Auteur Yarrid Dhooghe

Het festival Laus Polyphoniae is al meer dan twintig jaar hét evenement voor de best uitgevoerde polyfone muziek uit de vijftiende en de zestiende eeuw. Dit jaar doet Amuz in samenwerking met diverse partners er een heuse schep bovenop.

Immers zorgen de muziekwetenschap, de -uitvoering en de beeldende kunst samen voor een extra ‘polyfoon’ spektakel. Naast het jaarlijkse festival Laus Polyphoniae, wordt ook de internationale conferentie New Perspectives on Polyphony georganiseerd. Maar het culminatiepunt is ongetwijfeld de tentoonstelling Petrus Alamire, Meerstemmigheid in Beeld waarvoor de prachtige Antwerpse kathedraal het decor is.

De centrale figuur van de tentoonstelling is Peter Imhoff, beter bekend onder zijn muzikale pseudoniem Petrus Alamire. Naast muziekkopiist, was hij zanger, componist, handelaar, diplomaat/spion en koerier. Hierdoor geraakten zijn manuscripten doorheen heel Europa verspreid. Zeven van deze manuscripten vormen samen de kern van de tentoonstelling. Het Mechels koorboek en zes handschriften uit de collectie van de Koninklijke Bibliotheek van België zijn in bijzonder goede staat bewaard gebleven in Vlaanderen en vormen de poort naar een lang vervlogen werkelijkheid.

Met de ondertitel Meerstemmigheid in Beeld streeft de tentoonstelling er naar om het zestiende-eeuwse kunst- en wereldbeeld tot leven te wekken. Hierin slaagt ze op muzikale en visuele manieren. Curatoren Bart Demuyt en David Burn exposeren zeven manuscripten van Alamires atelier. Opengeslagen op de mooiste fragmenten laten ze u kennis maken met de machthebbers, de componisten en muzikanten. De Vlaamse polyfonisten ontmoeten de Vlaamse primitieven, want in samenwerking met het Koninklijke Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen (KMSKA) worden de handschriften gelieerd aan kunstobjecten uit die tijd. Hiervoor zocht curator Manfred Sellink objecten met een letterlijke thematische link. Helemaal aan het einde van de tentoonstelling kunt u dankzij Rudi Knoops multimedia-installatie polyfonie op een zeer intieme manier beleven. Dankzij een audioguide worden al deze handschriften, beelden en kunstwerken in een verhaal gegoten, die iedere bezoeker op een zeer toegankelijke manier kennis laat maken met Petrus Alamire.

De Antwerpse schepen voor Cultuur Philippe Heylen beschouwt de tentoonstelling als het samenbrengen van muziek (zowel het componeren als het uitvoeren), erfgoed, het boek of manuscript, de miniatuurkunst, de schilderkunst en de architectuur. Om dit samenbrengen op een zo toegankelijke manier aan de bezoeker over te brengen, maakt de tentoonstelling gebruik van de beste middelen om beeld en klank te valoriseren. Naast de fysieke manuscripten en objecten worden via beeldschermen van de hoogste kwaliteit details van belangrijke manuscripten getoond.

Petrus Alamire, Meerstemmigheid in Beeld brengt elke bezoeker in contact met de belangrijkste Vlaamse figuur uit de zestiende eeuw voor de notatie en verspreiding van muziek. Hoewel maar zeven manuscripten van Petrus Alamires atelier fysiek de tentoonstelling halen, vormt de tentoonstelling een sluitstuk van vier jaren broodnodig en innovatief onderzoek. Met grote deskundigheid digitaliseerde de Leuvense Alamire Foundation maar liefst 51 Alamire-handschriften, bewaard en, soms hoogst uitzonderlijk, raadpleegbaar in de meest prestigieuze bibliotheken van Europa, waardoor ze sneller een groter publiek kunnen bereiken.

Wie na het bezoeken van de tentoonstelling nog niet genoeg heeft gekregen van Petrus Alamire kan met zijn ticket nog gratis naar het Vleeshuis. Het museum Klank van de Stad heeft immers nog enkele manuscripten, die op diverse manieren aan Alamire gelinkt kunnen worden, tentoongesteld.

Muziekwetenschap, muziekuitvoering en beeldende kunsten sloegen de handen in elkaar voor een uiterst veelzijdige benadering van Petrus Alamires handschriften. Dit alles is mogelijk gemaakt dankzij een geslaagde samenwerking tussen Amuz, de Alamire Foundation, de onderzoekseenheid Musicologie aan de KU Leuven, het KMSKA en vele andere partners. Het festival, de conferentie en de tentoonstelling bieden liefhebber, wetenschapper of nieuwsgierige oren spitser de kans om zich in de polyfone muziekwereld van Petrus Alamire onder te dompelen.

Zeven prachtige manuscripten laten u kennis maken met Petrus Alamire en de culturele tijdsgeest waarin ze zijn ontstaan.