Op de oproep die vorige week gelanceerd werd om te gaan protesteren tegen de laatste beslissing van de regering –alle cultuurhuizen, concertzalen en bioscopen dicht- werd massaal gereageerd, zodat een andere locatie gezocht diende te worden. Strijdvaardig kwamen acteurs, musici, dansers en mensen uit de entertainmentwereld in een statisch en waardig manifest hun rechten opeisen. Er werd uitgeweken naar de ‘Kunstberg’. Symbolischer kan haast niet.
Kunst betekent vonken van herkenning, begrip, troost, plezier, licht en zuurstof om de leegte tegen te gaan. Cultuur is en blijft ook het morele geweten van de maatschappij. Artsen en verplegend personeel zorgen in deze pandemische tijden voor mensen met fysieke nood. In een wereld die het negatieve uitvergroot, waar waarheid en leugen zijn gaan wonen in hetzelfde woord, helpen kunstenaars mensen met mentale nood. Nu alles om ons heen zo triestig en uitzichtloos wordt is cultuur/kunst een uitweg uit het doolhof van de lethargie.
Muziek die troost, ons optilt, humor die leert te relativeren. In de theater- en operahuizen werden de opgelegde voorzorgsmaatregelen om de verspreiding van het virus te counteren meticuleus opgevolgd. Kunstenaars hebben publiek nodig en het publiek het groepsgevoel. Het interrelationeel verbonden zijn in collectieve momenten waarbij we opgaan in groep om samen met anderen spanning te delen, samen te lachen of ontroerd te worden.
Why, why, why?
De cultuursector is in deze pandemie de speelbal van de regering. De maatregelen zijn niet consequent. Wanneer krijgt dit land een Minister van Cultuur met een hart voor cultuur die zijn departement met knowhow en begeestering leidt? De draconische maatregelen zijn over the top! Het scenario van cultuurhuizen open en dicht; starten, stoppen, stilleggen én opnieuw en opnieuw… kan zich niet tot in den treure herhalen. De buitenwereld heeft er amper een idee van welk voorbereidend werk en energie een voorstelling vergt.
Na de eerste lockdown iedereen weer mobiliseren betekende voor de betrokkenen een energieboost: eindelijk kunnen we weer aan de slag. Maar de wijze waarop nu gehandeld wordt ontneemt de artistieke wereld elk toekomstperspectief. Hun artistieke elan wordt gefnuikt. De energie is er nog wel, maar de rek geraakt zo stilaan uit de veerkracht bij heel wat kunstenaars. Ze zitten in een speciaal statuut. Veel mensen kunnen rustig voortdoen. Er verandert nauwelijks iets aan hun routine en inkomen. Dat geldt niet voor veel acteurs en muzikanten die freelance werken. Geen optreden, geen inkomen! Zo sluipt moedeloosheid in de rangen.
Moedeloosheid is de totale verlamming van je lichamelijke en geestelijke krachten. Theaters, concertzalen, bioscopen en cultuurhuizen sluiten is de gemeenschap alle zuurstof ontnemen, de strot dichtknijpen. Frontman en woordvoerder van deze actie, Stany Crets, riep onze regeringsleiders op tot verantwoorde maatregelen. In Wallonië en Brussel zijn tal van theaters en bioscopen burgerlijk ongehoorzaam en blijven open. In Vlaanderen wil men het zo ver niet doordrijven en blijft men vooralsnog de wettelijke paden volgen. De cultuursector tekent bij de Raad van State beroep aan tegen de nieuwe maatregelen. Laat ons hopen dat het tij snel keert.