Gouden Label Accordeon en piano: kunnen die twee instrumenten samen spelen? Indien dat kan, kunnen die dan samen ook klassieke muziek spelen? Vragen die bij velen opkwamen toen ze het programma zagen en jammer genoeg remde dit velen af want niet eerder gingen ze luisteren naar klassieke ‘harmonica, dat volksdansinstrument’.
Gouden Label Accordeon en piano: kunnen die twee instrumenten samen spelen? Indien dat kan, kunnen die dan samen ook klassieke muziek spelen? Vragen die bij velen opkwamen toen ze het programma zagen en jammer genoeg remde dit velen af want niet eerder gingen ze luisteren naar klassieke ‘harmonica, dat volksdansinstrument’.
Een ‘nieuwjaarsconcert’ werd het en niet zomaar een traditioneel met walsen van Strauss en andere populaire muziekdoosmelodietjes. Het werd een concert voor het nieuwe jaar bij ons én in Macedonië en Bulgarije want kijk eens aan, op 7 januari, dag van dit concert, vieren de orthodoxen hun nieuwe jaar. Dat zouden ze dus doen in Antwerpen, in deSingel nog wel, met accordeon en piano.
Het concert opende met de overbekende prelude, fuga en variaties voor piano en harmonium – nu vervangen door een accordeon – van César Franck (1822-1890). Meteen dwong de accordeonist, Gjorgi Spasov, ons op het puntje van onze stoel en dwong hij algemene stilte af. Een muis kon je niet horen want ook zij luisterde mee. Zo fraseren, zo zingen, zoveel ‘sehnsucht’ leggen in muziek, dat kunnen alleen de grootste musici, zij die meer zijn dan spelers van een instrument, zij die begrijpen wat muziek is, wat muziek vertelt, wat een componist meedeelt. Spasov is een van die sterke musici waar er nooit genoeg kunnen van zijn en meteen weten we, wat we eerder al leerden van onze eigenste jonge landgenoot Jef De Haes (begenadigd accordionist) dat ‘harmonica’ meer is dan een begeleidend instrument op folklorefestivals (niet op tegen, wel in tegendeel!) of voor het spelen van sentimentele Slavische werken die tot ons doordrongen in de loop der jaren.
O ja, het is even wennen aan het samenspel van beide instrumenten en o ja, het is nog meer wennen aan het luisteren naar klassieke muziek op de accordeon maar dat lukt zeer snel en we zijn in het tweede werk van de avond helemaal op onze plooi met een vrolijk vriendelijk zoetminnende Haydn zijn sonate nr. 1 Hob. XVI. 40. Dit is Haydn voor de volle 100% en mochten we niet weten dat dit werk niet voor accordeon was geschreven, dan waren we overtuigd van wel. Na de vertrouwde werken: tijd voor ‘Oost-Europa’ met een virtuoze toccata van Vladimir Malich (je kent hem niet he? 1958°) en met een pakkende sonate van Anatoly Kusyakov (1945-2007). Een verhaal van tranen, lijden onder dictatuur maar ook lijden onder bevrijding. Het vallen van het Ijzeren Gordijn is niet alleen het verhaal van eindelijk adem halen, het is ook het verhaal van overrompeling door vervreemdende en opdringerige overvloed. Wat een compositie, wat een kracht en wat een vertolking! Het doet de luisteraars goed even tot vrolijkere ontspanning te komen met ‘Tango pour Claude’ van Richard Galliano (1950).
Na de pauze speelt het duo sterk verder met werken van ons amper bekende componisten: Heikki Valpola (1946), Vladislav Zolotaryov (1942-1975) – een klacht tegen zijn ‘heks’ die hem deed vluchten naar een klooster waar hij veel te jong overleed -, Vlatcheslav Semionov (1946), Yuri Dranga (1947), Mikolaj Majkusiak (1986) en om af te ronden een schitterende improvisatie van Gjorig Spasov op Zuid-Slavische volkse muziek. Hart en Ziel, dat horen we en dit vertolkt door een geniaal begenadigd musicus die weet hoe zijn trouwe wederhelft hem op piano te laten begeleiden.
Het concert werd op een zeer originele wijze afgerond: Spasov begeleidde op zijn accordeon Bulgaarse danseressen in klederdracht en het publiek werd ten dans uitgenodigd. Denk je dat de hoofdredacteur van Klassiek Centraal op zijn stoel bleef zitten? Hij deelt zijn enthousiasme van dit origineel en sterk concert niet alleen al dansend, hij geeft voor dit unieke concert een Gouden Label voor originaliteit gekoppeld aan kwaliteit en het promoten van onbekende hoogwaardige muziek.
