Oxytocin & Particles of God – in gesprek met Isabelle Beernaert

Ze zit midden in een drukke repetitieperiode maar dat heeft haar energiepeil niet aangetast. Integendeel zelfs. Elk woord wordt dynamisch onderstreept met sierlijke arm- en handgebaren. Danseres/choreografe Isabelle Beernaert is een fascinerende figuur. Met een grote muzikale  feeling en dansant talent timmert ze verder aan de weg. Haar creatieve energie blijft borrelen. Een vrouw met passie die zich durft te smijten, privé zowel als professioneel. Verbinding vinden met de mensen om haar heen, haar dansers én het publiek is haar levenselixir. Met een uitgebreid expressief palet vult ze in haar choreografieën de reserves van het publiek aan met verbeelding en welbehagen. Haar blik op de wereld is filosofisch gescherpt. De kwaliteit van haar werk staat buiten kijf, net zoals de actualiteit van de boodschap. Elk individu merkt dat er iets fundamenteel uit het lood is geslagen en zoekt naar antwoorden en houvast. In haar choreografieën belicht ze de strijd tussen individualisme en collectivisme, tussen vooruitgang en verval, tussen het aardse en spirituele. Kunst is levensnoodzakelijk en onvervangbaar. Soms een eye opener, een andere keer een balsem voor de ziel. Met een solide assimilatievermogen en productieve fantasie stoomt ze weer een nieuwe productie klaar. Met directheid en daarmee ook de vitaliteit van een totaal oprechte benadering om de wereld in zuivere vorm te belichamen met als expressiemiddel dans. Leven staat voor haar gelijk aan creëren.

© Kim Vos
© Kim Vos

– Uw voorstelling ‘Oxytocin’ is nog te zien?

Inderdaad, de première was in oktober 2021. Er zijn nog vier voorstellingen in België, te beginnen met 17 september in de Stadsschouwburg van Antwerpen en een tournee in Nederland.

– ‘Oxytocin’ was met het uitbreken van corona en de afstand die we dienden te bewaren een cri du coeur?

De voorstelling is ontstaan door een samenloop van omstandigheden. Ik werd getriggerd door een lied van Edith Piaf, ‘La vie en rose’. Maar die titel wilde ik niet op een affiche. Het was een beetje te veel voor de hand liggend op dat moment. Maar toen brak corona uit. Waarom zou ik over ‘La vie en rose’ praten terwijl er volop darkness heerste! Ik was bezorgd om de mensen rondom mij. We moesten afstand bewaren.

– De lockdown had een directe invloed op de lichamen van mensen, zowel fysiek als cerebraal.

Absoluut. Er werd gesproken over huidhonger. Dat katapulteerde mij naar mijn kindertijd toen ik op  internaat zat in Antwerpen. Ik was acht jaar en moest afstand nemen. Heel vaak ben ik al wenend in slaap gevallen met mijn knuffel in de armen. Het idee kwam heel intuïtief op mijn pad: oxytocine. Als je dat hormoon niet genoeg aanmaakt kun je niet gelukkig zijn. Je mag nog zoveel energie en levenskracht hebben, maar als je een tekort hebt aan liefde, aanrakingen, dooft langzaamaan je licht, word je depressief. Het is het hormoon dat je aanmaakt om te kunnen bevallen. Een mama die een moeilijke bevalling doormaakt spuiten ze een dosis van het hormoon oxytocine in. Er was een oversterfte in WZC, niet alleen door corona, maar ook door eenzaamheid, een tekort aan nabijheid, tederheid, knuffelmomenten, menselijke warmte tout court. Het belang van aanraking, affectie heeft mijn creatiedrang aangezwengeld. Er zat een urgentie in. De tekst van ‘La vie en rose’ zegt veel: Quand tu me prends dans tes bras, et me parles tout bas, je vois la vie en… Door de beperkingen heb ik met 6 dansers gewerkt. Aanraken en verbinden staat centraal in ‘Oxytocin’. Het was een heel mooie, rustige creatietijd. Echt peaceful.

– Je verstaat de kunst om het gewone alledaagse om te toveren tot uitzonderlijke choreografieën. Een verhaal/choreografie moet zo functioneren als iets met weinig diepgang zodat de mensen die geen zin hebben in een diepere intellectuele of artistieke bedoeling het niet belastend vinden, én tegelijkertijd de mensen die dat juist wél willen, de diepere facetten in hetzelfde materiaal kunnen vinden.

Emotie verbindt. Als ik creëer ben ik totaal niet cerebraal bezig. Dans is een organische manier om mij uit te drukken. Ik heb een klassieke opleiding genoten, nadien ben ik hedendaags gegaan, kwam moderne dans erbij, hiphop, breakdance… Steek het in een pan en maak er ratatouille van. Het was krachtig en oké. Door het tv-format SYTYCD, waar ik heel dankbaar voor ben, kreeg ik een groot publiek dat niet zo vertrouwd was met dans. Het brede spectrum van dans heb ik in de grootste verscheidenheid geëxploiteerd en getoond. Inclusiviteit staat voor mij voorop. Ik nam het publiek mee in een groeiproces. Ondertussen ben ik ouder met een zekere maturiteit. Het is de balans opmaken: wat behoud je, wat laat je los? Ik heb dingen gemaakt waar ik tevreden van ben, maar ik ben aan het veranderen. Erkenning is fijn, maar uiteindelijk moet wat ik maak voor mezelf de moeite waard zijn. Ik sta open, empathisch voor het moment…

– Hoe ga je te werk?

Voor een film, een musical moet je een script schrijven. Zo werk ik totaal niet. Ik word geleid. Het is met ‘La vie en rose’ begonnen, Oxytocin kwam erbij en dat was mijn voeding. Connecting the dots. Ik leef en observeer de dingen die gebeuren en ben ontvankelijk voor sferen. Toevallig kruiste een danseres weer mijn pad. Zij had ondertussen een moeilijke periode doorgemaakt en moest er zijn om dat stuk te creëren. De energie van de dansers heeft een stimulerende kracht.

– Een bladzijde wordt omgedraaid, want er staat een nieuwe creatie in de steigers. De productie, met op 30 oktober een try-out in Antwerpen, draagt een gedurfde titel: ‘Particles of God’!

Iedereen zegt dat. Elke weerstand is goed voor mij. Ik voelde: dit is hét moment op het te doen. Nochtans, de insteek is doodeenvoudig. We zijn allemaal ‘Particles of God’. Ieder volk formuleert, afhankelijk van zijn omgeving en cultuur, een uniek antwoord op de vraag wat het betekent mens te zijn.

© Kim Vos

– Ben je religieus of onthecht?

Meditatie biedt mij houvast en kracht. Sedert mijn kindertijd praat ik graag over de ziel en de geest. Mijn papa is artiest en begreep mij. De buitenwacht vond mij maar een raar geval! Zo leer je als kind al te zwijgen, je zielenroerselen niet openbaar te maken. De mens is van oudsher gevoelig voor het niet-tastbare, het onzegbare maar wel voelbare dat aan de basis ligt van geloof en religie.

– Inzichten over het universum, de ziel en de natuur dragen bij tot de spirituele ontwikkeling van de mens.

Ja, alles beïnvloedt elkaar. Je moet je ook willen openstellen, er ontvankelijk voor zijn. Vanuit een spiritueel oogpunt zijn dimensies aspecten van je eigen bewustzijn die je kunt leren waarnemen. In een verdere fase: bewustwording van het grotere geheel.

– ‘Particles of God’, hoe kun je dat tonen, tastbaar maken in een dansvoorstelling?

Het klinkt misschien bizar, maar ik krijg boodschappen door. Een soort kanaal waardoor ik bevoorraad word. Ik maak patronen, kleur die in. Eerstdaags is er een toonmoment, wat kan ik daar nog aan finetunen, opentrekken? Het creatieproces maakt mij uitermate gelukkig.

– Je kiest telkens voor mooie, inspirerende muziek.

In deze productie wijk ik sterk af van vorige producties wat de muziek betreft. Ik heb gekozen voor viool van begin tot eind. Waarom? ‘Particles of God’ handelt over hogere sferen en voor mij kan enkel de klank van een viool dat het beste weergeven. Het geluid van een piano is meer kabbelend, balsemend. Een gitaar is aards. De snaren van een viool die bespeeld worden, kunnen je in hemelse sferen brengen. Ik heb gekozen voor muziek van onder meer Philip Glass, Johan Johannson, Max Richter en Peteris Vasks, gespeeld door de Noorse topvioliste Mari Samuelsen. Van de veelzijdige violist en componist Peter Bogaert gebruik ik bestaand werk en hij heeft ook heel wat nieuw werk gecomponeerd voor deze productie. De solo’s en minimalistische stukken zal hij live uitvoeren.

© Kim Vos

– Is het een soort van storytelling, die de dansers in dialogische intimiteit uitbeelden?

Ik wil het collectieve veld raken met de connectie die we allemaal hebben van de bron naar onszelf. Ik heb veel research gedaan. De kunst is te leven op de grens van het onbekende en aan de rand van het mysterie, daar waar ontdekkingen plaatsvinden. De wereld is een tovertuin. We kunnen het onmogelijk allemaal bevatten. De miljarden levensvormen fauna en flora met allemaal hun eigen biotoop. Dan de mens zelf. Ons organisme is een wonder op zich. ‘Particles’’ relateert voor mij: in ieder van ons zit een particle van het grotere geheel, en dat maakt voor mij sense. We komen allemaal uit dezelfde bron. En waarom ‘of God’? Ik heb God op de affiche willen zetten omdat die naam zo veelvuldig gebruikt is geweest in goede en kwade zin, op allerhande manieren. Bij mij is het een confrontatie. Iedereen heeft zijn eigen verhaal errond. De vraagstelling is: “Waarom is dat woord ontstaan?” Voor mij is God natuur. Het is ook gewoon een woord. Een woord heeft kracht door de trillingen. Elke cultuur heeft een god. Onbevattelijke grootheid kan de mens niet aan, het vraagt om ordening. Iemand die alles in de hand heeft.

– Ruimte creëren om naar de bredere context van de benarde menselijke positie te kijken.

Ja, we zitten allemaal met heel veel vraagtekens. Iedereen heeft zo wel een periode in zijn leven: wat doen we hier, wie zijn we, waar gaan we naartoe? Ik blijf gewoon vragen stellen uit verwondering. Ik werd als kind gepest omdat ik te nieuwsgierig was. Nu is het een blessing voor mij.

– Jonge dansers warm maken voor dergelijk onderwerp, gaan ze daar gemakkelijk in mee?

Maar ja. Het is echt fantastisch. Er zijn zoveel mooie jonge mensen die willen dansen.  Ideeën heb ik genoeg, maar geld ontbreekt. Ik heb een kleine auditie gedaan. Goed gekeken naar hun techniek en persoonlijkheid. Ik heb zoveel vertrouwen dat ik weet dat de juiste mensen er zullen zijn om het stuk te creëren dat ik voor ogen heb. Het is een kosmopolitische cast met dansers uit de Verenigde Staten, Polen, Nederland, Spanje… De meisjes zijn klassiek geschoold. Prachtige lichamen met heel hoge benen en mooie voeten maar ze kunnen ook de moderne stijl aan. De mannen munten uit in hedendaagse dans maar zijn ook klassiek getraind. Ik kan mijn ideeën gestalte geven met de sterke energie en maturiteit van deze jonge dansers. Het is een (gods)geschenk. De kleren zijn heel soepel vallend en geven de werveling van wind en water weer. Meer kan ik niet verklappen.

Krijg elke donderdag een overzicht in je mailbox van alle artikelen die geplaatst zijn op Klassiek Centraal. Schrijf je snel in:

Welcome Back!

Login to your account below

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Add New Playlist