Onze website is vernieuwd, geef zelf je evenementen in. Heb je een fout gezien. Mail ons!

Klassiek Centraal

TAZ#2018: de kunst van het afscheid nemen – curator Barbara Raes

De koningin der badsteden lokt deze  zomer niet alleen veel (dagjes)toeristen voor zee en strand, maar ook duizenden cultuurliefhebbers voor het zomerfestival TAZ#18 met in een tijdsspanne van tien dagen meer dan 782 voorstellingen op 50 locaties her en der in Oostende. In één woord: super diversiteit. Er kwamen 150.000 bezoekers op af.

Deze 22ste editie van het theaterfeest met nieuwe en oude oogst, boordevol intrigerende en universele onderwerpen, was TOP. Gastcurator Barbara Raes plaatste ‘De kunst van het afscheid nemen’ centraal. Een moeilijk en gedurfd thema. Een taboe voor heel wat mensen. Toch heeft het publiek niet afgehaakt: integendeel. Gedurende 10 dagen werd gezocht naar de helende kracht van kunst. Naar nieuwe rituelen om afscheid te nemen, naar de plaats van sterven in onze samenleving, naar de betrokkenheid en verbondenheid met anderen én naar de kunst van het liefhebben en feesten. Dit met performers en artistieke interventies  die de discussie aanwakkeren en de geesten scherp houden in een mixed bill van ernst en luim, met verstilde pareltjes en introspectie. De psychologie van de mens wordt onder de loep genomen, vol herkenbare emoties, haarscherp getekend en met uitbarstingen van joie de vivre. Kunst gebruiken om grip te krijgen op het leven. Het leven is geen sprookje. Onze vluchtige doortocht verloopt bij sommigen rimpelloos. Voor vele anderen is het evenwel een hobbelig pad met verlies en trauma’s. TAZ#18 startte op donderdag 26 juli, door andere afspraken kon uw recensent pas invoegen op maandag 30 juli.

maandag 30 juli

theater – 20u, domein Raversijde, ‘De  mooiste tijd van ons leven’

Twee vrienden (Maarten Westra Hoekzema / Wannes Cappelle) trekken er na lange tijd nog eens op uit: ze gaan kamperen in de natuur. Het publiek beleeft deze reünie voyeuristisch mee in een unieke setting. De schemering valt, eenden vliegen over op zoek naar hun nest, vleermuizen gaan daarentegen op jacht. De ene komt toe op zijn koersfiets in kleding à la Zeeman, de andere in mooie vrijetijdskleding en een dure break. Allebei dertigers maken ze de balans op van hun leven. De ene is getrouwd, de andere is net gedumpt door zijn lief en weer ingetrokken bij zijn moeder. Het blije weerzien wordt dadelijk getemperd door een telefoontje van de echtgenote Eva. Ze voelt zich tekortgedaan. Het weerzien begint met small talk, de onbezorgde jeugdjaren. De loser kampt met bindings- en verlatingsangst, versus de succesvolle carrièreman en vader van drie kinderen. Na heel wat drank kantelt het gesprek. Het leven is vaak schone schijn, in schril contrast met wat er zich achter de façade afspeelt. De carrièreman zit vast in een liefdeloos huwelijk, kinderen opvoeden is geen lachertje, de stress op het werk bezorgt hem slapeloze nachten. Er komt ruzie van. Ontnuchterd kruipen ze in hun tent. De tekst van kunstenaar-filosoof Stefaan Van Brabant laat geen spaander heel. De veelkantigheid van de mens is zijn alfa en omega. De volgende morgen nemen ze, vroeger dan oorspronkelijk gepland,  afscheid in mineur.

dinsdag 31 juli

lezing 11u, ‘Op Sleeptouw’ met auteur Geert Van Istendael

‘Op Sleeptouw’ refereert naar een term uit de zeevaart: een schip dat niet meer op eigen kracht verder kan. Journalist/columnist/auteur Geert Van Istendael is een opposant van intelectuele luiheid en weet alles met zijn treffende pen te benoemen.  De kracht van literatuur is dat ze voor veel interpretaties vatbaar is. Hij leest voor uit zijn omvangrijke oeuvre. Vertelt over de samenwerking met zijn dochter Judith Van Istendael, illustrator. Brengt hulde aan Laubna Lafquiri, een van de slachtoffers tijdens de laffe aanval op de metro. Het leven zit vol toevalligheden. Hij moest bewuste dag ergens een lezing geven, maar kreeg het bericht dat die wat later  zou aanvatten. Dus nam hij een kwartier later de tram. Anders zat hij op dezelfde metrolijn waar zij het leven liet.

theater & dans 15u, ‘Stadsnomaden’

Na een kleine wandeling doorheen Oostende wordt halt gehouden in de refter van het Atheneum, een van de oudste scholen van Oostende, voor een solo van acteur Oscar Boy Wilems. De monoloog is gebaseerd op de novelle When I was five I killed myself van Howard Buten en wordt verteld vanuit het perspectief van de 8-jarige Burtom Rembrandt. BURT is het bijna-afstudeerpoject van de Belgische theater-maakster Alice Bogaerts binnen de studie Schauspielregie aan de HfS Ernst Busch in Berlijn. Willems staat op een enorme rol bruin inpakpapier dat bij elke beweging knispert. Het kind heeft nog geen filter. Alles wat hij voelt of denkt zie je op zijn gezicht. Willems is een knappe verschijning, een jonge talentvolle acteur die het nog ver kan schoppen. De rol is sterk fysiek en mimetisch ingekleurd. Zijn stem warm van tonaliteit en dragend. De monoloog wordt in het Engels gedebiteerd. Wij Vlamingen zijn wel polyglotten, maar zijn uitspraak is weinig verfijnd.

Daarna gaat de tocht verder voor de dansvoorstelling Blanks. De Noorse choreograaf en performer Ingrid Berger Myhre vond waarschijnlijk inspiratie bij ‘Wachten op Godot’. Ze verdwijnt telkens van de scène in een soort hok, terwijl een tekst verschijnt ‘She will reappear in approximately 6 minutes’ en dan wordt het aftellen. Grootse verwachtingen worden gewekt, maar in feite gebeurt er niet veel. Eerder boring!

theater De Grote Post , 20u ‘Onze Koen’

Wat is er nodig voor een onderhoudende voorstelling? Een goede tekst met kruim, een geïnspireerde regie, goede acteurs en een vleug sfeermuziek. Tekst/regie: Peter De Graef. Spel: Peter De Graef en Tania Van der Sanden. Twee klasbakken bij elkaar die voor een overrompelende voorstelling zorgen. Twee gestrande zielen die elkaar ontmoeten. Hij is een gebochelde en in zichzelf gekeerde man die moeilijk uit zijn woorden komt. Gestiek, mimiek en motoriek zijn verbluffend. Tania betovert met haar diepe, warme stem. Ze spelen in een rudimentair decor. Midden op de scène staat een monoliet blok opgebouwd uit immense stenen met ervoor een bank. Er worden ook beelden op geprojecteerd, zoals de voorbij rijdende bus waar de vrouw op wacht. Later een venster op de voorbijrazende wereld. Ze zoeken toenadering… trouwen… kopen een huis… krijgen een kind. Hun opvoedingsopvattingen botsen. Zij minzaam en zeer tolerant, hij kiest voor structuur. Zoon Koen wil zich bevrijden van de betutteling en trekt naar Syrië om er te vechten tegen IS. De idealist bekoopt het met de dood. Kapot van onmacht en verdriet gaat de vrouw de muur te lijf, die omvalt. Een versplinterd leven. Een moment dat er geweldig op inhakt.  Uiteindelijk vinden ze woordeloos troost in elkaars armen. Een voorstelling die aan de ribben blijft plakken.

woensdag 1 augustus

muziek, Fort Napoleon 11u ‘Ila’

Ila is een klein vrouwtje met haar akoestische gitaar, maar wat een stem. Wanneer ze hoog uithaalt doet ze door de rauwheid van haar stem al eens aan Janis Joplin denken. Het is roofbouw plegen op de larynx en stembanden. Ze speelt met mooie accenten, zacht of fel, naargelang de toon van het verhaal. Het sterkst is ze in de sobere, zachte fluisterende momenten. Muziek die onder het hemelgewelf, in de aparte setting, aanslaat.

dans, Versluys Dôme, 20u ‘The Sea Within’ choreografie Lisbeth Gruwez

Lisbeth Gruwez, een van de beste danseressen van haar generatie. Ze was jarenlang de muze van Jan Fabre, maar een vrouw met haar kwaliteiten wil haar eigen weg gaan. Ze stampte zelf een gezelschap uit de grond: Voetvolk.  Deze keer staat ze niet zelf op het podium maar bekoort het publiek met een eerste grote choreografie. ‘The Sea Within’ is energiek en esthetisch met een uitgelezen groep danseressen uit verschillende continenten met verschillende artistieke achter-grond. Samen met Lisbeth Gruwez exploreren ze een taal waarin woorden ontoereikend zijn. De titel van de choreografie is niet lukraak gekozen met een constant veranderende dynamiek zoals de getijden en met een metaforische complexiteit. Een sierlijke, hypnotiserende choreografie die het uithoudings-vermogen van de dansers op de proef stelt. Gruwez’ kompaan Maarten Van Cauwenberghe zorgt voor een prachtige soundscape met veel natuurgeluiden, vogels, een zacht briesje, en orkaan. Een duidelijk voelbare, ongrijpbare energie geeft zuurstof aan de dans. In een bonte kleurenpracht bewegen de danseressen over de scène: een dynamisch geheel waarin elk individu zijn eigenheid behoudt. Een van de mooiste scènes is wanneer ze samentrossen als wuivend wier, of een zee-anemoon. Stuk voor stuk lijkt één van de danseressen weg te vallen maar wordt door de groep solidair opgevangen. Traag evolueren ze over de scène en in allerlei poses  vormen ze, bijna ongemerkt, een diagonaal waarbij de lichamen weer in elkaar haken als een vlechtwerk. Vervolgens uit elkaar glijden. De tien fantastische danseressen wervelen naar het einde toe weer uit elkaar en draaien euforisch om hun as als een derwisj. Een beweging eigen aan Lisbeth Gruwez. Dit werk werd zeer gewaardeerd met een minutenlange staande ovatie.

donderdag 2 augustus

oratorium, NMBS-loods, 15u ‘De Zingende Vuurtoren’

De Bronstige Bazooka’s: onder die bazuinstoot van een roepnaam opereren Andy Fierens en Michaël Brijs, respectievelijk dichter en muzikant/componist. Het oratorium vierde hoogtij tijdens de barok, een beetje zoals een opera maar dan met een koor en een verteller. De ‘Zingende Vuurtoren’ verhaalt over de stoutmoedige vissersvrouw Esmeralda. Ze wordt vertolkt door de soliste van het koor, Stefanie Janssens, een Amsterdamse sopraan. Een vrouw die straalt op het podium. Ritmisch vuurwerk met muziek voor hart en ziel, voortgestuwd door haar straffe stem en de vloeibare melodieën van Michaël Brijs. Verfijnde zang die zowel teder als fel kan kleuren. Ze wordt omringd door dertig Oostendse amateurzangers bij elkaar gebracht door Dirk Ooms, directeur van het Conservatorium aan Zee. Het geheel is onderhoudend. Het enige jammere is dat het koor vaak wordt overstemd door de percussiesessie, waaruit een duidelijk gemis aan evenwicht spreekt.

vrijdag 3 augustus

theater, Grote Post 15u ‘Adele en Helena’

Deze queeste van twee vrouwen in oorlogstijd vertelt het verhaal van de moeders van muziekproducenten Jean Kluger en Hans Kusters in een theatertekst gegoten door Kris Van Steenberge. Twee vrouwen die begin vorige eeuw respectievelijk in Rusland en Polen geboren werden. Door de spelingen van het lot, de oorlog en de hoop op een beter leven, ontvluchten ze hun vaderland op zoek naar een nieuw bestaan en belanden zo in onze contreien. Chris Lomme als Klavdia Woronzowa, speelt de moeder van Helena (Katelijne Verbeke). Een matte, weinig geïnspireerde regie van Ignace Cornelissen. Het meest overtuigt nog Simone Milsdochter als Adele, die ook stil staat bij haar leven.

muziektheater, NMBSLoods, 20u ‘Absurde Held’ door Arsenaal/Lazarus

Het samengaan van deze twee theatergezelschappen zorgt voor kleppers van voorstellingen. Het oeuvre van Camus wordt met branie gefileerd en uitgebeend. Alle facetten van zijn persoon komen aan bod: eenvoudige komaf, vete met die andere grote Franse denker Sartre, goede danser, zijn niet te stillen honger naar vrouwen (dit verglijdt letterlijk en figuurlijk naar onderbroekenhumor). De jongens (Koen De Graeve, Pieter Genard, Günther Lesage, Ryszard Turbiaz, Joris Van den Brande én Karen De Wolf) doen het evenwel met zoveel branie en speelplezier dat je het er graag bijneemt. Tussendoor wordt er ook stevig gemusiceerd. Absurde Held met tal van knipoogjes en vol kleurrijke panache, ontpopt zich tot een absurdistisch snoepje.

zaterdag 4 augustus

openluchttheater ‘Chasse Patate’ Studio Orka

Een knap opgebouwd stuk vol brio, branie, hilariteit én pakkende scènes. Over gemis en verlangen, verdriet, zich ontworstelen uit de negatieve spiraal en toch verder gaan. Fictief maar toch zeer herkenbaar. De personages gedragen zich vaak ongegeneerd tegendraads, volks en dartel. Ze struikelen, buitelen, gaan kopje onder, krabbelen weer recht in een onstuitbare vaart. Heerlijk over de top bijwijlen. Een meisje voelt zich schuldig aan de dood van haar broertje, junior. Is enorm gehecht aan hun woonplaats, vroeger een druk bezocht café/frituur, waar het ongeluk gebeurde. Nu een vervallen en verkommerde plek. Haar broer wil er weg, de trieste episode achter zich laten. Zij kan er niet weg. Het decor bestaat uit een huis dat bijna in elkaar valt, omringd door poelen en drijfzand waarin iemand wegzinkt. Het geheel heeft iets van een schilderij van Jeroen Bosch. Op het einde verdwijnt het huis compleet in de grond, een huzarenstukje qua decorbouw. Een nieuwe start kan  beginnen. De acteurs spelen stuk voor stuk hun ziel uit hun lijf. Het geheel is hallucinant. Hoe ze zich met de moed  der wanhoop omhoog worstelen. Een verhaal over verbinding, verlies en loslaten, gelardeerd met de nodige injecties humor én een metalband. Hemels!

ritueel: Niet voor allemansogen: Zon dag kind

Zeker nog het vermelden waard is ‘Zon dag kind’ een voorstelling/ritueel voor één kind dat een verlies of trauma moest verwerken. ‘Zon dag kind’ is een afscheids-ritueel dat curator Barbara Raes creëerde voor kinderen die een dierbare verloren. Elke dag, voor zonsopgang, stapt een kind aan boord van een schip, om samen met de zonneprinses, actrice Karlijn Silighem, en cellist Frans Grapperhaus de zon op te zingen, als een ode aan het licht en het leven.

epiloog

TAZ#18 heeft weer voor onvergetelijke momenten gezorgd en ons allemaal wat gewapend tegen de tegenslagen van het leven. Chapeau voor de acteurs en dansers die in deze tropische hitte, vaak in weinig geoutilleerde locaties, niet met 100, maar 200% hun ding deden en gutsten van het zweet. Ook al de vrijwilligers die alles in goede banen leidden een welgemeend DANKUWEL.

Volgend jaar neemt Lucas De Man, theater en tv-maker, de fakkel over van Barbara Raes als curator. Nu al benieuwd wat hij in petto heeft!


  • WAT: TAZ#2018 – theater- en dansfestival
  • WAAR & WANNEER: Oostende, verschillende locaties, van 26 juli t/m 4 augustus
  • FOTO’S: © Raymond Mallentjer, © Eric Fimmers, © Phile Deprez, © Leontien Allemeersch, © Radovan Dranga, © Danny Willems

Details:

Titel:

  • TAZ#2018: de kunst van het afscheid nemen – curator Barbara Raes

Blijf op de hoogte

Elke donderdag sturen we een nieuwbrief met de meest recente berichten op onze website

– advertentie –