Terwijl de finalisten van de Koninging Elisabethwedstrijd piano zich klaarmaken om weldra voor een bomvolle zaal, vele TV kijkers, radioluisteraars en de internationale pers zichzelf als pianist te bewijzen, vond er in de muziekschool van Tienen een bescheiden wedstrijd voor jonge accordeonisten plaats.
Talent in Brussel? Zeker! Talent in Tienen? Zeker!
2014, een groep gedreven accordeonisten richt de vzw Accordeonsalon op. Het doel is het instrument de erkenning te geven die het verdient. In de Slavische landen is die erkenning een absoluut gegeven, in Italië bijvoorbeeld ook, maar in Vlaanderen? De accordeon roept hier eerder een simpele band op met de folklore dan wat anders. Jammer want dit bij ons ondergewaardeerde instrument verdient meer respect en dat respect werd afgedwongen op de wedstrijd in Tienen die de vereniging op maandag 16 mei organiseerde.
Vier categorieën van beginners tot gevorderden presenteerden zich een hele dag lang voor een opvallend sterke en internationale jury. De Serviër Momir Novakovič mag zich een van ’s wereld beste accordeonisten noemen, An Raskin vergroeide met haar instrument net als Marc Janssens. Dieter Janssens speelde zich een zeer sterk CV bij elkaar en Sergey Gratchov, die al meer dan 20 jaar in ons land woont en werkt, heeft eveneens een indrukwekkend CV. De Servische Rom en in Nederland wonende Stanislav Jusufovič won de Coupe Mondiale in 2007, Washington, en geeft les n Nederland en last but not least kan de accordeonwereld niet naast Gwen Cresens kijken. De dame en heren juryleden legden hun oren op scherp vanaf 10 uur ’s morgens. Zelf vervoegde ik het publiek bij de start van Categorie A en ik denk dat het fout was niet eerder op de dag te komen.
In die laatste categorie speelden twee kandidaten die je gerust toptalent mag noemen. Zij deelden net niet de eerste plaats wat ik een beetje jammer vond, temeer daar ik in de wandelgangen vernam dat het verschil nog niet eens een half punt zou geweest zijn. Zo werd de 17-jarige Louis De Backere tweede in een wedstrijd waar hij een concert ten beste gaf met het Italiaans Concerto van Bach – innemend uitgevoerd, met een zeer volwassen interpretatie, in een perfect tempo en met grote transparantie, ademend en vol kleur. Grotendeels foutloos speelde hij, met een vergelijkbare diepgang en muzikaliteit die haast iets geniaals had, werken van Katsjaturian, Flecijn en Ganzer.
Winnaar werd Kajetan Kubala (wie mijn nota’s er zou op naslaan zou kunnen zien dat ik ze beide zowel de eerste als tweede prijs gaf, er van uitgaand dat ex aequo niet zou kunnen, wat ook zo bleek). Hij komt ontzettend zelfbewust over en ook hij stapt bijna geheel uit de wedstrijd en geeft een recital ten beste. Dat hij in een wedstrijd zit, zie je alleen na afloop van elk stuk, wanneer hij naar de jury kijkt.
Hij geeft Scarlatti ten beste. In diens sonate in D (K119) legt Kubala naast totale muzikaliteit een dialoog die hij verweeft in een grandioze opbouw. Hij tilt dit werk op, haalt er meer uit dan er in zit. En dan speelt ook hij Bach. We horen geen accordeon meer. Dit is het groot orgel zoals Bach het wilde. Ik luister met een soort ‘ongeloof’ en ben zeer blij dat ik gekomen ben.
Na afloop wordt er spaghetti op tafel gezet voor de juryleden, de nog niet naar huis vertrokken deelnemers, de medewerkers (allemaal vrijwilligers) en de pers. Er is maar één persmens en je leest zijn relaas. De jonge Servische, in Zwitserland levende kandidaat David Tomič, die in de voormiddag de eerste prijs kreeg in Categorie B, gaat in op de vraag van zijn vader en neemt zijn accordeon. Het wordt luisteren naar meeslepend accordeonspel dat boven de denkwereld van een 13-jarige staat. Dit is rijp, dit is grote kwaliteit en bijna virtuoos. Het is aanstekelig ook en je zou zo willen meedansen op de volkse Servische melodieën. Meeslepend is het.
En zo heb ik deze kandidaat dan toch gehoord, in de ontspannen en huiselijke sfeer na de wedstrijd. Zijn volksgenoot, ’s werelds beste, geeft de jonge puber die nog maar anderhalf jaar – 1,5 jaar! – accordeon speelt, enkele tips zoals een grote broer het zou doen. De vader is dolgelukkig, de man straalt. Hij is trots op zijn zoon en die trots zagen we ook bij de ouders van Kajetan Kubala. En of deze ouderlijke trots gerechtvaardigd was !
