Etsuko Hirose speelt Balakirev

Nominatie Gouden Label ***** Na haar cd’s Fantasies (haar eerste cd uit 2004), La Valse, Chopin: Ballades & Nocturnes, Le Vent met werk van Chopin & Alkan, en haar opname van de Pianoconcerti van Schumann en Liszt (nr.2) met het Orchestre de Pau Pays de Bearn o.l.v. Faycal Karoui (°1971), is het de beurt aan een deel van de vrijwel onbekende pianomuziek van de Russische componist Mily Balakirev (1837-1910). Geniet en ontdek het fenomenaal pianospel van deze Japanse pianiste.

Op deze cd ontdekt u zes composities van Balakirev, waarvan twee, bewerkingen zijn van muziek van Glinka: Een Leven voor de tsaar (1855, Fantasie op (twee) thema’s uit zijn gelijknamige opera), en zijn bewerking van Glinka’s Romance De Leeuwerik, uit 1855. Daarnaast ontdekt u de Etude-idylle “Au jardin”, opgedragen aan de pianist en componist Adolf von Henselt (1814-1889), een Toccata uit 1902, Balakirevs Sonate voor Piano in si bémol klein, en zijn unieke, aartsmoeilijke, oriëntaalse fantasie “Islamey” uit 1869, waaraan Skrjabin ooit zijn rechterhand fractuurde…

Niemand zal ontkennen dat de muziek van Balakirev, samen met deze van Cui, de minst bekende is van alle Russische 19^de eeuwse componisten, wier werken nog uitgevoerd worden. Opvallend. Niet alleen omdat Balakirev aan de basis lag van de Russische groep componisten die wij kennen als “Het Machtige Hoopje”, maar vooral omdat hij zowel Borodin als Rimsky-Korsakov beïnvloedde. “Prins Igor” en Sheherazade” zijn nu eenmaal veel bekender geworden dan Balakirevs “Tamar”, zijn twee ouverturen op Russische thema’s, zijn beide pianoconcerti of zijn twee symfonieën.

Onze pianiste Etsuko Hirose werd geboren in Nagoya in Japan, in 1979. Als ze drie jaar was begon ze piano te leren met de Suzuki methode. Als ze zes was speelde ze Mozarts concerto nr.26, K.537 met orkest. Ondertussen won ze als 13-jarige o.a. de Chopin Wedstrijd in Moskou, de Viotti Wedstrijd (Concorso Internazionale di Musica Viotti) in Vercelli, en de Martha Argerich Wedstrijd in Buenos Aires (in 1997). Zij studeerde aan de École normale de musique in Parijs bij de legendarische Germaine Mounier (1920-2006), die zelf leerlinge was van Yves Nat en Magda Tagliaferro, en vervolmaakte zich aan het Parijse conservatorium bij Bruno Rigutto (°1945), die zelf les kreeg van Samson François en Paul Badura-Skoda. Wil ik maar zeggen dat Etsuko Hirose deze lijn verder zet. En hoe?

Ze speelt fantastisch goed piano. Balakirevs sonate en zijn “Islamey” uitvoeren is trouwens niet aan iedereen besteed. Hijzelf was immers een begenadigd pianist en kende dus alle geheimen van de pianistische virtuositeit. In o.m. Mazurka’s, Scherzi en Walsen componeerde hij aanvankelijk in de lijn van Chopin. Vervolgens wist hij de stijl van Liszt, Hummel en Henselt te combineren, maar kwam naderhand door contact met folkloristisch-oriëntaalse elementen, tot een eigen stijl. Wie haar uitvoering van Een Leven voor de tsaar en Islamey heeft gehoord, zal voortaan niet meer in de eerste plaats denken aan Liszt waar het virtuoze pianomuziek betreft, maar ook aan Balakirev. Terecht. Hirose tovert de aartsmoeilijke passages uit haar mouw alsof het haar niet de minste moeite kost.

Glashelder, geperleerd spel, krachtige octaven, volumineuze akkoorden, zacht, intiem fraseren, gerepeteerde noten, niets is haar vreemd. Ze beheerst dit alles optimaal. Technisch en muzikaal perfect en een prachtige klank. Wie nog geen opname van Islamey heeft, kan voortaan kiezen voor deze van Etsuko Hirose, want dan ontdekt U ook enkele van Balakirevs andere pianowerken. Laat ons hopen dat Hirose voor haar volgende cd opnieuw kiest voor onbekende Russische pianomuziek, en dat ze zal kiezen voor pianomuziek van Felix Blumenfeld (1863-1931). Hij was de leraar van zowel Simon Barere en Wladimir Horowitz, als van Maria Yudina en Maria Grinberg. Naast de opnamen door Emil Gilels, Boris Berezovsky en Georges Cziffra, behoren de opnamen van Balakirevs Islamey van Simon Barere en Horowitz, overigens tot de allerbeste. Voortaan voegen we daar deze van Etsuko Hirose aan toe.