De studentenraad van het Lemmensinstituut luidt de alarmklok over de financiële problemen van de kunstinstelling. Het tekort bedraagt dit jaar al 250.000 euro en geschat wordt dat tegen 2014 een extra tekort van 750.000 geboekt zal worden. “Financieel staan we op de rand van de afgrond,” zegt Sander Hendrickx, voorzitter van de studentenraad.
Het probleem van het Lemmensinstituut, sinds 2002 onderdeel van de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst (W&K), heeft te maken met de manier waarop middelen in het hoger onderwijs verdeeld worden. Volgens het financieringsdecreet van 2008 ontvangen hogeronderwijsinstellingen middelen in verhouding tot het aantal opgenomen en verworven studiepunten en behaalde masterdiploma’s.
Voor het Lemmens is zo’n financiering volgens studentenaantallen erg problematisch. “Het Lemmens wordt elk jaar bevolkt door ongeveer 480 studenten,” aldus Sander Hendrickx, voorzitter van de studentenraad. “Meer studenten aantrekken is voor ons geen optie, omdat we daarvoor de logistiek niet hebben en we bovendien aan een kwalitatief plafond zitten. Andere hogescholen zien hun studentenaantallen wel groeien, waardoor ons aandeel procentueel gezien steeds kleiner wordt. Op die manier zullen wij het met steeds minder moeten doen.”
In het financieringsdecreet uit 2008 werd een tegemoetkoming opgenomen, die voor dat soort situaties moest behoeden. De overheid past het tekort bij, zodat de hogeschool de middelen die het voordien kreeg behoudt. Vanaf 2014 valt echter die tegemoetkoming weg, waardoor het tekort dan nog sterker dreigt op te lopen. “In 2012 kregen we een tegemoetkoming van 8,5 miljoen euro. We schatten dat in 2014, wanneer de tegemoetkoming wegvalt, het tekort hierdoor zal oplopen tot 1 miljoen euro,” stelt Sander.
KWALITEIT LIJDT
Volgens de studentenraad lijdt de kwaliteit aan de kunstinstelling bovendien zwaar onder de problematische financiële situatie. “Er is geen geld om jonge docenten aan te trekken, terwijl het in de kunsten net cruciaal is om voeling te blijven houden met de veranderende maatschappij,” zegt Sander. “De piramide is totaal omgeslagen, omdat er veel vastbenoemde oude docenten zijn en maar weinig jonge docenten.”
Ook het specifieke karakter van de kunstinstelling, met veel individuele vakken, ligt onder vuur. “Die individuele vakken zijn van belang om de kwaliteit en het artistieke niveau te garanderen,” zo klinkt het bij de studentenraad. “Het is problematisch als je grote groepen samenzet.”
Wat betreft de mogelijke uitwegen uit deze penibele situatie, schat Sander de situatie donker in. “De mogelijkheden om dat te overleven zijn tweeledig. Ofwel saneren we op personeelsvlak, waarbij dus ook vastbenoemde mensen zullen moeten wijken. Maar er is nu al sterk gesaneerd en we kunnen ons zeker niet doodsaneren. Een financieel faillissement is zeker geen optie, maar een artistiek faillissement evenmin. De andere optie is dat het Lemmens zelf en de Associatie KU Leuven met een financieel vangnet komt. We luiden de alarmklok. Moeder Lemmens doet haar best, maar Vader Associatie moet mee ervoor zorgen dat het gezin te eten krijgt.”
Het Lemmensinstituut zelf was niet bereikbaar voor commentaar, maar verwees naar de studentenraad voor extra duiding bij de situatie.
ASSOCIATIE BEWUST
De Associatie KU Leuven geeft aan op de hoogte te zijn van het probleem. “Wij zijn ons zeer bewust van de ernst van het probleem,” reageert André Oosterlinck, voorzitter van de Associatie KU Leuven. “Voor we echter iets kunnen doen, moeten we een aantal stappen doorlopen, zoals de herschikking van de Raad van Bestuur en het Dagelijks Bestuur en een grondige doorlichting van de financiën. Tevens is het nodig dat we iemand vanuit de universiteit aanstellen om daar de dagelijkse leiding mee te helpen waarnemen. De operatie is bovendien uiterst complex. In het Lemmensinstituut heb je immers niet alleen hoger kunstonderwijs, maar ook een middelbaar kunsthumaniora. Dat maakt het dossier wel wat complexer en zorgt ervoor dat we iets meer werk hebben.”
Het Lemmensinstuut heeft bovendien academische hogeschoolopleidingen, die niet betrokken zijn bij de integratie, maar toch bepaalde veranderingen ondergaan die de financiële redding vertragen. “Alle kunstenopleidingen van de Associatie worden samengebracht in één kunstenhogeschool. Vorig jaar hebben we de kunsten gefuseerd met de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, wat maakt dat de operatie nog complexer wordt.
Op de vraag of al deze operaties op tijd afgerond zullen zijn om Lemmens van de financiële afgrond te redden, antwoordt Oosterlinck kort: “Het zal wel moeten.”
“De leden die tekorten hebben, zullen gevisiteerd worden en bepaalde besparingsmaatregelen opgelegd krijgen. De Associatie KU Leuven lijkt in deze een beetje op Europa. Als op de Algemene Vergadering (AV) van een hogeschool financiële problemen worden aangekaart, is het aan de inrichtende overheid, de Associatie KU Leuven, om dat mee op te lossen.”