Van bij ons
“Hoe schoon de morgendauw”, een gedicht van de misschien wel creatiefste poëet van Vlaanderen, Guido Gezelle, op muziek gezet door Lodewijk Mortelmans: het is vroeg in de morgen en ik word wakker met dit lied in mijn hoofd. Dat streelt de dag. Gisteravond hoorde ik het nog zingen. ‘Luisterlees’ mee…
Het Peter Benoit Fonds organiseert sinds vorig jaar de Uitreiking Peter Benoit Prijs die gekoppeld wordt aan de jaarlijkse Peter Benoit herdenking. Niemand minder dan een van de meest erudiete pianisten van Vlaanderen werd gelauwerd, Jozef De Beenhouwer.
Hij is een van de weinige musici in ons land die consequent het rijke Vlaamse repertoire van romantische muziek met een uitmuntende kennis uitvoerde en nog steeds uitvoert als een waar promotor. Zelf is deze begaafde man er altijd bescheiden bij gebleven, hij stelt zich op als een dienend vertolker.
Voorzitter Peter Verhoeven van het Peter Benoit Fonds bracht een laudatio geschreven door die andere onophoudelijke promotor van de Vlaamse muziek, Michaël Scheck. Meteen vernam het publiek, heet van de naald, dat het fonds gaat samenwerken met het Peter Benoitmuseum in Harelbeke, geboorteplaats van de componist die het Antwerps Koninklijk Conservatorium stichtte.
De eerste laureaat van de Peter Benoit Prijs was componist Frits Celis. Jozef De Beenhouwer sluit daar zeer goed bij aan. Het verschil in de viering? Celis mocht naar muziek luisteren, De Beenhouwer ‘moest’ zijn eigen feestconcert zelf verzorgen. En of hij dat deed! Naast enkele zeer fraai vertolkte bekendere pianowerken van Marinus De Jong, Lodewijk Mortelmans en Peter Benoit, begeleidde hij sopraan Liesbeth Devos in liederen van de genoemde componisten en ook van Joseph Ryelandt. Van deze laatste werd door het Spiegel Strijkwartet een pianokwintet gebracht met aan de piano de gevierde laureaat.
Beseffen wij, Vlamingen, wel wat voor kwaliteit we in huis hebben aan componisten uit het verleden en heden en aan uitvoerende musici? Het Peter Benoit Fonds beseft het in elk geval en we leren dat er ooit een tijd was, toch zeker tot voor WO I, dat dat besef zeer sterk leefde. Als je leest hoe onze musici gevierd werden als koningen, met stoeten en grootse ontvangsten, dan zijn we ver weggegleden van het waarderen van de kunde van onze eigen mensen. Laten we een voorbeeld nemen aan het verleden om met hernieuwd gezond en verantwoord chauvinisme het voor de eigen muziek op te nemen.
Gevarieerd en ontroerend programma
Jozef De Beenhouwer liet zich meteen voluit gaan als groot interpreet en virtuoos in de werken van Marinus De Jong. In de andere solowerken, de meer gekende van Lodewijk Mortelmans, het Wielewaalt en het Leeuwerkt en de bekende derde Fantasie van Peter Benoit – het deed goed dit precies op deze viering te horen – blonk De Beenhouwer uit. Naar zo’n pianospel kan je uren luisteren.
In een greep zeer goed uitgezochte liederen begeleidde hij Liesbeth Devos. Wat een tekstbeleving en expressie, wie niet ontroerd werd met ‘Hoe schoon de Morgendauw’ en nog meer bij ‘Als de Ziele luistert’, kan niet ontroerd worden. Maar ook het C’est en toi, bien-aimé is pure platonische hoogstaande Liefde, zeker in deze aangrijpende uitvoering. In de liederen Lied van Mignon (Kennst du das Land), ’t Is Stille, ‘k En hoore U nog niet en vooral Ego Flos – beide laatste op muziek van Ryelandt, blonk Devos uit met een volle, romige sopraankleur en ver dragende, de ruimte vullende klank. Nog steeds groeit Liesbeth Devos in haar vertolkingen. Een boeiende evolutie.
Het zeer zelden uitgevoerde Pianokwintet nr. 1 van Ryelandt werd gespeeld met Jozef De Beenhouwer aan het klavier en het Spiegel String Quartet. Dit werk uit 1901 is van een grote romantische kwaliteit dat naast andere veel meer gespeelde werken uit deze periode mag geplaatst worden. Het is een podiumstuk dat eindelijk uit de schaduw moet treden. Er is slechts één opname van, met dezelfde mensen uit 2008 gerealiseerd door Phaedra in de befaamde reeks CD’s ‘In Flanders Fields’.
Het weer was buiten dan misschien echt vies met te veel koude wind en regen, de zon scheen des te meer in het Antwerpse Vleeshuis. Bravo !
- WAT: Uitreiking Peter Benoit Prijs
- WIE: Jozef De Beenhouwer, Liesbeth Devos, Spiegel String Quartet, Peter Benoit Fonds
- WAAR & WANNEER: Instrumentenmuseum Vleeshuis, Antwerpen, 12 maart 2019
- FOTO’S: © Klassiek Centraal