Jan Pieterszoon Sweelinck, hoewel beschouwd als een geïsoleerd verschijnsel, veranderde Amsterdam in het centrum van de belangstelling voor klaviermuziek. Tegenwoordig wordt Sweelinck niet alleen beschouwd als een van de beroemdste organisten, maar ook als een van de belangrijkste componisten van zijn tijd en als de laatste grote meester van de Nederlandse en Vlaamse polyfonie. Zijn werk is niet denkbaar zonder Venetiaans en vooral Engels model. Hoewel hij niet veel reisde, bleef Sweelinck tijdens zijn leven verbazingwekkend goed geïnformeerd.
Ondanks zijn bekendheid en belang is er geen enkel werk voor klavierinstrumenten in autograafvorm bewaard gebleven, zelfs niet in een door de componist geautoriseerde kopie. Zijn klavierwerken zijn bewaard gebleven in een dertigtal verspreide en niet altijd betrouwbare manuscripten. Dit oeuvre is verre van compleet, en de kopieën dateren meestal van na de dood van de componist. Het is aan Sweelincks pedagogische activiteit en zijn talrijke leerlingen te danken dat de composities überhaupt bewaard zijn gebleven.
Onder Sweelincks stukken voor klavierinstrumenten vormen de variatiecycli een belangrijke groep. Ze omvatten variaties op koraalmelodieën, melodieën uit het Geneefse Psalter, Lutherse liederen, maar ook op wereldlijke modellen. Deze laatste zijn echter ongetwijfeld de leukste stukken die Sweelinck ooit componeerde, want ze laten de lichtere, soms humoristische kant van de componist zien. Het lijkt erop dat Sweelinck de meeste klavierwerken in de laatste twee decennia van zijn leven heeft gecomponeerd. Dit blijkt uit een volwassen stijl, compositorische perfectie en eenheid.
*Als u een aankoop doet via bovenstaande link krijgen wij een kleine vergoeding. Zo kunnen we u blijven voorzien van recensies en artikelen. Door iets via onze link te kopen, steun je ons in het schrijven van nieuwe artikelen. Producten worden voor jou nooit duurder als je gebruikmaakt van onze links.
