Het ronselen van kindsoldaten is en blijft een oud zeer. ‘Muerto’ is een musical over de schrijnende situatie in Columbia.
‘Uitgezonderd Theater!’ heeft een sterke reputatie opgebouwd in de wereld van het educatief theater en ‘Judas TheaterProducties’ staat al enkele jaren bekend voor eigenzinnige en maatschappelijk relevante musicalcreaties. Door telkens ‘eigen’ creaties te ontwikkelen, draagt ‘Judas TheaterProducties’ bij tot de ontwikkeling van een eigen Vlaams musicalgenre, dat ook in het buitenland wordt opgepikt.
Voor dit project sloegen beide gezelschappen de handen in elkaar om zo de aandacht te vestigen op het steeds toenemende fenomeen van kindsoldaten. Het blijft beider ambitie om altijd wat breder en dieper te gaan in voorstellingen dan puur entertainment.
‘Muerto’ is een productie die vragen oproept, buiten de comfortzone treedt en zeker als eye-opener werkt. Filosofen zeggen dat je vanuit je eigen situatie empathie moet opbrengen voor wat zich buiten jouw situatie bevindt. Zo kan ook betekenisvolle kunst gemaakt worden. Beide producenten gaan die uitdaging aan met de remake van ‘Muerto’.
De ronselaars van kindsoldaten opereren uit fanatiek eigenbelang. Hun morele besef is totaal zoek. Iedereen die aan hun stoelpoten probeert te zagen eindigt als vermoord of wordt gemarteld. Ze floreren door manipulatie en mengen zich zonder scrupules in andermans leven. Met pijnlijke methodes oefenen ze controle uit op kinderen. Moeders krijgen te dealen met allerlei krachten en mechanismen waar ze geen controle over hebben.
Om een reëel besef te krijgen van de situatie gingen de hoofdrolspelers Eline De Munck en Bert Verbeke, samen met de makers, op inleefreis naar de favellas in Bogota en Medellin. Zo kregen ze een duidelijk beeld van het leven in de sloppenwijken en konden met eigen ogen zien wat armoede en druggebruik met jonge kinderen doet in een vaak uitzichtloze situatie. Ze gingen ook op bezoek bij organisaties die hulp bieden aan straatkinderen. De kinderen blijven er jarenlang betrokken bij activiteiten en leren wat nodig is om zichzelf staande te houden in de maatschappij.
Verhaallijn
‘Muerto’ verhaalt de strijd van een moeder (Anne Mie Gils) tegen de grote dreigende FARC. Ze doet er alles aan om haar kinderen te beschermen tegen de gevaren van de straat. Raoul is een machtswellusteling en rebellenleider (Bert Verbeke), die de kinderen verleidt met drugs en geld. Zijn side kick Alberto (Lander Depoorter), gaat over lijken om zijn baas te behagen. ‘Muerto’ vertelt ook over de droom van de kinderen op een beter leven. In 2013 werd deze musical voor het eerst op de planken gebracht door hetzelfde creatieve team met regisseur James Cooke en schrijver Tijl Dauwe. Componist Sam Verhoeven zet zijn schouders onder deze nieuwe versie. Producenten: Bob Jennes en Frank Aernout.
Scènebeeld en vertolking
Het decor bestaat uit een hoge stellage van drie verdiepingen bekleed met golfplaten. Grijs overheerst. Een geslaagde weergave van de trieste favellas, waar de kinderen spelen tussen autowrakken. Anne Mie Gils charmeert direct met haar warme en soepele stem én podiumprésence. Een alleenstaande vrouw. Een warme moederkloek die enerzijds haar opgroeiende kinderen wil beschermen, ze anderzijds moet loslaten. Haar oudste zoon van zestien, Jaime (Jérémie Vrielynck), droomt ervan om uit dit getto weg te raken en in een mooi appartement in een wolkenkrabber te gaan wonen samen met zijn liefje Sophia (Fiene Zasada). Zij zingen en acteren allemaal met overgave, net zoals kleine broer Chinche (Tuur Verelst). Een knaap met een stem als een nachtegaal, een natuurtalentje.
Als contrast zijn er de dansen van de jonge militie, krachtig en uitdagend. Een strakke en geslaagde choreografie van Martin Michel. Met het lied ‘à la Revolution’ zetten ze meteen de navrante toon. Wie enigszins uit de toon valt, zowel letterlijk als figuurlijk, is Bert Verbeke. Had hij een slechte dag? Als rebellenleider kwam hij weinig overtuigend over, miste dreiging. Hij acteert onderkoeld, maar dan weer niet genoeg om geloofwaardig over te komen. Het resultaat is eerder mat. Zijn liedjes waren ook niet altijd loepzuiver. Hij deelt drugs uit en leert de kinderen lijm snuiven om aan de ellende te ontsnappen. Eens ze verslaafd zijn en hun lichaam smeekt om drugs zijn ze makkelijke slachtoffers en heeft hij ze in zijn macht. Dit manipulatieve komt sterk uit de verf. Eline De Munck als doortrapt hoertje, Jan Schepers als don Cataldo en Marleen van der Loo als moeder van Sophia komen geloofwaardig over en beschikken over zangcapaciteiten. De ene klinkt zacht en warm, de andere voller en scherper. Het knapste van deze voorstelling zijn de groepsscènes, zang en dans, met een bijzonder talentvolle en overtuigende jongerencast. Onder begeleiding van ‘Jeugdtheater Ondersteboven vzw’ uit Sint-Niklaas werden ze uitgebreid klaargestoomd.
De slotscène toont het tijdloze verdriet van moeders die een kind moeten afstaan door zinloos geweld, zoals terug te vinden op schilderijen van de madonna. Een voorstelling met een dertigtal geëngageerde jonge mensen die, gezien de thematiek, jonge theaterbezoekers zeker zal beroeren en hen bewust maken van hun zowel veilige, als luxueuze positie.