• Home
  • Over KC
  • Partners
  • Toevoegen evenement
vrijdag, september 22, 2023
  • Login
Klassiek Centraal
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Klassiek Centraal
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Home Recensies Cd & DVD

Schubert en Liszt herboren

door: Erik Langeveld
18 november 2019
in Cd & DVD, Recensies
Leestijd:5 minuten
A A
Schubert en Liszt herboren
Share on FacebookShare on Twitter

ookinteressant

Alweer tijd voor een nieuw 20・21 Festival in Leuven

Mozart, La Clemenza di Tito: een theatrale boodschap van regisseur Milo Rau

Gaudeamus: flirt met flashlight en microtonaliteit

De Koreaans Duitse pianiste Jimin Oh-Havenith verrast ons met een Schubert en Liszt CD. Op het eerste gezicht misschien geen voor de hand liggende combinatie. Liszt verklaarde immers Bach en Beethoven tot zijn grootste inspiratiebronnen, maar toch is het geen geheim dat de beide grootmeesters van het 19de eeuwse klavier veel meer met elkaar gemeen hadden dan alleen hun voornaam.

Dat blijkt uit het feit dat Liszt na Schuberts vroegtijdige dood in1828 talrijke van diens composities bewerkte en ook uitvoerde. Het opvallendste is misschien wel dat Liszt ook talrijke liederen bewerkte voor piano solo, waaronder complete cycli zoals Die Winterreise, Die Schöne Müllerin en Schwanengesang. Soms ging zo ver dat hij twee liederen samensmolt tot één nieuw werk.

Maar ook op het gebied van vorm en tonaliteit deed Schubert zijn invloed op zijn jongere collega gelden. Juist op het gebied van de sonatevorm had zijn experimenteerdrift vaak een ambiguïteit in vorm en tonaliteit tot gevolg. Om zijn steeds meer door fatalisme gekenmerkte verhalen te vertellen, was het nodig dat hij zich bevrijdde uit het keurslijf van de sonatevorm. Schubert wilde geen happy end meer in de traditie van Beethoven, waarbij de luisteraar meegesleurd door de heftigste emoties aan het slot van een werk de troost van een catharsis mag ondergaan. Schubert zocht naar de mogelijkheid om een werk te eindigen in de sfeer van het werk. Dat kon berusting zijn, melancholie of zoals in het voorliggende werk een sfeer van stress en gejaagdheid.

Dit leidde tot een nieuw muzikaal principe waarin het eerste deel van de sonate als het ware model stond voor de sonate als geheel. Schubert heeft hier zonder meer een revolutionaire bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de sonatevorm. Zijn innovaties werden later door Schumann, Cesar Franck en Liszt verder ontwikkeld.

Zo is Schuberts idee om de luisteraar mee te slepen door een muzikaal drama aan de hand van terugkerende thema’s, motieven en hun uitwerking bij uitstek het kenmerk van Liszt’s sonate in B klein.

Ook de hier gepresenteerde Sonate no 18 in G, Deutsch 894 is een voorbeeld van Schuberts experimenteerdrang. Oorspronkelijk uitgegeven onder de titel Fantasy, Andante, Menuetto en Allegro voor Piano solo, bleek het toch niet om een set afzonderlijke werken te gaan, maar om een klassieke sonate, getuige de vorm en de samenhang van de verschillende toonsoorten.

Jimin Oh-Havenith (Seoul 1960) vierde na haar afstuderen in Frankfurt begin jaren tachtig een voorspoedige carrière als soliste. Ze vormde ook een pianoduo met haar leraar en latere echtgenoot Raymund Havenith. Na diens ontijdige dood in 1993 trok ze zich terug van het podium en beperkte zich tot haar professoraten in Mainz en Frankfurt. Gelukkig besloot ze in 2013 weer als soliste actief te worden. In 2015 verscheen al een CD met werk van Chopin, nu levert ze weer een indrukwekkend visitekaartje af.

Het bijzondere van Oh-Havenith is dat ze totaal wars is van elk uiterlijk vertoon. Ze heeft haar ego aan de kapstok gehangen voordat ze de studio inging. Dat is zeker in deze tijden waarin ijdeltuiten vaak de dienst uitmaken in de muziek een grote verdienste. Het gaat haar om de muziek en de muziek alleen.

Ze is een geboren vertelster, die de luisteraar meesleurt in haar verhaal door haar analytische manier van spelen De verstaanbaarheid van de boodschap staat voorop.

Zoals ze de Schubert’s gevoelswereld weet te treffen, zwalkend tussen reflectie, melancholie en woede, soms dansend, maar altijd beheerst en met een prachtig cantabile, hier en daar versterkt een voorzichtig rubato is wonderbaarlijk en ontroerend.

Oh-Havenith schotelt je alle thema’s, variaties motieven en herhalingen zo lyrisch en muzikaal voor dat je niet anders kunt dan gefascineerd luisteren naar wat ze te vertellen heeft.

Het is alsof Schubert zelf je kamer binnen komt om je nog even het naargeestige verhaal van zijn veel te korte leven te vertellen.

Haar interpretatie van Liszt’s sonate in B klein is zo mogelijk nog indrukwekkender. Dit werk combineert in één grandioos deel alle mogelijkheden van de klassieke sonate, de fuga, het recitatief en de cadens met de onstuimigheid en de waanzin van de romantische periode.

Hier werkt haar analytische, dienende aanpak nog overtuigender, omdat deze Mount Everest van de pianoliteratuur vaak door egotripperij verwordt tot een onverstaanbare berg noten. Wie tijdens de periode van de romantische pianist (in de eerste helft van de vorige eeuw) het stuk niet onder de dertig minuten tot een goed eind wist te brengen telde niet echt mee, zo luidt de geschiedenis. Dat kwam de verstaanbaarheid van het werk uiteraard niet ten goede. Alfred Cortot vestigde rond 1925 een record met vijfentwintig minuten, maar sloeg er nog al eens naast. Dat deerde hem overigens allerminst, Cortot was van een klasse apart en kwam overal mee weg.

Anno 2019 legt Oh-Havenith het parcours af in een goed half uur en mag zich op dat vlak dus zeker bij de toppers rekenen. Maar op het vlak van interpretatie staat ze op eenzame hoogte en laat ze menig bejubeld klavierleeuw ver achter zich. Zo’n duidelijke, integere, muzikale en bij vlagen aangrijpende vertolking heb ik nog zelden gehoord. Dit is de virtuositeit voorbij.

Deze sonate gaat over het algemeen door voor lang, gecompliceerd en voor sommigen onbegrijpelijk, maar Oh-Havenith brengt het werk terug tot een gestructureerd verhaal gebouwd op een paar herkenbare thema’s zonder voorbij te gaan aan de lyrische rijkdom ervan. Ze vertelt het in één lange adem. Zo eenvoudig kan het ook zijn.

Dit is Liszt voor dummies én gevorderden. Als je dit stuk (nog) niet of niet zo goed kent dan mag je je na eenendertig minuten aandachtig luisteren een ingewijde in de materie noemen. Wie het stuk al eens een paar keer heeft gehoord, zal in deze moderne, afgestofte interpretatie een herboren Liszt herkennen.

Het Duitse platenlabel Audite valt te prijzen voor het hoge artistieke niveau van dit uiterst boeiende project waarin de relatie tussen Schubert en Liszt op overtuigende wijze wordt uitgediept.

Een project dat is verzorgd tot in de kleinste details. Van de prachtig klinkende Bösendorfer vleugel met zijn ronkende bassnaren tot het bijgesloten zeer informatieve booklet, alles is perfect.

Maar het meest valt de Audite te prijzen voor de moed om te kiezen voor een relatief onbekende, niet zo heel jeugdige, maar geweldige pianiste die met haar integere, vernieuwende aanpak een aangrijpende Schubert presenteert en alle stemmingen, bizarre ideeën en geluidseffecten van Liszt’s eeuwige pièce de résistance moeiteloos weet neer te zetten.

Kostelijk! Daar kunnen veel van haar bekendere collega’s nog wat van opsteken!

Deze CD is een verruiming van ieders muzikale horizon! Briljant, kopen!


  • WIE: Jimin-Oh-Havenith – piano
  • WAT:Franz Schubert: Sonate no. 18 in G, D 894 – Franz Liszt: Sonate in B klein, S. 178
  • UITGAVE: Audite 20.043
  • FOTO: © Copyright 2018 Jimin Oh-Havenith

     

    1 of 2
    - +

    1.

    2.

    https://www.youtube.com/watch?v=WgWah19maac

Tags: AuditeBösendorferFranz Liszt (1811-1886)Franz Schubert (1797-1828)Jimin Oh-HavenithPianoRomantiek
Vorig artikel

Goeyvaerts String Trio: 3 Streichers und reiner KLANG

Volgend artikel

Pierre Audi herleidt Wagner tot sobere essentie

Erik Langeveld

Erik Langeveld

Na een carrière als classicus, antiquaar, postbesteller, verkoper van betonnen afvoergoten, docent muziek, (contra)fagottist, cultureel projectontwikkelaar, orkestmanager, kunstcoach, nu geland als coördinator en recensent bij Klassiek Centraal.

Ook interessant:

Bruckner: Symphony No.8
New Releases

Bruckner: Symphony No.8

2 september 2023
Brahms: Violin Sonatas
New Releases

Brahms: Violin Sonatas

26 augustus 2023
Belgische pianist Tom Kristiaan genomineerd voor de Edison Klassiek 
Publieksprijs
Nieuws

Belgische pianist Tom Kristiaan genomineerd voor de Edison Klassiek 
Publieksprijs

17 augustus 2023
217 | Auner & Flieder
New Releases

217 | Auner & Flieder

17 augustus 2023
Tales of the Sea ⎮ Lydia Maria Bader
New Releases

Tales of the Sea ⎮ Lydia Maria Bader

14 augustus 2023
Moments ⎮ Ketevan Sepashvili
New Releases

Moments ⎮ Ketevan Sepashvili

11 augustus 2023
Volgend artikel
Pierre Audi herleidt Wagner tot sobere essentie

Pierre Audi herleidt Wagner tot sobere essentie

Marie-Nicole Lemieux met pure poëzie in Mer(s)

Marie-Nicole Lemieux met pure poëzie in Mer(s)

Drie topboeken: geschenkentip en voor alles een leestip

Drie topboeken: geschenkentip en voor alles een leestip

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte

Abonneer je vandaag op de nieuwsbrief van Klassiek Centraal net als 3771 andere lezers, en blijf wekelijks op de hoogte van de nieuwste artikelen.

één e-mail per week op donderdag

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Categorieën

  • Boeken (230)
  • Cd & DVD (845)
  • Concerten (891)
  • Evenementen (429)
  • Gouden Labels (55)
  • In de kijker (30)
  • Interviews (113)
  • New Releases (406)
  • Nieuws (643)
  • Opinie (23)
  • Recensies (2.052)

Klassiek Centraal is het magazine voor klassiek Muziek, Opera & Dans in Vlaanderen. Klassiek Centraal wordt volledig gemaakt door vrijwilligers. 

Wilt u ook meewerken aan Klassiek Centraal stuur ons dan een bericht via redactie@klassiek-centraal.be

Blijf op de hoogte:

Wekelijks (op donderdag) verstuurd Klassiek Centraal een overzicht van alle gepubliceerde artikelen. Schrijf je snel hiernaast in om niks te missen.

Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • aaa radiotest
  • Advertenties voor schrijvers
  • Cookiebeleid (EU)
  • Dashboard
  • Evenementen agenda
  • Evenementen lijst
  • Event ingeven
  • Home 1
  • Home 2
  • Home 3
  • Links
  • My account
  • Nieuws
  • Organizer Dashboard
  • Over KC
  • Partner worden
  • Partners
  • Privacy verklaring
  • Shop
  • Single event
  • Submit Organizer Form
  • Submit Venue Form
  • test
  • Thank you!
  • Venue Dashboard
  • Vrijwilligers gezocht!
  • Wie is wie
  • Wij bieden aan

© 2020 Klassiek Centraal VZW - Varkensmarkt - 2800 Mechelen - Design en hosting Kyzoe.be.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Cleantalk Pixel

Add New Playlist

Deze website gebruikt cookies om optimaal te functioneren. U vindt onze privacy policy en cookie verklaring hier.