Het Festival van Vlaanderen Mechelen, voorjaarseditie, stak zaterdag van wal. Een festival in feestmodus dat al een halve eeuw meandert op de  mooie en verrassende paden van de muziek.

Zaterdagnamiddag werd tijdens het grote openingsfeest iedereen uitgenodigd op een kennismakingsronde. Artistiek directeur Jelle Dierickx gooide verschillende lijntjes uit. Her en der in het  stadscentrum vonden mini-concerten plaats. Teasers om het publiek een voorsmaakje te geven van wat er tot 12 mei  allemaal te beleven valt. Het stadsfestival pakt uit met 20 concerten, 315 artiesten uit 15 landen én een nieuw luik LUNALIA 4 KIDS.

Lunalia Lift Off

Een festival dat al 50 jaar Mechelen optilt als muziekstad verdient een lofzang. Jelle Dierickx begroette op zijn warme, charmante manier het publiek. LUNALIA is een ritueel in alle betekenissen van het woord, méér dan een muzikaal festival wil het alle zinnen aanspreken. Geen monsterfestival maar een intiem stadsfestival, dat zich mag nestelen in het rijke erfgoed van de stad, zoals in de prachtige Onze-Lieve-Vrouw over de Dijlekerk.  Burgervader Bart Somers is altijd present en doorliep even de geschiedenis. Wie schitterde door afwezigheid was minister van Cultuur Sven Gatz die zich liet verontschuldigen ‘Les absents ont toujours tort’ .

Laten we in een vlaag van cultureel optimisme aannemen dat kunst wel degelijk bijdraagt tot een betere samenleving, omdat ze ons empathie bijbrengt voor wat ons vreemd is. De samenstelling van het openingsconcert zouden we kunnen omschrijven als een ontmoeting tussen Oost en West, muzikale grenzen worden overschreden en gedijen in een vreedzame co-existentie en universele alliantie. Ze bieden een blik op de meeste registers, stembuigingen en variaties.

Het concert opent met a capella zang van Karima el Fillali, werk van prinses Wallada bint al-Mustakfi. De elegante geheimzinnigheid van Arabische klanken, poëzie en de alchemistische charme van oude dingen. De ijle, meanderende klanken resoneren door de ruimte en zetten meteen de toon. Daarop aansluitend het iconische werk ‘Fratres’ voor violen en percussie van Arvo Pärt. Het begint als een fluistering van snaarinstrumenten dat langzaam maar zeker naar een crescendo evolueert. Eenvoudige muzikale lijnen die rond elkaar kronkelen, afgeblokt worden door de trom, herhaald worden en variëren. Fragiel, etherisch, en toch krachtig, van een delicate schoonheid.

Regisseur Maja Jantar laat de uitvoerders de hele kerk bespelen, zangeres Karima el Fillali stond helemaal achterin de kerk opgesteld, het cello-octet helemaal vooraan. A Nocte Temporis brengt het werk van Bach centraal in de kerk, terwijl voice in residence, tenor  Reinoud van Mechelen, vanop de kansel de aria ‘Ich habe genug’ zingt. Weer helemaal voorin in het koor brengt bandoneonist Gabriel Rivano het weemoedige ‘Adios Nonino’ van Astor Piazola, wellicht zijn beroemdste compositie die hij in 1959 schreef na het overlijden van zijn vader. De focus verplaatst zich weer naar de kerk achteraan: zangeres Karima el Fillali wordt begeleid door Jamil al Asadi op quanum. De herinnering staat ook centraal in het gedicht ‘Ya Jarat al-wadu’ van Ahmad Shawqy, getoonzet door Mohammed Abdel Wahab.  Karima el Fillali zingt met een uitzonderlijk indringende sonoriteit, waarin alle opgekropte emoties een uitweg vinden. De lange noten en prachtige frasen creëren een heel aparte sfeer. Dan gaat het weer naar het tweede deel van het recitatief ‘Ich habe genug’ van Bach. Aansluitend een langzame tango van Astor Piazolla ‘Oblivion’ en dan weer centraal in de kerk Bachs’ ‘Ich habe genug’ met een serieus stuk stemgymnastiek voor Reinoud van Mechelen.   Een voortdurende afwisseling van profaan en werelds werk  met als sluitstuk sopraan Lore Binon in Heitor Villa-Lobos ‘Bachianas Bresileiras nr. 5’. Het vijfde deel is het meest bekende uit de reeks. Het begint met een lange vocalise waarbij de celli een passacaglia spelen. In het middelste deel wordt een gedicht van Ruth Corêa getoonzet waarin de maan en de weemoed centraal staan. Het werk eindigt met een vocalise met gesloten mond, een zoemen op de klank M, the Sound of M, het festivalmotto van LUNALIA 2019 in de meest pure vorm. Tijdens het concert wordt er gespeeld met licht en schaduw, een eigentijdse appeal met kleur, lijnen en composities waarbij de eyecatchers van de kerk worden uitgelicht.

Visueel en auditief keurig uitgevoerd, een fijnmazig gestileerd concert vol verrassende geluiden en referenties aan minimalisme, power, maar ook met plezier en nuance. Het geheel haakte zich vast bij het publiek dat dankte met een lang applaus.

• WAT: Festival van Vlaanderen Mechelen LUNALIA – De smaak van M
• Openingsconcert
• WAAR & WANNEER: Zaterdag 27 april, 20.30u, kerk Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk Mechelen
• FOTO’S: © Lunalia – FvV Mechelen