Nominatie Gouden Label – Schubert, acht toch Franz Schubert, jij fijne man met de nooit rustende, overgevoelige ziel, ja ‘der Einsame’ uit dat pakkend mooie lied, de Eenzame, was je zelf. Ilker Arcayürek heeft het begrepen. Deze jonge tenor met Turkse wortels, opgegroeid en wonend in Oostenrijk, heeft, beter dan de meesten ooit, begrepen wie je was, wie je bent.
Het is met grote ontroering, ja de tranen staan na, dat ik luister naar de opname, Arcayüreks eerste CD. Een uitvoering van 23 Schubertliederen die elk op hun wijze de eenzaamheid vertolken. Zeer mooie teksten van dikwijls ook zoekende dichters op toon gezet door de vader van Het Lied, Franz Schubert ((1797-1828). 31 jaar, het is wraakroepend dat jonge talenten die 120 jaar zouden moeten worden, soms zo ontzettend jong de wereld ontnomen worden. En toch, ze leven verder. Schubert (31) leeft, Pergolesi (26) leeft, Mozart (35) leeft, Chopin (39) leeft, De Arriaga (19) leeft !
En ja, klassiek leeft ! De Schoonheid in haar zuiverste vormen leeft dankzij de scheppingen van bijvoorbeeld Schubert, te luister gebracht door een begaafd jong zanger, musicus, kunstenaar als in dit geval Ilker Arcayürek. Alhoewel, hij doet het niet alleen, hij wordt begeleid in alle perfectie, gelijke ziel, evenarend muzikaal inzicht door pianist Simon Lepper. Lepper, Arcayürek en Schubert, een drie-éénheid.
Wikken en wegen moet ik mijn woorden doen, want ik zou durven stellen dat Arcayürek dé Schuberttenor van de komende 25 jaar of meer is. Hoe ik de cd ontdekte, deze debuut-cd!, want je moet hem ontdekken omdat het label amper of niet te vinden is in ons land, is te gek voor woorden. Net middernacht voorbij, 29 december 2017, ik rijd door Oostenrijk op weg naar huis. “Oh, Schubert, hola da’s schoon gezongen. Als ze zijn naam zeggen, moet ik hem onthouden.” De speakerin herhaalt meermaals zijn naam maar ik snap er geen jota van, Oostenrijks accent, dat is al niet altijd even gemakkelijk en dan nog een onverstaanbare naam. Oef, einde programma – nu ja, jammer eigenlijk – maar oef en waarom? Een meer verstaanbare mannenstem spreekt de naam behoorlijk verstaanbaar uit. Ilker Akarjur of zo. Tja, ik rijd nog… Snel parkeren waar het kan, even die naam opzoeken op mijn gsm.
Dààr heb ik hem, Ilker Arcayürek. Da’s wat anders dan ik had begrepen. Maar hij is het en dat is wat telt. Meteen stuur ik via mijn gsm met zijn gevoelig klaviertje, een met mijn wat te dikke vingers ingetikt e-mailtje. Dat ik de cd net nu, midden de nacht hoorde, op weg ben naar huis en de cd graag zou recenseren. Een half uur later al antwoord. Goed dat ik wat langer op de parkeerplaats bleef, onder meer om van dat schone dat ik hoorde te bekomen. Ik zie meteen een regen aan fouten in mijn e-mail, waarom had ik die daarnet voor het verzenden niet gezien zeg? Ik word plots zeer verlegen, die man antwoordt meteen en mijn ding staat vol fouten!…
En ja, de CD belandde in de brievenbus van Klassiek Centraal, nadien in de cd-lezer. Net zoals de Schubert cd van Bryn Terfel me begin de jaren ’90 diep raakte en de definitieve internationale doorbraak voor de bariton betekende, zo ben ik er zeker van dat deze zeer bewogen uitvoering niet anders kan dan alle deuren, wereldwijd, voor deze zanger en zijn begeleider te openen. Hij leerde onder meer van Thomas Quasthoff, nog zo’n perfect vertolker gedurende decennia van Schubert, hoe het moest. Arcayürek is ook een aanbidder van de veel te jong overleden Fritz Wunderlich. Een van de beste Duitse tenoren uit de geschiedenis. Ik denk dat Arcayürek op zijn wijze een nieuwe Wunderlich kan worden. Het is geen kopie, hij is wel geïnspireerd en dat mag. Het is ook normaal want welk mens in de gehele geschiedenis van de mensheid, is niet geïnspireerd geworden, op welk vlak dan ook, door een ‘vader’ of ‘moeder’ voor het ene of het andere? Al was het maar om iets heel eenvoudigs klaar te maken voor een middagmaal of zo?
23 Liederen, zo zuiver, zo ontzettend mooi en soms zo diep ontroerend, je zou ze echt in huis moeten hebben. Zoals ik na al die jaren nog luister naar de Schubertvertolking van Terfel, zo heb ik er nu een nieuwe cd bij die een andere plaats krijgt. Het plaatsje van de cd’s die ik opzet om eens gewoon te luisteren zonder te recenseren. Absoluut.
- WAT: Der Einsame, 23 liederen van Franz Schubert
- WIE: Ilker Arcayürek (tenor) en Simon Lepper (piano)
- UITGAVE: Champs Hill Records – CHRCD133
