Sinds januari 2016 is Alain Altinoglu chef-dirigent in de Muntschouwburg en in dit boek vertelt hij over zijn werk. Volgende zondag, op 4 februari, dirigeert hij ook een family concert in BOZAR met de symfonische suite Shehérazade van Nikolai Rimsky-Korsakov. Speciaal voor jongeren (en hun ouders) wordt niet alleen het verhaal verteld, maar ook welke functie de instrumenten daarin hebben. Verteller is Filip Jordens.
Dirigeren is voor mij een passie! – met uitroepteken. Dat beweert Alain Altinoglu in de inleiding tot het boek MAESTRO muziek! De dirigent aan het werk. Hij dirigeert al sinds zijn 25ste en is een geëngageerde lesgever in orkestdirectie aan het Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse in Parijs. Wie beter dus dan hij kan uitleggen wat “dirigent” betekent?
In 2015 kwam zijn carrière in een stroomversnelling met optredens in de opera’s van München, Parijs, Londen en in Bayreuth. Al heel vroeg leert hij in zijn opleiding als begeleidend pianist dat elke instrumentist specifieke problemen heeft. Die van een klarinettist zijn niet dezelfde als van een hoboïst. Het heeft hem toegelaten te begrijpen wat een muzikant verwacht van een dirigent. Met een moeder die pianolerares was, heeft hij noten leren lezen eerder dan letters. Hij is altijd naar de piano teruggekeerd, want een dirigent heeft geen direct contact met de klank, hoeveel invloed hij er ook op heeft. Samenwerken met Pierre Boulez, Georges Prêtre en Dennis Russell Davies heeft hem zin gegeven om zelf dirigent te worden. Via een vervanging in Montpellier komt hij in het vizier van de Staatsoper Unter den Linden in Berlijn. De aanbiedingen die hij daar krijgt, betekenen de start van zijn internationale carrière.
Baas zijn met staf of tandenstoker …
Geen betere muzikant dus om het jonge muzikaal-geïnteresseerde volkje wegwijs te maken in de fascinerende wereld van een dirigent. Wat doet hij en hoe is zijn verhouding tegenover de compositie en tegenover de muzikanten die ze uitvoeren. In een eenvoudige en duidelijke taal, en met levendige voorbeelden, wordt het uitgelegd in het boek MAESTRO, waar Altinoglu zijn medewerking aan verleende en bij elk hoofdstuk zijn eigen verhaal uit de praktijk doet. Het boek begint met een korte terugblik in de muziekgeschiedenis om te ontdekken sinds wanneer de “dirigent” zijn intrede doet en waarom. Het gaat ook in op verschillende aspecten van het dirigeren (voorbereiding, studie van de partituur, interpretatie), op het soms samenvallen van componist en dirigent, over “vaste” en “gast”-dirigenten. Er vallen enkele namen van grote dirigenten uit de muziekgeschiedenis en de invloed op “hun” orkest, zoals Furtwängler, Toscanini, Karajan, Barenboim. Het gaat over “baas” zijn, maar ook over wederzijdse beïnvloeding en talent. Natuurlijk wordt het dirigeerstok(je) aangehaald, met een leuke (maar pijnlijke!) anekdote over Lully en het minieme stokje van Gergiev. Over de traditie van het “pinguin”-pak, de betekenis van de gebarentaal, de opstelling van de muzikanten. Tekenend in de lay-out van het boek is de letterlijk zwarte bladzijde: Waar blijven de vrouwen?! Met de hoopgevende bewering dat ze in opmars zijn …
MAESTRO muziek! is een bevattelijk en leuk boekje vol interessante weetjes voor jeugdige (klassieke) muziekliefhebbers. De illustraties zijn sprekend, kleurrijk en grappig. En de samenstellers hebben ook een handige woorden- en namenlijst voorzien. Een absolute aanrader. Het boek zal na het family concert op 4 februari om 11u in BOZAR ook beschikbaar zijn en Altinoglu is present om te signeren. De duur van het concert is ongeveer 1 uur, de eenheidsprijs 30 euro. Tickets verkrijgbaar via deze link. Jongeren tot 15 jaar nemen gratis plaats in het rode pluche.
- WAT: MAESTRO muziek! De dirigent aan het werk.
- WIE: Ira Imig, Chantal Lamarque. Illustraties Bruno Gibert. Met medewerking van Alain Altinoglu.
- UITGAVE: Borgerhoff & Lamberigts i.s.m. De Munt