Bij uitgeverij Pelckmans verscheen onlangs een boeiend boek over wat de Mattheüspassie van Johann Sebastian Bach te betekenen had, heeft en nog hebben zal voor uitvoerende musici en luisteraars. Hendrik Opdebeeck verzamelde een aantal essays van ware Bachliefhebbers. Lees je mee?
Pasen is wel net voorbij, maar dat wil niet zeggen dat je dit boek, noch de recensie als ‘vijgen na Pasen’ moet bekijken en dus niet zou hoeven te lezen. Bachs Mattheüspassie is immers tijdloos en moet niet perse vastgepind worden aan de dagen die voorafgaan aan het feest waar de christenen de Verrijzenis van Jezus vieren. Om dit duidelijk te maken, ging professor Opdebeeck op zoek naar bijdrages van musici en filosofen die al dan niet christelijk zijn geïnspireerd, maar zich zeker wel aangesproken voelen, geraakt worden door dit Wonder van de Muziek dat de Mattheüspassie ontegensprekelijk is.
Sommigen onder u lazen mogelijk de eerste versie van het boek, verschenen in 2005, onder de titel ‘De Mattheüs. Kan passie troosten’, uitgegeven bij Tertio. Prof. Opdebeeck laat in deze herwerking meer mensen aan het woord waaronder, naast de gekende grote namen uit de muziekpraktijk, jong bloed.
Ton Koopman kreeg de eer het ‘Woord vooraf’ te schrijven, gevolgd door een tekst van Hendrik Opdebeeck zelf: ‘Troost als geborgenheid’. Verder lezen we bijdragen van Sigiswald Kuijken, Jos van Veldhoven, Bart Naessens, Peter Schmidt, Kees van Houten, Werner Trio, Etienne Vermeersch, Jan Christiaens, Willem Lemmens en Bernard de Cock. De epiloog is van de hand van Wannes Gyselinck. Zeg maar allemaal mensen – he, allemaal mannen valt me op – die op hun wijze al dan niet in de huid van Bach kruipen en soms zeer persoonlijk de Mattheüspassie beleven en helpen uitdragen. Er wordt ook dieper ingegaan op het spirituele en dat je nu christelijk bent of atheïst of gewoon niet geboeid door welke vorm van religie of niet-religie, de teksten raken stuk voor stuk en neen, we gaan er niet dieper op in, ze zijn soms zo persoonlijk dat het weinig zinvol is een of ander samen te vatten. Veel zinvoller is het dit boek gewoon te lezen.
Lees ‘Troost in muziek’ niet in één trek, het mag, maar als je dat doet, herlees het dan met zo nu en dan een of meer van de verschillende bijdragen tegen elkaar te plaatsen. Misschien ontdek je dan dat eigenlijk, ondanks de vele woorden en visies één element terug komt en zal blijven terugkomen: in de muziek vind je troost en meer dan in het bijzonder in Bachs Mattheüspassie.
Komaan beste lezers, neem dit boek ter hand en welja, waarom niet, Pasen voorbij of niet, laat als achtergrondmuziek die passie op je CD speler maar draaien. Ze is ‘deel’ van het boek en van zoveel meer.
- WAT: Troost in muziek
- WIE: Hendrik Opdebeeck (red.)
- UITGEVERIJ: Pelckmans Pro, ISBN 978-94-6337-056-1
