Mooier dan onder de woorden in de titel kon het jaarlijkse kleine, maar niet minder fijne ‘Amazing Haydn’ festival in Mechelen afronden. Voor het derde en meteen het slotconcert in de reeks deed het Haydngenootschap beroep op het Südwesdeutsches Kammerorchester Pforzheim en violiste Lena Neudauer.
De organisatie koos de prachtige Sint-Janskerk in Mechelen uit waar je tijdens het luisteren niet weg kon kijken van Rubens zijn prachtige Aanbidding der Wijzen (die nog steeds véél te weinig toeristen lokt – onbegrijpelijk!) en het rijke unieke barokke houtsnijwerk. De kerk is recent gerestaureerd maar wat te museaal aandoend. De muziek echter deed de sfeer van deze kerk herleven, de kerk waar ondergetekende zijn eerste en plechtige communie deed.
Dirigent Johannes Moesus koos voor minder uitgevoerde werken van (te) weinig gekende componisten uit Haydns tijd die hij plaatste naast Mozart en Haydn. Het concert opende met de symfonie in F opus 24/3 van Carl Stamitz (1745-1801). Je kan het een eenvoudig seriewerk noemen, gewoon lekker mooi en ontspannend, maar met een verrassend derde deel – een allegro assai – waar je zin krijgt om mee te gaan dansen. Eerlijk is eerlijk: het concerto in C voor viool en orkest (Murray C5) van Antonio Rosetti (1750 -1792) is op alle vlakken rijker dan het vorige werk. Dit draagt genialiteit in zich. Rosetti is jammer genoeg veel te zelden uitgevoerd en dirigent Moesus heeft er zowat zijn levenswerk van gemaakt om Rosetti alle eer die hij verdient aan te doen. Dit concerto heeft heel wat diepgang en biedt muziek die zou mogen klinken in de selecties en halve finale van bvb. een Koningin Elisabethwedstrijd viool. Er ligt zoveel in deze muziek verborgen aan muzikale schatten, lijnen, fijnzinnigheden en tevens technische veeleisendheid – de cadensen kunnen alleen gespeeld worden door virtuozen – dat je er de violisten kan op selecteren. Persoonlijk voelde ik me jammer genoeg niet voldoende aangesproken door de soliste Lena Neudauer, moeder van drie jonge kinderen. Ze speelt in de hedendaagse visie van een aantal barokspecialisten die ook de Weense klassiekers aandoen. Die visie is hard, snel, virtuoos, cassant en mist toch teveel lyriek, zang en ziel. Bij het publiek waren de meningen verdeeld. Sommigen zullen mijn visie helemaal volgen, anderen waren dol enthousiast. Smaak en zo…
Na de pauze was het genieten van de 13 jarige Mozart zijn symfonie in G, KV 74. Een werkje vol overmoed en enthousiasme van wat hij beleefde in Italië waar hij toen met zijn vader verbleef. De échte Mozart van niet zoveel later maakt zich zeker al kenbaar in het derde deel, het allegro, waar al van Mozart zo typerende dubbele gevoelens het werk doorweven. Vreugde en donkerte tegelijk. Hoop en gemis, angst en opgewektheid. Dat is allemaal nog sterker aanwezig in het Ronde in C voor viool en orkest KV 373. Een werk waar je je kan van afvragen of het bij dat Rondo moest blijven omdat het zowat uitdooft zonder echt einde. Al is dat neerleggen van alles net het gracieuze in dit diepgevoelige Rondo. De soliste liet me hier ook wat met een onvervuld gevoel achter. Haar spel was in orde en toch mistte ik iets. De kers op taart bleek vergeten.
Vol leven sloot het concert af met de symfonie in Es, Hob. I:43 “Merkur” van Joseph Haydn (1732-1809). Vier delen Haydn zoals hij was. Jammer dat we de man niet persoonlijk gekend hebben alhoewel? Zijn muziek is zo sprekend net als zijn woorden alles verstaanbaar maken: “Meine Sprache versteht man durch die ganze Welt”.
Het orkest dankt het publiek met als extra het derde deel uit de symfonie in D (Murray A1) van Rosetti. Mag ik zo vrij zijn hiervan te stellen dat dit het rijkste werk van heel de namiddag in was? Antonio Rosetti: zoek zijn werken op!
Amazing Haydn was alweer ‘amazing’ en sloot af met een fijne receptie, van kwaliteit gelijk als de muziek. Zo hoort het, dit jaarlijks totaalproject waar geen detail vergeten wordt, zal volgend jaar het publiek trakteren op Beethoven wiens grootvader Mechelse wortels had…
- WAT: Amazing Haydn 2019, slotconcert
- WIE: Südwestdeutsches Kammerorcherster Pforzheim olv Johannes Moesus, vioolsolo Lena Neudauer
- WAAR & WANNEER: Sint-Janskerk, Mechelen, 27 oktober 2019
- FOTO’S: © Klassiek Centraal – LVM