Nominatie Gouden Label – De namen op de hoes van deze dvd beloven een unieke uitvoering van Strauss’ Elektra: Patrice Chéreau als regisseur (zijn laatste operaregie voor hij overleed op 7 oktober 2013), Esa-Pekka Salonen als dirigent en vooral Evelyn Herlitzius als Elektra. Alleen al voor haar is deze dvd de moeite van het kijken meer dan waard.
Sinds Birgit Nilsson is er, vermoed ik, geen betere Elektra meer opgestaan. Evelyn Herlitzius lijkt in deze productie de rol van haar leven te vertolken. We konden haar debuut in de partij vier jaar geleden in de Koninklijke Muntschouwburg meemaken (oktober 2010) en meteen was duidelijk dat de zangeres een unieke Elektra is. Deze voorstelling, opgenomen tijdens het Festival van Aix-en-Provence in juli 2013, bevestigt dat. Ze beheerst vocaal en als actrice de uiterst moeilijke partij, zingt met krachtige en soepele stem alsof het haar geen enkele moeite kost en speelt de psychisch totaal in zichzelf gekeerde, door woede en haat bezeten vrouw op een geloofwaardige manier. Ook als ze extatisch danst, houdt ze iets aanvaardbaar menselijks, zeker in samenhang met de al even extatische muziek van Strauss. Van bij de monoloog, met de ijzingwekkende roep naar Agamemnon, houdt ze de toeschouwer in de ban.
Uitstekend omringd
Zonder ergens visueel naar de Griekse mythologie te verwijzen, creëert de productie de harde omgeving van het door oude Griekse wetten beheerste verhaal, maar door de hedendaagse kostuums en de zorgvuldige personenregie komt ze tegelijk heel actueel over. Bovendien wordt Herlitzius omringd door een schare uitstekende solisten, met niemand minder dan Waltraud Meier als Klytämnestra. In haar chique zwarte avondjurk en zware halssnoer (“behängt mit Steinen”) ziet die er super bourgeois en dus ergerlijk uit voor Elektra. Ook Adrianne Pieczonka (Chrysotemis) en Mikhail Petrenko (Orest) passen compleet in de bezetting.
Het strenge, koud-grijze decor en de sobere regie van Chéreau scheppen een sfeer van kilte en waanzin. Chéreau ent zijn regie uiterst nauwkeurig op de tekst en wijkt nergens af van het verhaal dat Hoffmanssthal en Strauss vertellen. Zo is de regie tegelijk de mooiste hommage aan de componist. Dirigent Esa-Pekka Salonen is een gelijkgezinde partner en puurt een transparante klank uit het Orchestre de Paris, volledig in overeenstemming met de gedetailleerde personenregie.
Een productie die elke Strauss-liefhebber zal koesteren als de ideale Elektra.