Mag het wel, componisten als Bach, Beethoven, Schubert, Liszt en Rachmaninov tegelijk behoudsgezind en toch revolutionair te noemen? Mogen we de drie pianisten die we hier bespreken met hun uitvoeringen van de genoemde componisten ook ‘behoudsgezind revolutionair’ bestempelen?
Eliane Rodrigues, Ingrid Carbone en Alberto Ferro zijn drie pianisten die, net als de vermelde componisten, gemeen hebben dat ze in geen geval onopgemerkt bleven in het muzieklandschap. Alle drie zijn ze gedreven persoonlijkheden die tot het uiterste gaan om het publiek vol overtuiging de waardevolle (r)evolutionaire boodschap van de muziek te brengen met in het bijzonder deze van de componisten welke ze uitvoeren. Bronnen vol leven, hoop, kracht, visie. Zo kan je deze pianisten, maar ook de componisten beschrijven. Elk zorgt op een of andere wijze voor een (r)evolutionaire aanpak in het musiceren net zoals de geniale componisten op hun wijze grenzen verlegden. Allen waren en zijn ook verknocht aan de waarden van de Schoonheid – hoe hun aanpak ook tekenend en bepalend is – waardoor je hen net zo behoudsgezind zou kunnen noemen als revolutionair. Het maakt het telkens nog boeiender en aantrekkelijker. Het bewijst dat muziek een levende materie is. Daarom brengen we deze uitvoerders even samen in een bespreking van verschillende solo-opnames die ze los van elkaar realiseerden.
***** Æternum – Bach & Beethoven by Eliane Rodrigues
De Braziliaanse schone veroverde in 1983 de harten van het publiek tijdens de Koningin Elisabethwedstrijd Piano. Wie de wedstrijd toen kon volgen, houdt er een blijvende, levendige herinnering aan over. Dat is trouwens iets dat je overkomt met elk concert dat ze geeft net als bij het beluisteren van tal van haar opnames. Dat warme, meeslepende en vurige overkomt ook haar studenten die ze als haar beste vrienden, als haar kroost, mee betrekt in een rijk vormend verhaal. Die grote ziel ligt, hoe kan het anders, ook in haar nieuwste opname ‘Æternum’ met eeuwig werk van Bach en Beethoven. Ze transcribeerde grote orgelwerken, als het ware vooruitstrevende symfonieën, van Johann Sebastian Bach voor piano solo en zo deed ze dat ook met de Vijfde Symfonie van Ludwig Van Beethoven. Je kan haar transcripties al zeer persoonlijk noemen, net als haar uitbundig spel, ze neemt vrijheden zonder enige afstand van het origineel te doen. Je hoort hoe grote talenten elkaar ontmoeten via de muziek en deze hertalen zonder te hertalen. Je kan je zo de vraag stellen of het instrument dat gebruikt wordt om de muziek te doen klinken er eigenlijk wel toe doet. Wonderbaarlijk toch?
***** Global Music Award voor Schubert door Ingrid Carbone die ook nog Liszt levert
Ze mag trots zijn, de Italiaanse pianiste Ingrid Carbone, op haar bronzen medaille ‘Global Music Awards 2020’, een buitenbeentje in de wereld van muziekprijzen. Ze versmelt met Franz Schubert op een heel andere wijze dan ze dat doet met Franz Liszt. Haar Italiaans vuur kruidt de zielen van beide componisten wat bij en toch blijft Carbone zeer trouw en zuiver aan de boodschap. Ze is zichzelf net zoals ze de componist is die ze vertolkt. Het is een gave die veel grote talenten hebben: inleving zonder zichzelf op te dringen en toch te verweven met de componist en zijn werk. Het maakt de boodschap die alleen genieën zo diep in hun werk kunnen leggen nog duidelijker en genietbaarder, begrijpelijker. Samen vereeuwigen ze de muziek die hopelijk nog vele, vele generaties na ons mag boeien, inspireren, ontroeren, doen hopen en verlangen. Carbone draagt deze boodschappen, perfect uit. Laat je door haar meeslepen.
***** Schilderijen als een vuurbal op de piano
Alberto Ferro, in 2016 was hij de publiekslieveling op de KEW Piano. Wat een energie gaat uit van deze 20-ger die met deze CD twee vurige schilderijen tot leven brengt via Sergey Rachmaninov. Sommigen vinden dat de Rus niet ‘modern’ genoeg was en teveel in de romantiek bleef hangen. Maar is het net niet dat wat hem ‘behoudsgezind revolutionair’ maakt? Het is stof om even bij stil te staan terwijl je intussen kan luisteren naar alle elementen die Rachmaninov in zijn laatste in Rusland gecomponeerde werken steekt. Welke schilderijen hij beschreef in deze twee ‘Etudes-Tableaux’ is onbekend gebleven. Dat het om uitbundig grote romantische schilderijen gaat, is iets wat je je kan inbeelden, maar wie weet inspireerde hij zich wel op een paar kleine werkjes in een hoekje verborgen? Het is een open vraag die Ferro niet beantwoordt, hij maakt er wel zijn schilderijen van en het zijn tot de verbeelding sprekende enorme stukken romantiek. Ja hoor, om in huis te halen. Er is plaats genoeg want deze schilderijen zijn net zo groot als een CD en kan overal een plaatsje vinden. Liefst niet in een vergeten hoekje…
- WAT & WIE: CD 1: Eliane Rodrigues met Æternum – Bach & Beethoven; CD 2 en 3: Ingrid Carbone met Schubert en Liszt; CD 4: Alberto Ferro met Rachmaninov
- UITGEVERS: CD 1: Navona; CD 2 en 3: Da Vinci Classics C00253 en C00144; CD 4: Muso mu-036
