Ivan De Verschrikkelijke in Concertgebouw Brugge

Het Concertgebouw Brugge was het derde podium ( na het Cultuurcentrum Hasselt en de Koningin Elisabethzaal Antwerpen) en voor Bozar Brussel) waar Prokofievs Ivan de Verschrikkelijke uitgevoerd werd door de Filharmonie, het Octopus Symfonisch Koor, het Choeur de Chambre de Namur, mezzosopraan Christianne Stotijn, Jan Decleir en Stefaan Degand (acteurs), Klaas Moortgat, Niels Soenen en Andreas de Weert ( leden van het Kinderkoor Opera Ballet Vlaanderen), het geheel onder de leiding van dirigent Martyn Brabbins.

Uitgangspunt was de filmtrilogie die cineast Sergej Eisenstein en componist Sergej Prokofiev aan Ivan de Verschrikkelijke (1530-1584) de eerste “Tsaar van alle Russen” wilden wijden en waarvan het eerste deel in première ging in 1944. Beeld en muziek moesten een naadloze eenheid vormen maar Prokofievs partituur werd zoveel meer dan een soundtrack en groeide uit tot een volwaardige speler in de dramatische ontwikkeling van het verhaal. Vandaar dat de muziek ook op zichzelf kan bestaan en een verhaal vertellen. Het is op basis van de originele filmmuziek en ook van het oratorium voor recitant, solisten, koor en orkest dat uit deze partituur werd gedistilleerd door Abram Stasevich ( première 1961) dat de huidige concertversie van Ivan de Verschrikkelijke werd samengesteld.

Brechtje Louwaard en Tristan Versteven van het theatergezelschap Het Banket leverden teksten en maakten er een volledige voorstelling van die het publiek ongeveer anderhalf uur in de ban hield. Jan Decleir ,soeverein en met uitstekende tekstprojectie was vooral de recitant die het verhaal vertelde en de atmosfeer schetste terwijl Stefaan Degand meer in de huid van verschillende personages kroop en zelfs met kloeke stem in het gezang instemde. Misschien daarom moest hij voortdurend het waterflesje aan de mond zetten!

Hoe dan ook, beide acteurs brachten tijd en personages overtuigend tot leven en vormden de schakels tussen de muzikale fragment die het fresco vormden dat Martyn Brabbins en deFilharmonie overtuigend schilderden met krachtige strijkers, vinnige houtblazers en indrukwekkende kopers. De twee koren vormden een homogeen geheel , leverden goed werk maar de klank bleef m.i. soms iets te braaf en miste dan gloed en kracht. Christianne Stotijn zong keurig maar ook hier zou een vollere stem meer kleur gebracht hebben. De drie knapenstemmen klonken homogeen en zuiver . Zelfs zonder de filmbeelden van Eisenstein kon het publiek duidelijk meeleven met deze brok Russische geschiedenis en de evocatie van de figuur van de ontzagwekkende Ivanbrechtje en bedacht alle uitvoerenden met een spontane staande ovatie.

WAT: Ivan De Verschrikkelijke
WIE: Jan Decleir, Stefaan Degand, deFilharmonie, Brechtje Louwaard, Het Banket, Tristan Versteven, Martyn Brabbins
WAAR: Concertgebouw Brugge
WANNEER: 4 februari