Op 18 maart gaf deFilharmonie met als dirigent Thierry Fischer een concert in de vernieuwde Elizabethzaal in Antwerpen. Het bindend element is op het eerste zicht water: Intrede van de goden in het Walhalla uit Das Rheingold van Richard Wagner, La mer van Claude Debussy en de wereldcreatie van Aquarius’ dream, die de tweede symfonie is van de Vlaming Wim Henderickx.
Maar ook de eeuwigheid en de ongrijpbaarheid van het Walhalla, de zee en de droomwereld is bij nader inzien een overeenkomst in deze stukken: een knap staaltje van programmatie.
Water als bindmiddel
De Intrede van de goden wordt niet bijzonder geïnspireerd gespeeld en klinkt als een inspeelstuk met ongelijke inzetten en intonatieprobleempjes. Daarentegen spreekt de uitvoering van het driedelige La mer van Claude Debussy meer tot de verbeelding met mooie crescendi, speelse golven en onheilspellende wind.
Vol verwachting
Het moge echter duidelijk zijn dat de meeste moeite en tijd besteed werd aan de voorbereiding van de wereldcreatie van Aquarius’ dream van Wim Henderickx. Het publiek moet na de pauze even wachten vooraleer het de zaal kan binnentreden terwijl technische voorbereidingen worden getroffen in de zaal voor de symfonie. Maar het wachten wordt beloond.
Elektronica als bindmiddel
Deze symfonie bestaat uit drie delen, een proloog en epiloog aan het begin en het einde, en telkens een droom tussen deel 1 en 2. Bij de proloog (Prologue) is de zaal met rook gevuld en komen er lage klanken uit de luidsprekers gerold, wat bijdraagt tot een geheimzinnige sfeer. In het eerste deel O Magnum Mysterium staan de koperblazers langs beide zijden van het balkon, wat een prachtig stereo-effect teweegbrengt. Luide passages wisselen af met mysterieuze gedeeltes. Het publiek ziet lichten opzij, achteraan en bovenaan. De sopraan Claron McFadden uit betekenisloze klanken. De dromen vullen eigenlijk de stilte tussen de delen op, zodat het werk als één lange stroom overkomt. Deze dromen tussen de delen zijn elektronische klanken die sfeer scheppen: een pluim op de hoed van Jorrit Tamminga, de man achter de elektronica.
Het tweede deel Pulses from the Earth is heel ritmisch, met veel slagwerk en een pulserende belichting. Het orkest toont zich hier op zijn best met een overweldigende uitvoering van de complexe partituur. In het derde deel Aquarius’ dream reciteert de sopraan teksten uit de poëzie van de Indiase Rabidranath Tagore, die handelen over het ongrijpbare, het grote ongekende. Het lichtspel geeft nu de golven weer.
Spirituele ervaring
Op het einde van de epiloog (Epilogue) worden één voor één de lichten gedoofd. Het publiek heeft een spirituele ervaring beleefd en de uitvoerenden en vooral componist Wim Henderickx krijgen een meer dan verdiende staande ovatie voor deze uiterst geslaagde combinatie van techniek en muziek.
- WIE: Wim Henderickx, deFilharmonie
- WAT: Aquarius’ dream
- WANNEER: 18 maart 2017
- WAAR: Koningin Elisabethzaal
- Foto: ©Klassiek Centraal
