Moeten we nu diep ontgoocheld zijn, nu blijkt dat Ludwig Van Beethoven zijn vader of een van zijn voorvaderen niet een echte Van Beethoven zou zijn, maar gewoon een bastaard, een bevlekt ontvangen kind?
Het wetenschappelijk verantwoord DNA onderzoek staat ver en naar verluidt zou het ontegensprekelijke bewijzen leveren van afkomst bij onzekerheid. Om een of andere reden onderzocht men aan de KULeuven een aantal haren van Ludwig Van Beethoven. Er zijn een aantal lokken van zijn weelderige haardos geknipt, met zijn goedkeuring, om te bewaren voor het nageslacht.
Echte en andere haarlokken
Van de vijf betrouwbare lokken (er zijn er nog drie maar die hebben blijkbaar aan een ander hoofd toebehoord) kregen de onderzoekers hetzelfde resultaat. Ze legden de resultaten van de testen met de vijf lokken die van Ludwig Van Beethoven zouden zijn, naast deze van een aantal nog levende Vlaamse afstammelingen van de Van Beethovenstam. Er werd geen overeenkomst gevonden. Wie liep er een scheve schaats? Waar en wanneer? Was het zijn grootmoeder langs vaders kant? Dat doet men uitschijnen omdat er geen doopakte noch geboorteakte is van zijn vader Johann.
Muzikale erfelijkheid of toeval?
Zou de grote muzikaliteit van Ludwig en zijn vader toeval zijn als Louis niet de vader van Johann en dus ook niet de grootvader van Ludwig is? Of was de in Mechelen opgegroeide en muzikaal gevormde Louis Van Beethoven geen ‘echte’? De familie was nu niet meteen erg voorbeeldig. Drank, knoeien met geld en ja, wie weet ook minder trouw? De muzikaliteit is dan van ‘vader onbekend’ mogelijk voortgezet op zoon Louis, diens zoon Johann en dan diens eeuwige roem genietende zoon Ludwig.
Ach ja, doet het er toe? Er waren altijd al buitenechtelijke kinderen – in Wenen bijvoorbeeld, was in Beethovens tijd één op twee kinderen niet al te zeker wie de vader was… Tijden veranderen. Beethoven zelf zou een dochter gehad hebben bij zijn geheime liefde. Het meisje trok in elk geval fel op hem en was ook een getalenteerde pianiste.
Doet het er toe?
Voor de Vlamingen, of zeg ik beter de Brabanders?, kan het er misschien wat toe doen te weten of de man met Kampenhouts/Mechelse wortels wel degelijk die wortels heeft. Het schept een band en niet de minste. Wie zou er niet trots op zijn, een man van de eeuwigheid – in de goede zin van het woord – als stuk van de familie, van het volk te mogen koesteren? Want tja, is dat nu nog wel? Of is hij een ‘volbloed Duitser’? Die muzikale grootvader he? Moeten we eens zien te onderzoeken wie diens moeder was en welke heren ze van naderbij had leren kennen? Als het er moet toe doen: welaan, dan gaan we aannemen dat de kleine Louis tussen Kampenhout en Mechelen in de bloemkolen is gevonden en dat zijn moeder hem al zingend heeft grootgebracht met als resultaat een kleinzoon die we nooit zullen vergeten en die nog vele eeuwen het muzikale firmament zal sieren. Dat hij nu een échte of een valse Van Beethoven is, het maakt eigenlijk niks uit.
Dood door leverziektes of erfelijke aandoeningen?
Het DNA onderzoek werd ook aangewend om de doodsoorzaak te kunnen of althans proberen te bepalen. Een loodvergiftiging was het met zekerheid niet. Dat verhaal kan dus definitief naar het rijk der fabelen verhuizen. Zijn lever was niet in al te beste staat, en dat zou kunnen het gevolg zijn van het drinken van teveel ‘verrijkt water’, zeg alcohol, vooral of alleen wijn, naast de dagelijkse sterke kop koffie gemaakt van 60 gemalen koffiebonen (die bonen telde hij als een volbloed autist grondig na…). Aan zijn sterfbed zou, waar of niet, nog speciaal wijn uit Bonn gebracht zijn – zijn grootouders hadden een wijnhandel – maar helaas, de levering kwam zo goed als te laat. Beethoven zou maar een paar koffielepeltjes wijn kunnen genieten hebben om dan kort erna naar de hemel van de muzikale grootheden te vertrekken. Eigenlijk weet men het nog niet al te precies.
Doof of ‘een beetje hardhorend’?
Zijn ‘doofheid’ kan men niet plaatsen via het DNA onderzoek. Tja, hij was niet doof, hij leed aan een extreme vorm van tinnitus. Hij hoorde zeker nog met zijn linkeroor. Het is dus niet juist te stellen dat hij het uitbundig applaus niet hoorde na de première van de Negende Symfonie. Dat hij zich niet meteen naar het publiek keerde, heeft allicht meer te maken met het uiten van zijn dankbaarheid aan de muzikanten op het podium. Hij stond te wenen en dankte hen. Hij vond het zeer waarschijnlijk belangrijker de musici te danken dan voor het publiek meteen een diepe buiging te maken. Trouwens, buigen, voor wie deed dit genie dat? Zou het in zijn DNA te vinden zijn waarom hij niet voor ‘keizer, koning, admiraal’ wilde buigen? Buigen, dat mogen wij allemaal blijvend doen voor Ludwig Van Beethoven en daar zal niemands DNA invloed op hebben. Ziedaar!