Het is niet de eerste keer dat we op Klassiek Centraal de loftrompet afsteken over sopraan Diana Damrau. Op haar nieuwste cd horen we haar als sublieme liedzangeres, eerst met orkest in de prachtige cyclus Vier letzte Lieder en dan in een selectie liederen met pianobegeleiding.
In de Vier letzte Lieder (1948) is Richard Strauss als symfonicus een meester van het instrumentale coloriet. Het Symphonieorchester des Bayrischen Rundfunks laat dit onder leiding van de ondertussen betreurde dirigent Mariss Jansons schitterend tot zijn recht komen. Het orkest munt uit in sereniteit: de strijkers klinken hemels, de zachte hoorn op het einde van September neemt je op sleeptouw naar een andere wereld. De prachtige slottonen van de fluit zingen de leeuwerik na. Het orkest verklankt de intentie van Strauss: de dood wordt niet als afschrikwekkend aangevoeld, als eindpunt, maar wel als de eindelijk verhoopte rust. Het verklankt perfect het schitterend culminatiepunt van deze grote liedcomponist.
Tegelijk reikt Diana Damrau met haar extreem hoge tonen tot in de hemel. Met kleurrijke bogen geeft ze elk woord betekenis. In lächelt zit een glimlach. Müdgeworden klinkt uitgeput. Voor de lang aangehouden tonen beschikt ze over een benijdenswaardig legato. Heel soms zit ze op de rand van scherpte, maar we horen vooral een perfect gevoel voor de tekst gepaard aan vocaal talent.
Bijna artistieke perfectie
De pianoliederen van Richard Strauss worden gekenmerkt door een bijna artistieke perfectie. Zo zingt Damrau ze ook! De stem lijkt nog beter de tekst te beheersen dan in de Vier letzte Lieder. Zangstem en pianopartij zijn nauw met elkaar versmolten: ze spelen met de kleuren en toonaarden die Strauss aanbiedt. De zangstem krijgt prachtige melismen en verliest nooit de cantabiliteit. Al die aspecten krijgen we hier gepresenteerd in de gevarieerde keuze die Diana Damrau en pianist Helmut Deutsch gemaakt hebben. De liederen zijn dikwijls gecomponeerd voor Pauline de Ahna, de vrouw van Strauss, en Damrau geeft er dan ook een persoonlijke toets aan. Doorheen de variatie in stemmingen, van natuurevocatie in Mädchenblumen tot dromerige triestheid in Lieder der Ophelia of effectvolle overredingskracht in Mein Auge of Befreit, blijft de filigraanfijne stem vocaal steeds perfect en tegelijk emotioneel.
De cd sluit af met de orkestversie van het beloftevolle Morgen. Hemels, zowel vocaal als in het orkest. Hartverwarmend in deze bangelijke coronatijden klinkt Ruhe, meine Seele … Een moment van verkwikking die deze cd een extra uitnodiging tot beluisteren geeft: Diese Zeiten sind gewaltig, bringen Herz und Hirn in Not – Ruhe, ruhe meine Seele. Und vergiss was dich bedroht.
De opname dateert van januari 2019. Eén december van hetzelfde jaar overleed Mariss Janssons. Deze Vier letzte Lieder zijn een van zijn laatste opnamen. Een mooier muzikaal testament is nauwelijks denkbaar.
- WAT: Richard Strauss (1864-1949) – Vier letzte Lieder, Lieder
- WIE: Diana Damrau (sopraan), Symphonieorchester des Bayrischen Rundfunks o.l.v. Mariss Jansons, Helmut Deutsch (piano)
- UITGAVE: Erato 0190295303464
