Neen, dit is geen adaptatie van de wereldberoemde Disneyklassieker met een al even bekende Oostenrijkse componist in de hoofdrol. Wel vormen zeven vrouwen en een stapel brieven de basisingrediënten voor een multimediaal recital waarin liederen, aria's en pianostukjes van Wolfgang Amadeus Mozart worden afgewisseld met videoprojecties. Als Louise is een geestige geschiedenistrip met een flinke dosis fantasie.
Neen, dit is geen adaptatie van de wereldberoemde Disneyklassieker met een al even bekende Oostenrijkse componist in de hoofdrol. Wel vormen zeven vrouwen en een stapel brieven de basisingrediënten voor een multimediaal recital waarin liederen, aria’s en pianostukjes van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) worden afgewisseld met videoprojecties. Als Louise is een geestige geschiedenistrip met een flinke dosis fantasie.
Over de relatie tussen Mozart en zijn – liefhebbende, tirannieke, toegewijde of veeleisende, al naar gelang de interpretatie – vader Leopold is al zeer veel inkt gevloeid. Maar de verhouding van het Salzburgse genie tot het andere geslacht, hoewel veel minder geproblematiseerd, spreekt evenzeer tot de verbeelding. Klara-producer en musicologe Liesbet Vereertbrugghen maakte er samen met sopraan Annelies Van Gramberen en pianiste Elise Simoens de voorstelling Als Louise. De 7 vrouwen van Mozart over.
De vele brieven die Mozart in zijn leven heeft geschreven aan familieleden, musici, opdrachtgevers, enzovoort – tussen 1962 en 1975 in zeven volumes uitgegeven onder de titel Mozart: Briefe und Aufzeichnungen – bevatten een schat aan informatie over diens persoonlijkheid en zijn omgeving, en vele van zijn schrijfsels waren gericht aan vrouwen. Wat als enkele van deze vrouwen Mozart zouden geantwoord hebben, hoe zou die respons dan geklonken hebben? Deze antwoorden die Mozart nooit kreeg, neemt Als Louise als uitgangspunt voor een multimediaal recital waarin live-muziek en beeldfragmenten in elkaar overlopen. In de filmpjes herkennen we Michaël Pas als de muzikale wonderboy en verder actrices en sopranen (Anne Cambier en An De Ridder) die mama Mozart, zijn zus ‘Nannerl’, het nichtje ‘das Bäsle’, de eerst liefde Aloysia Weber, echtgenote Constanze, vriendin Nancy Storace en pianoleerlinge Magdalena Hofdemel vertolken.
Omwille van familiale omstandigheden werd vaste vertolkster Annelies Van Gramberen voor deze voorstelling vervangen door collega-sopraan Ilse Eerens, recentelijk op deze website nog overladen met lof omwille van haar uitstekende (sluwe) Vosje in de opera van Lyon. Een noodgedwongen wissel die dus zeker geen aderlating hoefde te betekenen. De combinatie van de retorische werking van Simoens – mede mogelijk gemaakt door de kopie van een Walter-pianoforte die ze bespeelde – en de soepele lyriek van Eerens leverde integendeel een aangenaam complementair contrast op. De nuanceringen die ze aanbracht waren ongekunsteld. En of het nu Duits, Frans of Italiaans was, haar articulatie was altijd zuiver. Onder meer de aria Deh vieni, non tardar uit Le Nozze di Figaro wordt gezongen. Een voortreffelijke keuze als je het aan de Nederlandse sopraan Charlotte Margiono zou vragen. “Aan Suzanna kan je horen dat Mozart eigenlijk een heel hoge dunk van vrouwen had. Want Suzanna is de volmaakte vrouw”, zo getuigt ze in Over Mozart gesproken (p. 146).
Niet alle filmpjes uit Als Louise hebben evenveel om het lijf. Sommige zijn grappig, andere hebben een meer serieuze toon, maar slechts enkele voegen echt iets toe aan de beeldvorming rond Mozart. Intrigerend was bijvoorbeeld de brief die Mozart/Pas voorlas aan Maria Anna Thekla ‘das Bäsle’ Mozart, gespeeld door Maaike Neuville. Uit de stoutmoedige woordspelletjes die de jongeman met zijn nichtje speelde, blijkt overduidelijk dat Wolfgang geconditioneerd was door muziek. De ietwat flauwe klankrijmpjes en de cadans doorheen de tekst zijn daarvan de meest evidente tekenen, maar nog sprekender zijn technieken als inversie of retrograde vorming die ook in het componeren vaak met succes werden toegepast. Het grootse gemak waarmee hij zijn stukken doorgaans schreef, wijst er inderdaad op dat Mozart haast continu in muziek dacht. Als dank voor dit vele moois schonk elk van de zeven vrouwen Mozart een witte roos. Eerens plaatste deze stuk voor stuk in een vaas op het podium, behalve dan het laatste exemplaar. Tijdens het slotlied – Abendempfindung (KV 523) , of wat dacht u – werden de blaadjes van de roos met veel zin voor drama rondgestrooid, als waren het de Freundes Träne op diens (massa)graf.
Als Louise schetst een portret in woord, beeld én noot, erzeugt von heißer Phantasie, zoals het klinkt in het openingslied Als Luise die Briefe ihres ungetreuen Liebhabers verbrannte. De muziek vormt het meest overtuigende onderdeel van dit charmante kijk- en luisterspel, ook al omdat de uitvoeringen van een zeer hoog niveau zijn. De voorstelling ging al meer dan een jaar geleden in première in Antwerpen, maar toert vandaag nog altijd langs de verschillende culturele centra van Vlaanderen. Eerstvolgende opvoering is zondag 24 maart in kasteel d'Ursel in Hingene (Bornem), maar deze is reeds uitverkocht. De aanwezigen zullen het zich geenszins beklagen.
