Dit moest ik even kwijt: ik heb een bloedhekel aan concerten en voorstellingen die te laat beginnen. Op tijd komen en op tijd starten heeft te maken met politesse. In deSingel probeert men daar strikt de hand aan te houden. Dit Nieuwjaarsconcert startte stipt op tijd, een mooi begin voor een nieuw jaar dat tot navolging strekt.

Symfonie Orkest Vlaanderen zet het jaar feestelijk in met een hommage aan Leonard Bernstein, die dit jaar de kaap van de honderd zou bereikt hebben. Een kunstenaar moeilijk in een kastje te stoppen: pianist, componist, docent, mentor en inspiratiebron voor velen. Leonard Bernstein beschikte ook over de unieke gave om op een aimabele manier het grote publiek in te wijden in de opbouw van een klassieke compositie. Hij verenigde provocatie en charme. Dirk Brossé had het geluk Bernstein een paar keer in levende lijve te mogen ontmoeten. Hij was én blijft gefascineerd door zijn talent en veelzijdigheid. Ook Brossé heeft zijn artistieke talent niet onder de korenmaat gezet: trompettist, succesvol componist én gerespecteerd dirigent op de internationale muziekscène. Er is hier zeker sprake van zielsverwantschap.

Naast een bloemlezing uit het oeuvre van Bernstein, zit in dit Nieuwjaarsconcert ook werk van Brossé zelf dat het thema VREDE uitdraagt in dit turbulente tijdsegment. Dit als eerbetoon aan de pacifistische idealen van zijn idool Bernstein. Na de aanslag op J.F. Kennedy, een goede vriend van de componist, verkondigde deze in een speech: “Om zijn nagedachtenis te eren zullen we nog mooiere en nog interessantere muziek maken als tegengewicht voor alle geweld.” Met de samenstelling van dit Nieuwjaarsconcert maakt Dirk Brossé, samen met Symfonie Orkest Vlaanderen een serieus statement. Uiteraard werden de obligate walsen niet vergeten, die horen bij een nieuwjaarsconcert als zout en peper in een maaltijd.

DEEL 1

Maestro Dirk Brossé verschijnt niet strak in het pak op het toneel, maar in een loszittend lang Indisch hemd, kurta, wat hem veel bewegingsvrijheid geeft. Voor de pauze wordt het veelzijdige oeuvre van Bernstein, bekende en minder bekende nummers, ten gehore gebracht. Te beginnen met de sprankelende Candide Overture en Suite (1956), vol variatie en klankkleur. Gevolgd door Divertimento dat Bernstein componeerde in 1980 ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van het Boston Symphony Orchestra. In wat men als experimenteerdrift zou kunnen benoemen legde Bernstein zichzelf de uitdaging op om een compositie op te bouwen rond de noten B (si) en C (do), die staan voor Boston en Centennial. Dit mondde uit in een rijke en gedifferentieerde compositie, in een aaneenschakeling van een paar straffe karakterstukken. Moeilijk om te spelen gezien de complexe structuur, maar Brossé gidst er het orkest met Fingerspitzengefühl doorheen. Bij wijlen puur, etherisch en nostalgisch, maar ook met volkse en vrolijke fragmenten. Daarna een stukje filmmuziek uit On the Waterfront in een regie van die andere Amerikaanse naam met weerklank, Elia Kazan. Filmmuziek schrijven is misschien wel een van de moeilijkste disciplines. De muziek moet soms bijna onbewust aanwezig zijn en andere keren de actie voorspellen, ondersteunen of versterken. Helemaal ten dienste staan van het beeldmateriaal. Dirk Brossé koos voor het magistrale Presto Barbero, met uit deze suite een transcriptie voor koperblazers, slagwerk en piano. Indrukwekkend. Dan haalt de maestro er de jonge sopraan Katrien Baerts bij. Een jonge dame met al heel wat referenties. Ze bereikte onder meer de halve finale in de Koningin Elisabethwedstrijd. Het eerste lied dat ze ten gehore bracht was I Feel Pretty uit West Side Story: jong, begeerd en geliefd, dat inmiddels tot het collectieve geheugen behoort. Maar werkelijk gensters sloeg ze in de aria Glitter and be Gay uit Candide. Hierin verbergt Cunegonde met gelach en gespeelde vrolijkheid haar verdriet om de oorlog die haar familie uiteengereten heeft. Katrien Baerts kwinkeleert als een leeuwerik, verschuilt zich achter een sprankje gekkigheid, flirterig, sensueel, haalt met een grote wendbaarheid van haar stem de hoogste noot, en schakelt van euforie vlot over naar smart. Een aartsmoeilijke partij, waarbij ze met het grootste gemak een fenomenale stembeheersing demonstreert. Als een parel gevat in de muziek. Ze palmde één, twee, drie het publiek in. Een diva in spe.

DEEL 2

Het tweede deel opent met de Philadelphia Ouverture, werk dat Brossé in 2010 componeerde als geschenk aan de stad Philadelphia bij zijn aanstelling van Music Director van The Chamber Orchestra of Philadelphia. Hij voelt er zich als een vis in het water en wist de veelzijdige facetten van deze bruisende kosmopolitische stad in een vibrerend kleurenpalet te vangen: stuwend, ontspannend en opwekkend.

De samenstelling van dit Nieuwjaarsconcert is niet geheel vrijblijvend. 2018 is ook het einde van W.O.I. De Groote Oorlog mogen we nooit vergeten. Honderdduizenden jonge mensen die hun leven gaven, omdat wij vrij zouden zijn. Een luxe die niet veel mensen op onze aardkloot mogen smaken. Tijd voor introspectie. Dirk Brossé componeerde samen met Jef Neve en Frederik Sioen in 2015 het oratorium Distortion, a Hymn to Liberty. Elke componist gaf binnen zijn eigen taal een persoonlijke invulling aan het thema ‘vrede en vrijheid’. Brossé evoceert het rauwe verdriet van een moeder. Katrien Baerts vertolkt op een beklijvende wijze I didn’t raise my Boy. Melodie zo aangrijpend als de verstomde beelden van Käthe Kollwitz, de diepe treurnis en verslagenheid van een moeder die haar kind verliest. Een trauma of een wond die niet geneest. Ook in deze gemoedstoestand wist ze te ontroeren en onder je vel te kruipen met haar interpretatie. Gevolgd door Peace: muziek als een pleister op de wonde. Van de gruwel en geweld terug naar veiliger vaarwater en voorzichtig openbloeiend met geloof in een vredevolle toekomst. Dit nieuwjaarsconcert werd afgerond met vier walsen: Straussiana van Erich Wolfgang Korngold. Deze Oostenrijkse componist moest in het interbellum vluchten naar Amerika. Hij genoot vooral aanzien in Hollywood als filmcomponist. Aansluitend The Age of Innocence van Elmer Bernstein, een neef van. De overbekende Waltz nr.2 van de rebelse Dimitri Sjostakovitsj en als slotakkoord boog Dirk Brossé de Radetzky Mars van Johann Strauss sr. om naar de Radetzky Wals met nieuwe gedurfde harmonieën. Je vindt telkens aanknopingspunten met de mars versie maar aalglad neemt de compositie telkens weer een andere verrassende wending. Een straf staaltje compositietechniek.

Dirigent, soliste en het Symfonie Orkest Vlaanderen werden getrakteerd op een minutenlang applaus. Er volgde nog een gesmaakt bisnummer van de Libanese componist Gabriel Yard, een walsje uit de filmmuziek die hij componeerde voor de prent Camille Claudel.

U kan voor dit Nieuwjaarsconcert nog een kaartje kopen voor de uitvoering zondag 21 jan. in het Muziekcentrum de Bijloke Gent én zondag 28 jan. in CC De Spil Roeselare telkens om 15 uur.

  • WAT: Nieuwjaarsconcert Symfonie Orkest Vlaanderen
  • WIE: Symfonie Orkest Vlaanderen onder leiding van Dirk Brossé met soliste sopraan Katrien Baerts
  • WAAR & WANNEER: deSingel, Antwerpen, 14 januari 2018