Weense Volksoper, Het veilige huis voor de operette: Die Zirkusprinzessin en Der Kongress Tanzt

Alhoewel het programma van de Volksoper, het tweede grote muziektheater van Wenen, opera, operette, musical en ballet combineert, dan is het toch vooral de (Weense) operette die de belangrijkste troef van het huis is, aangezien het dit bedreigde genre met liefde en virtuositeit verdedigt. En het zijn niet alleen de meest bekende titels die op de affiche staan.

Dit seizoen presenteert de Volksoper een nieuwe productie van Die Zirkusprinzessin (De circusprinses) van Emmerich Kalman, gecreëerd in Wenen (in het Theater an der Wien) in 1926 en sinds 1962 opgenomen in het repertoire van de Volksoper. Die Zirkusprinzessin is niet zo populair als Die Czardasfürstin of Grafin Maritza maar een operette in dezelfde stijl  en opbouw die de liefdesperikelen vertelt van prinses Fedora Palinska, een rijke weduwe en van Fedia Palinski, de onterfde neef van haar overleden man die als Mister X de voornaamste attractie van het Stanislavski Circus van Sint-Petersburg is geworden. Zoals meesatl in een operette het geval is, eindigt alles goed zowel voor Fedora en Fedja als voor het “komisch” koppel Toni en Mabel terwijl het booswicht van het verhaal prins Sergius zijn nederlaag moet aanvaarden. Indien de operette minder bekend is, dan zijn Wieder hinaus ins strahlende Licht en Zwei Märchenaugen door heel wat illustere tenoren op de plaat vastgelegd. De evocatie van de circuswereld  geeft de operette heel wat kleur en wordt geconfronteerd met de geplogenheden van de Russische adel om te eindigen in de gemoedelijke  atmosfeer van het Weense hotel Aartshertog Karl waarvan Toni Schlumberger de zoon is. Wat voor een plezierig quiproquo zorgt. De regisseur Thomas Enzinger met Peter Notz (decor) en Sven Bindseil (kostuums) heeft deze pittoreske wereld en deze vooroorlogse onbezorgdheid  juist weten weer te geven en de choreografie van Bohdana Szivacs  zorgde voor extra dynamiek . Het beslagen ensemble van de Volksoper kent het klappen van de zweep en onder leiding van Alfred Eschwé ondersteunden koor en orkest de handeling met elan. Szabolcs Brickner, de Hongaarse tenor eerste laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd 2008, die deel uitmaakt van het ensemble van de Volksoper, was een mysterieuze en aantrekkelijke Mister X en zong vol gloed .Astrid Kessler gaf prinses Fedora elegantie maar haar sopraan scheen me wel wat licht voor de partij. Prins Sergius kreeg allure en autoriteit van Kurt Schreibmayer. Otto Jaus presteerde uitstekend als Toni Schlumberger  en vormde met zijn partner Juliette Khalil (Miss Mabel) een jong en dynamisch koppel met frisse stemmen. Gerhard Ernst (de directeur van het Circus Stanislavski), Elisabeth Flechl (Carla Schlumberger) en Herbert Steinböck (Pelikan) presenteerden goed geslaagde composities en het ensemble was homogeen. (13 februari);

Der Kongress tanzt  (Het congres danst) is een muzikale komedie in drie bedrijven naar de gelijknamige film  van Erik Charell uit 1931 met muziek van Richard Heymann en muzikale arrangementen van Christian Kolonovits. Blijkbaar was het vooral de muziek van  de Duitse, joodse componist Werner Richard Heymann (1896-1961) die Robert Meyer, de artistieke directeur van de Volksoper, zo geïnspireerd heeft zodat  hij die absoluut in een operette wou laten horen. Heymann had naam gemaakt als componist voor het theater, het cabaret en vooral de film, meer bepaald de  Tonfilmoperette die vanaf 1929 zeer populair was, maar moest in 1933 Duitsland verlaten. Hij heeft zijn carrière in Hollywood voortgezet en heeft onder meer muziek geschreven voor Ninotschka met Greta Garbo en To Be or Not to Be van Ernst Lubitsch. Van de  film Der Kongress tanzt van Erik Charell hebben  Michael Quast en Rainer Dachselt een komedie in drie bedrijven gemaakt. Het kader van het verhaal is uiteraard het Congres van Wenen van 1814/15.  Het liefdesavontuur van de Russische Tsaar Alexander I en de Weense handschoenmaakster Christel en het gekonkel van de kanselier Metternich tegen de Tsaar vormen de voornaamste intrige. Om tijd met Christel te kunnen doorbrengen, zendt de Tsaar zijn dubbelganger Uralsky (een onnozele hals die bovendien zeer slecht ziet) naar de conferentiebesprekingen maar komt toch zelf op het juiste moment om Metternich schaakmat te zetten .Maar wanneer men meldt dat Napoleon in Frankrijk geland is, moet de Tsaar onmiddellijk vertrekken en realiseert Christel zich dat het te mooi was om waar te zijn. Het verhaal wordt verteld in 21 taferelen, voorgesteld op een draaitoneel (enscenering Robert Meyer, decor Eva-Maria Schwenkel, kostuums Gertrude Rindler-Schanti) dat een vlugge opeenvolging toelaat maar tegelijkertijd iedere keer enigszins de spanning breekt. Er is inderdaad geen alles omvattende muzikale structuur of elan die het geheel omspant maar afzonderlijke nummers die met heel veel gesproken dialogen alterneren. De tonelen van de besprekingen in het congres met Wellington, Talleyrand en de diplomaten van verschillende landen, voorgezeten door Metternich, zijn dikwijls amusant, de intieme momenten van de tsaar en Christel hebben charme, het gestuntel van Uralsky doet lachen maar uiteindelijk volstaat dit niet. Aan de artiesten die zich met hart en ziel inzetten, is niets te verwijten. Ze zingen met veel elan en spreken de teksten prima. Anita Götz is een charmante Christel met temperament en een frisse sopraan en Boris Eder alterneert de personages van de Tsaar en Uralsky met virtuositeit en zingt beslist niet onaardig. Robert Meyer is een perfecte Metternich en Marco Di Sapia’s Talleyrand is kostelijk. Maar het uitgebreide, volledige gezelschap verdient lof evenals het orkest van de Volksoper, aangepast aan de eisen van de partituur en met ervaren hand gedirigeerd door Christian Kolonovits.


  • WAT: Die Zirkusprinzessin, Der Kongress tanzt
  • WIE: Emmerich Kalmann, Alfred Eschwé, Kurt Schreibmayer, Erik Charell, Richard Heymann, Robert Meyer
  • WAAR: Wiener Volsoper
  • WANNEER: 14 februari 2017
  • foto’s: ©Wiener Volksoper

Krijg elke donderdag een overzicht in je mailbox van alle artikelen die geplaatst zijn op Klassiek Centraal. Schrijf je snel in:

Welcome Back!

Login to your account below

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Add New Playlist