Alexis de Castillon de Saint-Victor

**** Pianist Laurent Martin, het Trio Nuori en het Quatuor Satie laten u de muziek ontdekken van een compleet vergeten Franse componist. Hij overleed jong maar liet prachtige muziek na. Ontdek alvast zijn piano- en kamermuziek.

**** Pianist Laurent Martin, het Trio Nuori en het Quatuor Satie laten u de muziek ontdekken van een compleet vergeten Franse componist. Hij overleed jong maar liet prachtige muziek na. Ontdek alvast zijn piano- en kamermuziek.

Émile Vuillermoz, met Maurice Ravel één van de oprichters van de Société musicale indépendante en redacteur van de  Revue musicale van de Société internationale de musique, schreef in zijn “Histoire de la musique. Les grandes études historiques”, het volgende over Alexis de Castillon de Saint-Victor (1838-1873) : “Duparc amena, un jour, à César Franck un officier de cuirassiers mélomane, le vicomte Marie-Alexis de Castillon de Saint-Victor qui avait travaillé sans grand plaisir avec Victor Massé et désirait tenter une autre expérience. Le « père Franck » accueillit ce guerrier avec son indulgence habituelle et ne tarda pas à reconnaître en lui une vraie nature de musicien. Abandonnant casque et cuirasse, le vicomte Alexis se voua tout entier à la composition et détruisit tout ce qu'il avait écrit jusqu'alors pour bien affirmer sa foi dans son nouveau professeur. Mais deux ans s'étaient à peine écoulés que la guerre de 70 l'obligeait à reprendre les armes. Quand il en revint, sa santé était fort ébranlée mais il se remit courageusement au travail. Nommé secrétaire du comité fondateur de la Société Nationale, il se dévoua corps et âme à cette oeuvre de redressement patriotique.”

Even voorstellen

De Castillon bezocht als  jongeman in 1860 de Cercle de L’ Union artistique, opgericht door de operacomponist Prince Joseph Poniatowski. Daar kon men voor het eerst kennis maken met werk van toen jonge, onbekende componisten als Saint-Saëns, Chabrier, Bizet of Massenet. In 1871 stond hij met de bariton Romain Bussine (die zong de rol van de hogepriester in Samson et Dalila van Saint-Saëns), Camille Saint-Saëns en Henri Duparc aan de wieg van de Société Nationale de Musique en verbleef hij in het luxueuze kasteel in de buurt van Pau bij Françoise La Caze, echtgenote van de markies Charles d’Angosse. Alexis nam als onderluitenant bij de lansiers en kurassiers deel aan de beslissende Slag bij Le Mans tijdens de Frans-Duitse Oorlog. Hij was leerling van Victor Massé en César Franck en beschermeling van Saint-Saëns. Hij ontmoette Henri Duparc, Édouard Lalo en Vincent d’Indy op de lundis van Saint-Saëns en bezocht de Concerts Pasdeloup.

Victor Massé

Maar wie was Victor Massé ook alweer? Victor Massé (1822-1884) studeerde bij Zimmermann en Halévy, won de Prix de Rome in 1844 met zijn cantate “Le rénégat (afvallige) de Tanger”, werd dirigent van het koor van de Parijse Opera en docent compositie aan het Parijse conservatorium. Hij werd operacomponist en zijn “Les Noces de Jeannette” (1853) en “Paul et Virginie” (1876) werden in zijn tijd wereldberoemd. Vandaag zijn die totaal vergeten. Massé werd begraven op de Cimetière de Montmartre in Parijs. Charles Garnier, de architect van de Parijse Opera, ontwierp de opvallende zuil op zijn graf.

Drie cd's

Naast een Concerto pour piano et orchestre en ré majeur op. 12 (1871), Esquisses symphoniques op. 15 (1872), Paraphrase du Psaume 84 pour soli, chœurs et orchestre op. 17, Torquato Tasso, Ouverture symphonique naar Goethe en de orkestratie van een Impromptu van Franz Schubert, ‘beperkt’ het oeuvre van de Castillon zich tot pianomuziek, kamermuziek en Mélodies (op.8) op gedichten van Armand Sylvestre. Op de cd met pianomuziek ontdekt  u uit Pensées fugitives : Aveu, Causerie,  Regrets, drie Mazurka’s, Feu follet, Bayadère, Extase, Colombine en Appel du soir. Uit de Suite pour le piano op.5 ontdekt u Thème et variations, u ontdekt de Six valses humoristiques op.11, uit de Cinq pièces dans le style ancien op.9, Air (n°4) en uit de Seconde Suite pour le piano op.10, Ballade, Adagietto en Fantaisie. Op de twee cd’s met kamermuziek ontdekt u zijn Pianokwintet in E♭, op. 1 (1863–64) en het Pianokwartet in sol klein op. 7 (1869) en de beide Pianotrio’s op. 4 in B♭ (1865) en op. 17 in re klein (1879). Beluister meteen de prachtige Air uit zijn Cinq pièces dans le style ancien voor piano en ontdek het gewaagd en mysterieus modernisme (langzame beweging van zijn Kwintet) en de verrassende melodische  (unisono spel) en harmonische vindingrijkheid van zijn kamermuziek, waardoor hij misschien wel, nog eerder dan Chausson, de eerste symbolist van de Franse muziek was.

U doet een heuse ontdekking. Het is alleen nog wachten op de opname van zijn  beide strijkkwartetten en zijn vioolsonate. Subliem!