Robert Groslot Chamber Music for Clarinet

Nominatie Gouden Label – Al te vaak verloochenen veel Vlamingen talent van eigen bodem. Erger nog: het wordt genegeerd of geminacht en men loopt de verkeerde, zelf benoemde ‘kunstpausen’ achterna. Ik citeer ze niet om er geen te vergeten… Meer in het bijzonder komt het er bijna altijd op neer dat (onder andere) Die Holde Kunst (kunstmuziek) als te elitair wordt afgewimpeld en zoals steeds – u raadt het al – verbannen wordt naar het verdomhoekje.

Grote mijnheer

Van in mijn jeugd al ervaar ik dat supertalenten van bij ons niet de aandacht krijgen die ze verdienen. Dat gaat nu iets beter, dankzij de moderne media maar een componist van ‘kunstmuziek’ (ik gebruik die term liever omdat ‘klassiek’ verwijst naar een bepaalde periode in de geschiedenis) is vaak verplicht zich een job als muziekleraar te zoeken waardoor je het vicieuze effect krijg van leraar leidt leraar op tot leraar.

Niettemin steekt af en toe een toptalent boven het te kort gemaaide gras uit. Al of niet eerst in het buitenland beroemd geworden (!) en meestal ook zonder subsidies…

Zo’n grote mijnheer is Robert Groslot (°1951), in 1974 winnaar van de Alessandro Casagrande Competition en in 1978 laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd. Hierdoor kwam hij logischerwijze in contact met grote namen in binnen- en buitenland en werkte hij samen met gerenommeerde orkesten en solisten (te veel om op te noemen).

Hij ontpopte zich dus als eminent pianist (zijn naam prijkt op niet minder dan 100 cd’s), werd derhalve ook leraar, maar ontdekte naderhand zijn eigen talent als componist en dirigent. Tussen beide taken – componist en dirigent – bestaat een wisselwerking die volgens Groslot van wezenlijk belang is. De analyse van een werk brengt de dirigent inzichten die hij ook bij het componeren kan aanwenden en vice versa… om de muzikanten op gepaste wijze door de muziek te leiden.

Kamermuziek

Robert Groslot heeft heel wat muziek geschreven voor groot orkest maar ook solowerk en kamermuziek. Uit die muziek blijkt steeds opnieuw een grote beheersing van orkestratie (zowel voor groot als voor klein ensemble) maar straalt ook een herkenbare klankkleur, ritmische uitdaging en ruime tonaliteit. Ter info: Groslot verwerpt de tonaliteit niet en daarin zit zijn groot talent en grote aantrekkingskracht. Zijn muziek is altijd aangenaam om naar te luisteren en wie zich vertrouwd wil maken met eigentijdse composities, doet dat allicht het best via werk van Groslot.

De jongste cd is een kleine verzameling – toch wel 69’30” – van pareltjes kamermuziek voor klarinet solo of in combinatie met piano (Jan Michiels), harp (Eline Groslot), viool Christophe Pochet, Eline Pauwels, altviool (Sander Geerts, Tony Nys) en cello (Peter Devos).

Overzicht

Wat we te horen krijgen – en hoe – vindt u in dit korte overzicht.

“Painted Curves”, voor klarinet en strijkkwartet zijn vier overwegingen bij vier moderne schilderijen met elk een eigen stijl. De verschillende kleuren worden weergegeven in elk van de vier deeltjes (met een totale duur van pakweg 15 minuten). Het is vooral de klarinet die leading lady speelt. Een zeer veeleisende opdracht die Vlad Weverbergh feilloos uitvoert. Nog zo’n talent van bij ons die, met een pr-machine zoals buitenlandse solisten achter zich hebben, wereldfaam zou genieten…

In “Wagner’s Moon” voor klarinet en piano spelen beide instrumenten haasje over en ‘benijden’ als het ware de aandacht die ze van elkaar afsnoepen. Maar Groslot is een geniale stylist die de soms disparate sonoriteit van beide instrumenten met elkaar verzoent. Het zijn zes deeltjes (totale duur: 17 minuten) met nogal uiteenlopende titels. Varietas delectat, met een romantische ondertoon. Het idioom doet afwisselend denken aan Poulenc of Lutoslawski. Let wel: geen citaten maar de sfeer die men bij die grootmeesters ook terugvindt. Jan Michiels en Vlad Weverbergh in zeer goede doen.

“Statement” (uit Statement, Reflection and Conclusion) is een stuk voor klarinet solo (hier op bassethoorn) met een knipoog naar Stravinsky (Three Pieces for Clarinet Solo – waarop menig klarinettist zijn tanden bijna stuk beet). Ook Groslot gaat complexiteit van textuur en hoge eisen aan de uitvoerder niet uit de weg.

“Hoquetus, Battaglia and Madrigal”, voor klarinet en harp, is een voorbeeld van perfect versmelten van twee verschillende karakters. De titel laat een en ander vermoeden. Hoquetus betekent hik en battaglia gevecht… wat gelukkig tot een verzoening leidt in een liefelijk madrigaal. Harpiste Eline Groslot is als muzikante die zich speciaal toelegt op muziek uit de 20ste en 21ste eeuw maar ook romantiek en classicisme op haar repertoire heeft, een graag geziene gaste op allerlei festivals in binnen- en buitenland en bij ensembles als Prometheus, Arco Baleno, Walter Boeykens enz. Virtuoos maar tegelijk zeer gevoelig.

Voor “Reflection” (uit Statement, Reflection and Conclusion – zie hierboven) bespeelt Vlad Weverbergh de meer vertrouwde klarinet in Si-b. Een wandeling over onbetreden (?) paden waarlangs al het moois groeit dat je met een klarinet kan zaaien. Betoverend.

Het dromerige “Parfums éphémères” heeft reminiscenties aan de stijl en schrijfwijze van Debussy. Een impressionistisch werk met zeer complexe versieringen met in de hoofdrol de klarinet als een vis in het water, omringd door altviool (Tony Nys) en piano (Jan Michiels).

Tot slot “Conclusion" het derde deel uit Statement, Reflection and Conclusion (zie hierboven) op een klarinet in Mi-b, ook wel ‘kleine klarinet’ genoemd. Hiermee is de verwijzing naar Stravinsky compleet en schittert Vlad Weverbergh nog een drietal minuten… op schier onnavolgbare wijze. Ik denk bij mezelf: mocht ik componist zijn, ik zou ook zo schrijven. Een briljante productie !