Sidi Larbi Cherkaoui is een man met veel talenten, de homo ludens ten voeten uit. Wie zijn parcours een beetje volgt, weet dat zijn inspiratie van overal komt: van Vlaanderen en in deze voorstelling tot Japan. Zijn perfectionisme is onomstotelijk bewezen en zijn DNA blijft in elke voorstelling aanwezig of het nu gaat om ballet, opera, musical, theater…
Hij heeft iets met het Japanse beeldverhaal ‘manga’. Een stijl die hij door de boeiende lens van zijn persoonlijkheid bekijkt.
In 2011 bracht hij in de multimediale voorstelling ‘TeZuka’ hulde aan de tekeningen en meteen aan de humaniteit in het werk van manga-icoon Osamu Tezuka. In januari 2015 bewerkte Cherkaoui ‘Pluto’, een mangaserie die het licht zag tussen 2003 en 2009 en een reboot van Tezuka’s ‘The Greatest Robot on Earth’ door tekenaar Naoki Urasawa, tot een indrukwekkende theatervoorstelling. Het woord ‘robot’ werd eigenlijk uitgevonden door de visionaire Tsjechische auteur Karel Capek. In 1920 schreef hij het toneelstuk R.U.R. (Rossum’s Universal Robots) handelend over een fabriek waar robots gemonteerd worden die uiteindelijk de macht overnemen. Vorig jaar nog op een sterke manier voor het voetlicht gebracht door studenten van de universiteit van Leuven. Inmiddels zijn we bijna honderd jaar verder en zijn robots een realiteit geworden in de industrie, geneeskunde, zelfs als gezelschap. Deze megaproductie met tekst, muziek, dans en videoprojectie bestond uit een volledig Japanse cast. Drie jaar na de creatie in Tokio is ‘Pluto’ eindelijk te zien in Europa en bij ons in deSingel.
Sterk team
Naast de acteurs/dansers heeft Cherkaoui voor deze productie een multidisciplinair team om zich heen van onmisbare schakels. Vooral Taiki Ueda met zijn overdonderende video-art. Verder lichtontwerp: Willy Cesna, muziek: Shogo Yoshii en Olga Wojciechowska, geluidsontwerp: Masahiro Inoue, ontwerp kostuums en make-up Isao Tsuge. In het selecteren en doseren van al deze partikels en effecten is hij werkelijk de magister magius. Larbi ontpopt zich ook weer als architect/constructeur. Als kunstenaar overgeleverd aan het mirakel van de ontdekking en de creatie. Hij laat kruimeltjes wonder samenklitten tot één wonderlijk fascinerend en futuristisch geheel. Alle vormen zijn aan vergankelijkheid onderworpen. Het decor is een aaneenschakeling van multifunctionele trapeziumvormige elementen: zetstukken die door de acteurs nauwgezet en geruisloos, vloeiend, om niet te zeggen organisch omgebouwd worden in muren, gangen, tafels, zitbanken… Op technisch vlak is deze voorstelling een hoogstandje. Ook inhoudelijk wordt niet rond de pot gedraaid. Is artificiële intelligentie de toekomst of een bedreiging? ‘Pluto’ gaat in essentie over de omgang met verandering en verlies. Er is ook de reflectie op eigentijdse en universele thema’s: opportunisme, botsingen tussen generaties en volkeren, het goede en het kwade.
Scènebeeld en synopsis
De voorscène is een schroothoop van robotonderdelen. Centraal op de scčne staat een ongelijkmatig groot wit veld onderverdeeld in rasters. De voorstelling start flitsend: in de afgebakende delen worden de verschillende stripfiguren getoond als op een bladspiegel. De stripfiguren krijgen een menselijke gedaante en het verhaal trekt zich op gang. De wereld is een thuis voor zowel mensen als robots. In een reeks van onopgehelderde gebeurtenissen worden de meest geavanceerde robots één voor één geliquideerd. In het Europol hoofdkwartier van Düsseldorf geraakt Gesicht, een agent die tegelijkertijd ook een hoogwaardige robot blijkt te zijn, overtuigd dat de moordenaar erop uit is om systematisch zijn soort, met name ’s werelds 7 technologisch meest geavanceerde robots uit te roeien. In zijn zoektocht naar de waarheid reist Gesicht naar Japan om daar te zoeken naar Atom, de robot die op een menselijk jongetje lijkt en zoals hij, behoort tot de 7. Samen zoeken Gesicht en Atom naar de waarheid achter de moorden, terwijl ze strijd leveren tegen hun persoonlijke demonen. Ondertussen ontdekt Atom’s zusje Uran, die echt uit een stripboek lijkt weggelopen, haar gave om empathie te voelen voor iemand in nood. Dankzij haar gave om menselijke emoties te voelen ontdekt ze een vervallen building, waar ze een mysterieuze man vindt die een veld met prachtige bloemen op een muur schildert maar zich ontpopt tot iets kwaadaardigs, dit gaat gepaard met verbluffende visuals. Rond de robots bewegen zich verschillende figuren in witte overalls, technici, wetenschappers die constant bezig zijn de robots in optimale conditie te houden en te manipuleren. Hun sierlijke handbewegingen dragen duidelijk de stijl van de meester. De voorstelling zit vol met prachtig samensmeltende contrasten, strak naast vloeiend.
Boven op de passerelle zijn de personages gevangen in lijsten, wat weer verwijst naar de bladspiegel van een stripboek.
Sidi Larbi Cherkoui maakte het onmogelijke mogelijk en laat een stripverhaal op een intelligente en super beeldende manier met een eclectische vibe, een boeiende mix van theater, dans, video tot leven komen en maakt daarbovenop een stevig statement: de deur naar vergeving en verzoening moet altijd open blijven. Zijn kernwaarde is en blijft multicultureel denken en respect voor elkaar.
Een voorstelling die verrast omdat Sidi Larbi Cherkaoui buiten de lijntjes kleurt. Dit is een subjectief oordeel: hoe indrukwekkend deze voorstelling ook is, ben ik meer geboeid door zijn dansvoorstellingen.
- WAT: Pluto
- WIE: Sidi Larbi Cherkaoui & Bunkamura Theatre Cocoon
- WAAR WANNEER: deSingel, Antwerpen, 22 februari 2018
- FOTO’S: photo by Maiko MIyagawa – Based on PLUTO. © Naoki Urasawa, Takashi Nagasaki, Tezuka Production