlandse musici, zoals het Nieuw Ensemble onder leiding van Ed Spanjaard, was er ruimte. Deze magnifieke uitgave is dus een mooie gelegenheid om terug te kijken op de heel bijzondere en interessante vriendschappen van Yo-Yo Ma in ruim twintig jaar Nederlandse muziekgeschiedenis. Een magnifieke uitgave! Warm, warm aanbevolen.

CD 1 is gewijd aan Reijseger, Moore en Horsthuis, CD 2 aan Bach, CD bevat vier concerti van Boccerini, CD 4 is gewijd aan Vivaldi en  op CD 5 ontdekt u Sharav, Kalhor, Tan Dun en Zhao Jiping.