Dit jaar was Giuseppe Verdi de uitverkoren componist aan wie deSingel een uitgebreid dagprogramma wijdde. Hoogtepunten waren onbetwistbaar het eerste en het slotconcert van de dag, met telkens een religieus getinte compositie.

Zoals het vrij beperkte liedoeuvre zijn de Quattro pezzi sacri van Giuseppe Verdi weinig bekend. Verdi componeerde de vier werkjes op verschillende tijdstippen in de laatste jaren van zijn leven. Het was niet echt zijn bedoeling dat ze samen zouden uitgevoerd worden, maar hij liet ze wel samen publiceren. Ave Maria en Laude alla Vergine Maria ontstonden tussen Otello en Falstaff, de twee andere stukken na de première van Falstaff. Het verhaal gaat dat Arrigo Boito, de librettist van Otello en Falstaff, Verdi suggereerde een Ave Maria te schrijven als “penitentie” voor zijn Credo in Otello. Het is een stijlvol werk vol melodieuze inspiratie dat aansluit bij de vroeg-religieuze Italiaanse muziek.

Het Stabat Mater baseert zich op de middeleeuwse tekst van Jacopo Todi en is gecomponeerd voor vierstemmig koor en orkest. Het heeft met zijn afwisseling van dramatische expressiviteit en lyrische zachtheid sterke vergelijkingspunten met de Messa da Requiem. Het is ook hier duidelijk dat bij Verdi de dramatische betekenis van de tekst duidelijk primeert boven de liturgische intentie. We kregen een sublieme vertolking van de twee a capella stukken door Collegium Vocale, dat van bij de eerste tonen van het Ave Maria aangreep met de ingetogen melodie. In het Pro Peccatis uit het Stabat Mater kregen we al een voorsmaakje van de uitbarsting van koor en orkest die we later op de avond in het Requiem konden verwachten. Na een innige passage met Tui nati vulnerati liet Philippe Herreweghe de kopers indrukwekkend losbarsten om dan ontroerend te eindigen op het Paradisi gloria en het Amen. Een beklijvende inzet voor deze Verdi-hulde.

Overweldigende afsluiting

Eerlijkheidshalve moet ik toegeven dat ik door omstandigheden een stuk van de dag miste. De Messa da Requiem was in elk geval een overweldigende afsluiting van de Verdi-dag. Verdi componeerde zijn Requiem in 1874 als herdenking van het overlijden van de Italiaanse schrijver Alessandro Manzoni het jaar voordien. De eerste uitvoering in de San Marcokerk in Milaan was een enorm succes. Opnieuw zette Collegium Vocale een bewonderenswaardige prestatie neer. De uitbarstingen van het Antwerp Symphony Orchestra bij het Dies Irae waren ijzingwekkend, maar evengoed grepen de emotionele passages aan. De bas Luca Pisaroni klonk warm en zong met een soepelheid die opviel naast de ietwat geforceerde stem van de tenor Mario Zeffiri, die in het Ingemisco toch wel wat problemen met de hoge noten leek te hebben. De alt Gerhild Romberger en vooral de sopraan Eleanor Lyons waren perfect gecast en zongen met emotionele intensiteit. Vooral de sopraan was prachtig met haar zilveren timbre en mooie kleurrijke overgangen. Het orkest mag deze uitvoering onder leiding van een bewogen en tegelijk beheerst leidende Philippe Herreweghe zeker bij zijn topprestaties zetten. Een onvergetelijke avond.

• WAT: Verdi Happening
• WIE: Antwerp Symphony Orchestra, Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe
• WAAR: deSingel, Antwerpen
• WANNEER: zondag 15 april 2018