Scarlatti en Prokofiev door de snelste vingers ter wereld

Nominatie Gouden Label – Berlin Classics gaf twee cd’s uit van pianiste Claire Huangci. Eentje met sonaten van Scarlatti en eentje met de versie voor piano van balletten van Tsjaikovski en Prokofiev, gespeeld op een moderne Yamaha vleugel. Onvoorstelbaar!

Mocht u denken een idee te hebben van wat pianotechniek is, dan moet u zo vlug mogelijk deze twee cd’s beluisteren. Dit is techniek beyond technik, jenseits Technik. Dat iemand een dergelijke velociteit kan ontwikkelen gaat nl. ieders petje te boven. Hier geldt bijna de overtuiging dat nog nooit iemand op zo’n manier piano heeft gespeeld want haar vingervlugheid gaat uw voorstellingsvermogen te boven, dit overstijgt uw stoutste verwachtingen. Zelfs bij het beluisteren rijst de twijfel omtrent de echtheid van het spel, kan dit wel, is een mens wel in staat om een dergelijke techniek te bereiken? En, jawel, alles is authentiek, niets is camouflage of trucage. En dit niet alleen louter technisch. Deze pianiste fraseert, intoneert en speelt legato zonder gebruik van het rechterpedaal dat het een lieve lust is. Haar spel is een feest want haar enthousiasme, haar meer dan beheerste techniek en haar uitbundigheid siert haar, de grens van de perfectie overschrijdend, pianospel. Dit moet u horen om te geloven, en dan nog…

Het Russisch repertoire ligt haar blijkbaar bijzonder goed. Niet alleen omwille van de virtuositeit die de nochtans tengere pianiste als niemand beheerst, maar vooral vanwege de rijkdom aan beelden en gevoelens. Iedereen die haar al heeft zien spelen weet dat dat de jonge Amerikaanse van Chinese afkomst een bijzonder soort energie uitstraalt, ze krachtig en flexibel speelt en optimale aandacht heeft voor het kleinste detail. Begrijpelijk dus dat ze voor haar debuut cd gekozen heeft voor muziek van Tsjaikovski en Prokofiev, gearrangeerd voor piano door Mikhaïl Pletnev. De selectie, bestaande uit Doornroosje (Schone slaapster) en de tien stukken uit Romeo en Julia, paste wonderwel bij de frisheid van de toen 22-jarige. Kleine karakterstukken vertellen de handeling van beide balletten, fantastische beelden en grote orkestpassies ontvouwen de muzikale essentie in de sonore ruimte van de piano. Dat het hier om zeer virtuoos pianospel gaat, was voor haar bijzaak. Claire Huangci kleurt de miniaturen naar het origineel geluid van het orkest waardoor de luisteraar veel bekende melodieën herontdekt.

Claire, geboren in 1990, is op zich al een ontdekking. Reeds op negenjarige leeftijd begon ze met steun van beurzen concerten te spelen en onderscheidingen te winnen op wedstrijden. Op achtjarige leeftijd won ze bv. de Gold Medal op de World Piano Competition in Cincinnati. Ze was tien jaar wanneer ze een privé-concert speelde voor Bill Clinton. Na haar studies aan het Curtis Institute in Philadelphia, besloot ze met zeventien jaar naar Duitsland te gaan. Ter gelegenheid van een wedstrijd had ze eerder de legendarische pianist en pianopedagoog Arie Vardi ontmoet. Die raakte gefascineerd door haar beheersing van de muziek en haar techniek. In tegenstelling tot vroeger kwam door zijn lessen nu de focus minder op technische uitdagingen te liggen dan wel op transversale aspecten zoals frasering en toonvorming. Sindsdien woont en studeert ze in Hannover en speelt ze regelmatig concerten in binnen- en buitenland. Haar eerste cd was dan ook meer dan een debuut, het was een belofte die met haar 2de cd aan bewaarde geldigheid heeft gewonnen.

Op de vraag welk soort muziek ze wilde spelen op haar tweede solo cd, antwoordde ze onverwacht maar spontaan Scarlatti. Claire Huangci wordt beschouwd als een uitstekende vertolkster van uiterst virtuoze pianomuziek hoewel Domenico Scarlatti’s Essersizi in vergelijking met het 19de en 20ste eeuwse repertoire daar niet echt toe behoren. Maar reeds op haar heel originele debuut-cd met ballettranscripties viel op dat achter haar schijnbaar moeiteloze geluidsimplementatie door een haast oneindig gamma aan genuanceerde aanslagen, zij ook de fantasievolle en kleurrijke orkestklanken op piano kon overbrengen. Om dergelijke nuances gaat het vooral ook in de Scarlatti sonaten. Elk stuk, hoe kort soms ook, heeft zijn eigen adem en aangepaste kleuren die pianistisch tot leven moeten worden gewekt. En dit uiteraard in de eerste plaats louter enkel en alleen door en met de tien vingers. Op die manier opent zich dan het universum van experimenten die Scarlatti in zijn om en bij de 555 sonaten wist vast te leggen. Gecomponeerd voor zichzelf en voor zijn bijzondere leerlinge, de Portugese Infante Maria Barbara, bevatten ze alles maar dan ook alles wat de laat- barok aan klassieke technische en theoretische idiomen van zijn tijd kende, tot echo's van gitaartechnieken toe. De vanzelfsprekendheid waarmee Claire deze uitvoert doet u met open mond luisteren.

Hoe maakte ze een keuze en hoe gaf ze aan deze enorme hoeveelheid muziek een betekenisvolle structuur? De jonge pianiste schrijft zelf in het voorwoord van het bijhorend boekje: "Ik nam in overweging of het mogelijk was om individuele sonaten als sets te beschouwen om van hieruit tot grotere muzikale vormen te komen. Ik wou dat ik de stukken zo kon presenteren dat het publiek een idee kreeg van de suggestie van de brug die Scarlatti vormde van barok tot klassiek. Dus besloot ik bepaalde klavecimbelsonaten te beschouwen als barok suiten en klassieke sonaten in overeenstemming met de bestaande vormen in de betreffende periode.” Na onderzoek van alle sonaten ontstond het concept voor twee zeer verschillende cd's. De volgorde op de eerste cd komt bijgevolg overeen met de suitevorm bestaande uit een Ouverture (Prelude of Toccata) als opening en de gebruikelijke volgorde van de Allemande, Courante, Sarabande en Gigue, aangevuld met bourrées, Passepieds, Gavotten en menuetten. Op de tweede cd gelden andere criteria. Naast de tonale context, was het voor haar belangrijk om de klassieke zijde van Scarlatti te belichten, nl. aangaande uitdrukking en modulaties en vooral wat de compositorische structuur (expositie, doorwerking recapitulatie) betreft. Twee onvoorstelbare cd’s! Beide een Nominatie Gouden Label waard!