• Home
  • Over KC
  • Partners
  • Toevoegen evenement
woensdag, september 27, 2023
  • Login
Klassiek Centraal
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Klassiek Centraal
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Home Recensies Cd & DVD

Microkosmos van menselijke ervaring en emotie

door: Lucrèce Maeckelbergh
29 juni 2020
in Cd & DVD, Recensies
Leestijd:4 minuten
A A
Microkosmos van menselijke ervaring en emotie
Share on FacebookShare on Twitter

***** Ludwig Van Beethoven wordt vooral geassocieerd met instrumentale muziek, in die mate zelfs dat we riskeren om zijn liederen over het hoofd te zien. Toch zitten er meesterwerkjes tussen. Een zanger van het gehalte van Matthias Goerne kan en wil daar dan in een herdenkingsjaar niet aan voorbijgaan. Het levert een knappe cd op, die geen liedliefhebber onverschillig kan laten.

ookinteressant

Filosoof Tomas Serrien over ervaring en betekenis muziek

Alweer tijd voor een nieuw 20・21 Festival in Leuven

Mozart, La Clemenza di Tito: een theatrale boodschap van regisseur Milo Rau

Beethoven schrijft zijn eerste lied in 1783 in Bonn en zijn laatste veertig jaar later in Wenen. Op het moment dat Schubert zijn optreden maakt op de liedscène in 1815 heeft Beethoven bijna al zijn liederen al geschreven. We kunnen dan ook stellen dat Beethoven in de romantiek een aanzienlijk belang heeft in het ontstaan van het genre van het lied. Hij componeert zowat 80 liederen. Een van zijn populairste liederen is Adelaide (opus 46) op tekst van Friedrich von Matthisson, geschreven in 1795. De meeste zijn bedoeld voor huiselijk musiceren. Sommige van de latere liederen en vooral de cyclus An die ferne Geliebte (opus 98) op teksten van Alois Jeitteles overstijgen dat salongehalte. Muziek en tekst doordringen elkaar, zoals het karakteristiek zal zijn voor het lied vanaf Schubert.

Zoals we van een ras-liedzanger als Goerne verwachten, is zijn vertolking uiterst gevoelsgeladen. Via ritme, accent en intonatie versterkt hij de inhoud, geeft het woord meer zeggingskracht. Zijn tekstexpressiviteit valt meteen op in de liederen waarmee de cd begint: de zelden uitgevoerde Sechs Lieder (opus 48), religieus getinte liederen die gaan over bezinning en dood. Goerne geeft in deze liederen, die statisch en streng dreigen te klinken, de emotie voluit een kans. De manier waarop hij een woord als Stolz verklankt (in Die Liebe des Nächsten) is vastberaden en hij zingt ook telkens alle strofen van elk lied. In Gesang aus der Ferne (WoO 137) daarentegen klinkt de frase voll Spiel und voll Tanz speels en licht. An die Hoffnung (opus 94) zingt hij als een kleine dramatische scène vol noodlot.

Aanpassingsvermogen en samenhang

Een lied is bij Goerne wat het hoort te zijn: een microkosmos van menselijke ervaring en emotie. In Adelaide zingt hij ons de illusie voor van geluk, gepaard trouwens met de vrolijke lichtheid in het pianospel van Jan Lisiecki. Maar dan horen we desillusie en de ironie van het niet gerealiseerde geluk en in de laatste maten boosheid. Wonne der Wehmut (opus 83 nr. 1) is hierna een gepast vervolg, alsof de liederen samenhangen. Het is ook een subliem en zeer expressief lied over onbeantwoorde liefde. Het dateert uit de jaren 1809-1810, een periode waarin Beethoven  speelt met het idee van een mogelijk huwelijk. Beethoven geeft de woorden zo intens en gedetailleerd klankkleur, dat hun betekenis bijna voelbaar wordt, als waren de tranen die van Beethoven zelf. Het aanpassingsvermogen van Goernes stem is er ideaal voor.

De cd sluit af met de kleine cyclus An die ferne Geliebte (op. 98) (1816). We kunnen de liederen als de eerste cyclus beschouwen, zelfs bijna meer nog dan de latere cycli van Schubert of Schumann, omdat de liederen een echte samenhang hebben. Goerne zingt de liederen dan ook als een vloeiende opeenvolging, waarbij de piano soepel de verbinding van het ene lied naar het volgende legt. De zes liederen volgen logisch op elkaar met een opvallend gebruik van tertsverwante toonaarden. Ze hebben een strofische structuur op het laatste na, maar Beethoven intensifieert voortdurend de poëtische expressie door variaties toe te passen, zoals hij dat in zijn late werken bij voorkeur doet. De harmonie, die de onschuldige volksliedkwaliteit van de melodieën tot uiting brengt, is van een stralende diatonische eenvoud, waardoor de chromatische invoegingen – bijvoorbeeld bij de woorden Innere Pein in het tweede lied – des te effectiever zijn. Na het strakke tempo van de eerste vijf liederen, is het zesde in een stemming die gelatenheid en berusting evoceert. In de coda herinnert Beethoven aan het passionele slot van het eerste lied, en keert terug naar dezelfde toonaard. Het is alsof de geliefden via de liederen de hindernissen overwonnen hebben.

De cd bevestigt de knapheid van Goerne als liedvertolker, waarbij de inhoud van de poëzie de intonatie bepaalt: sterk en fel of melancholisch, weemoedig, getroost of geërgerd, zijn karakteristieke stem is steeds gedifferentieerd. Samen met zijn pianist heeft hij bovendien duidelijk met overleg een zinvolle keuze uit de liederen gemaakt en werk gemaakt van de structuur van de opname. Er is dus nog ruimte voor een andere liedzanger van topniveau om het liedrepertoire van Beethoven eer aan te doen. We kijken ernaar uit, maar laten we ondertussen alvast genieten van deze versie van Matthias Goerne en Jan Lisiecki.


  • WAT: Ludwig Van Beethoven. Lieder. Songs
  • WIE: Matthias Goerne (bariton) en Jan Lisiecki (piano)
  • UITGEVER: Deutsche Grammophon – DG 00289 483 8351
  • BESTEL HIER: JPC
Tags: Deutsche GrammophonJan LisieckiKlassieke periodeLiedLudwig van Beethoven (1770-1827)Matthias GoerneRomantiekVocaal
Vorig artikel

Een revolutionair koppel: Beethoven & Knecht

Volgend artikel

Lunalia met Beethoven Bubbels van 31.7 tot 2.8.2020

Lucrèce Maeckelbergh

Lucrèce Maeckelbergh

Werkte 32 jaar als programmamedewerkster klassieke muziek bij VRT-radio. Ze heeft een uitgesproken voorliefde voor lied en opera en blijft in dat genre nog actief op de website van Klassiek Centraal. Werkte als muziekrecensente voor Staalkaart. Auteur van "Con Passione", een portret van dirigent Antonio Pappano (2006, uitgegeven bij Snoeck).

Ook interessant:

Mozart, La Clemenza di Tito: een theatrale boodschap van regisseur Milo Rau
Concerten

Mozart, La Clemenza di Tito: een theatrale boodschap van regisseur Milo Rau

13 september 2023
Nederlands Kamerkoor presenteert videoserie The Personal Archive Sessions
Nieuws

Nederlands Kamerkoor presenteert videoserie The Personal Archive Sessions

12 september 2023
Il concerto segreto
New Releases

Il concerto segreto

12 september 2023
Equinox: Twee dagen gewijd aan spirituele muziek
Cd & DVD

Komorebi met Trio Peltomaa Fraanje Perkola

Sinfonia Heist viert 10 jaar!
Nieuws

Sinfonia Heist viert 10 jaar!

5 september 2023
Bruckner: Symphony No.8
New Releases

Bruckner: Symphony No.8

2 september 2023
Volgend artikel
Lunalia met Beethoven Bubbels van 31.7 tot 2.8.2020

Lunalia met Beethoven Bubbels van 31.7 tot 2.8.2020

Een huiveringwekkende boodschap van Liza Lim

Een huiveringwekkende boodschap van Liza Lim

Lukas Pairon: Music Saved Them, They Say

Lukas Pairon: Music Saved Them, They Say

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte

Abonneer je vandaag op de nieuwsbrief van Klassiek Centraal net als 3771 andere lezers, en blijf wekelijks op de hoogte van de nieuwste artikelen.

één e-mail per week op donderdag

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Categorieën

  • Boeken (231)
  • Cd & DVD (845)
  • Concerten (891)
  • Evenementen (429)
  • Gouden Labels (55)
  • In de kijker (30)
  • Interviews (113)
  • New Releases (406)
  • Nieuws (645)
  • Opinie (23)
  • Recensies (2.052)

Klassiek Centraal is het magazine voor klassiek Muziek, Opera & Dans in Vlaanderen. Klassiek Centraal wordt volledig gemaakt door vrijwilligers. 

Wilt u ook meewerken aan Klassiek Centraal stuur ons dan een bericht via redactie@klassiek-centraal.be

Blijf op de hoogte:

Wekelijks (op donderdag) verstuurd Klassiek Centraal een overzicht van alle gepubliceerde artikelen. Schrijf je snel hiernaast in om niks te missen.

Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • aaa radiotest
  • Advertenties voor schrijvers
  • Cookiebeleid (EU)
  • Dashboard
  • Evenementen agenda
  • Evenementen lijst
  • Event ingeven
  • Home 1
  • Home 2
  • Home 3
  • Links
  • My account
  • Nieuws
  • Organizer Dashboard
  • Over KC
  • Partner worden
  • Partners
  • Privacy verklaring
  • Shop
  • Single event
  • Submit Organizer Form
  • Submit Venue Form
  • test
  • Thank you!
  • Venue Dashboard
  • Vrijwilligers gezocht!
  • Wie is wie
  • Wij bieden aan

© 2020 Klassiek Centraal VZW - Varkensmarkt - 2800 Mechelen - Design en hosting Kyzoe.be.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Cleantalk Pixel

Add New Playlist

Deze website gebruikt cookies om optimaal te functioneren. U vindt onze privacy policy en cookie verklaring hier.