***** De titel van deze cd brengt onmiddellijk Händel en de befaamde aria uit zijn opera Serse in gedachten. Maar dat is dan net even fout bij deze meest recente cd van Philippe Jaroussky. Ook Francesco Cavalli schreef namelijk een Xerse en aan deze componist wijdt deze contratenor een volledige cd. Stuk voor stuk schitterende aria’s uit een vijftiental opera’s van de zeventiende-eeuwse Venetiaanse componist. En een bewijs dat de stem van Jaroussky allesbehalve een vluchtig goed is, in tegenstelling tot wat hij zingt op het einde van een andere aria uit Xerse: La bellezza è un don fugace.
De lay-out van de cd speelt mooi in op de evolutie van de opera in Venetië van hofkunst naar publiek genre dat in theaters gespeeld werd. Cavalli is daarbij een van de scharniercomponisten geweest en de luxe-uitvoering van de cd is dan ook opgesmukt met foto’s van maskers en gemaskerde toneelspelers. De moeite als kijkboek. Cavalli componeerde tussen 1639 en 1673 drieëndertig opera’s waarvan er zeventwintig zijn teruggevonden, leren we in de toelichtingstekst bij de cd. Uit een vijftiental zijn hier fragmentjes gekozen, ook enkele korte sinfonie, waarin het instrumentale ensemble Artaserse bruist van leven. Een mooie staalkaart van het werk van Cavalli. In onze theaters is deze componist slechts heel sporadisch te zien. Eerst dank zij de ontginning door René Jacobs in enkele producties die in de Munt te zien waren (Calisto – 1993, Eliogabalo – 2004). In de Vlaamse Opera werd in 2010 Giasone opgevoerd.
We kunnen alleen maar weer in bewondering staan voor de verbluffend kleurrijke stem en de vocale souplesse van Philippe Jaroussky. Voor de diverse emoties treft hij de juiste nuance. In het militante All’armi, mio core uit Statira, principessa di Persia vol leven en fel, in Gli amori d’Apollo e di Dafne triest en lyrisch-zacht, in Ormindo speels, parallel met het orkest. De trillers blijven zingen en worden nooit gekakel, zijn dictie blijft zelfs in razendsnelle passages duidelijk verstaanbaar. Lang aangehouden noten klinken als vanzelf. Hij steekt nooit tegen, zeurt nooit. Je beleeft hem als het ware als personage alleen al bij het beluisteren, dankzij zijn dramatische kracht. In al die kwaliteiten durf ik hem vergelijken met die andere superster, Cecilia Bartoli, met die rijkdom aan nuancering, emotie en stempracht in elk register.
In enkele aria’s wordt hij vergezeld door Marie-Nicole Lemieux, een ideale match die in de aria uit Calisto de komische noot tot haar recht brengt, of door sopraan Emöke Barath, met wie zijn stem met de iets nasalere klank heerlijk complementair klinkt in het duet uit Eritrea. Een cd die de componist Francesco Cavalli terecht meer bekendheid geeft en de variëteit en de melodische rijkdom van zijn opera’s illustreert.
- WAT: Ombra mai fu. Francesco Cavalli. Opera arias
- WIE: Philippe Jaroussky, Artaserse
- UITGAVE: Erato 0190295518196
