Gouden Label – Festival – Laus Polyphoniae richtte zich deze uitgave op de polyfone muziek om en rond de noord-Adriatische kust, met nadruk op Kroatië. Het aanbod concerten was breed gevarieerd en van zeer hoog niveau. We genoten de luxe een aantal concerten mee te mogen beleven, concerten die elk op hun wijze een onuitwisbare indruk maakten.
Gouden Label – Festival – Laus Polyphoniae richtte zich deze uitgave op de polyfone muziek om en rond de noord-Adriatische kust, met nadruk op Kroatië. Het aanbod concerten was breed gevarieerd en van zeer hoog niveau. We genoten de luxe een aantal concerten mee te mogen beleven, concerten die elk op hun wijze een onuitwisbare indruk maakten.
Dialogos – zondag 26 augustus
Het visioen Van Tondal
Onbekend is onbemind en een beetje bekend is onvoldoende bemind. Wij hopen u met deze bijdrage de bekendheid te brengen, gepaard aan meer beminning van het Kroatische ensemble Dialogos. De zingende dames worden geleid door Katarina Livljanić. Op het podium werd ‘Het Visioen van Tondal’ gebracht en in een sobere regie van Sandra Herzic gezet. De keuze van soberheid deed de kijkende luisteraar helemaal mee op reis gaan in het visioen van deze ridder die stervende was maar bij wonder niet doodging omdat zijn hartstreek warmte bleeft uitstralen. Na een week kwam hij helemaal terug tot leven. Een mirakel eerste klas dacht men in die tijd en het verhaal werd van generatie op generatie overgedragen. Enkele eeuwen later, we schrijven 16de eeuw, werd het in dichtvorm op muziek gezet, de componist en de dichter bleven onbekend.
De trotse ridder Tondal, geliefd door de vrouwen maar wreed komt tijdens zijn halfdode week bij de Godheid en ziet wat Goed en Kwaad is en vermag. Hij maakt een ongelofelijke reis doorheen het ijle en ziet zo hoe het beter kan en moet ook al heeft hij geen zin terug te keren tot het leven want weg van de waarheid is het zoveel beter. Eens wakker, wijdt hij zich aan de Goede Daad en is het gedaan met mensen in mootjes hakken.
Het ensemble zong de treurnis van de omringenden voor de stervende, het zong de verbazing van het visioen, het Schone en het Lelijke voelde je duidelijk aan net als de uiteindelijke blijheid van het ontwaken van Tondal.
De muziek ligt ons niet al te vlot in het oor, het is wennen aan de samensmelting van gregoriaans (dat dient als basis voor dit muzikaal visoen), Germaans gerichte klankpatronen die dan weer overgaan in orthodox-slavische kleuren. De dames hebben een stemzetting die wij niet kennen maar die ook niet zuiver Slavisch is. Er is druk op de keel maar zo verfijnd dat het niet stoort en anderzijds wordt de resonantie van het voorhoofd afgewogen gebruikt. Je moet wel luisteren terwijl een zekere rust je overmant. Ongewoon, dat wel maar zeer mooi. Om nogmaals te horen en te zien.
Zefiro Torna – woensdag 29 augustus
Odeo
Het in Mechelen residerende variabele ensemble Zefiro Torna bracht Venitië tot leven samen met Corpo Barocco van Sigrid T'Hooft. Vanop verschillende podia musiceerden de zangers. De instrumentalisten bleven op een podium. Tijdens het zingen van melancholische werken en dan weer olijke melodieën, speelden twee acteurs van Corpo Barocco met eenvoudige atributen een knap spel van liefde, jaloersheid en goedmaken. We kennen het verhaal… Met een spel van spiegels, een verliefde maagd en de verplichte dwaasdoende Venitiaanse paljas, zwommen we mee in het helblauwe water en werden we de verliefde dwaas of bedrogen maagd of het koppel dat zweeft op de wolk van de liefdesroes. De zang was bijzonder goed net als het instrumentale werk. Wat een hoogstaand niveau toch! Dit is – jawel – wereldklasse. Zo’n opzet verdient het om op zoveel mogelijk podia uitgevoerd te worden. Ook al kunnen de paljassenkuren even storen, ze kleuren wel het karnavaleske beeld dat aanwezig is en de diepe ernst tot lachen brengt. Het zijn die dingen die ons als hedendaagse toerist raken en lokken naar de monumentale stad Venetië met het alomwezige water.
Capilla Flamenca – donderdag 30 augustus
Doedelzak en de polyfone zang van Adrian Willaert: kun je dat combineren? Die vraag stelde ik me bij het doorbladeren van het programma en het was de aanzet om dit concert zeker bij te wonen. Doedelzak en polyfone zang dus. François Lazarevitch opdende het laatavondconcert, opgesteld achter de dubbele ingangspoort (niet meer in gebruik) van de voormalige Sint-Augustinuskerk (nu Amuz) waar de meeste concerten van Laus Polyphoniae plaatsvonden. Langzaam schreed de doedelzakspeler tot op het podium waar de vier zangers van de Capilla Flamenca hadden plaatsgenomen.
Dirk Snellings, leider van dit sublieme ensemble, kon er niet bij zijn. Hij is momenteel herstellende van een ernstige ingreep en in naam van Klassiek Centraal en onze lezers, biedt ik hem hierbij alle beterschapswensen. Vanop zijn ziekbed zocht hij mee naar een vervanger en die werd gevonden in de 25-jarige Britse bas Matthew Gouldstone die een zeer diepe en dragende stem heeft, die al rijk kleurt maar nog moet rijpen in het hogere register. Zijn prestatie was des te meer lovenswaardig als je weet dat de inoefentijd voor deze muziek, die toch niet de meest vanzelfsprekende is, zeer beperkt was.
De Capilla Flamenca maakt al langere tijd gebruik van de kerkruimte om de gezangen te laten weerklinken. Het effect is altijd meesterlijk om horen, vanuit welke hoek, vooraan, achteraan, middenin of zijbeuken er ook gezongen wordt. De polyfonie is dermate gecomponeerd dat ze altijd en overal in de grote of kleine kerken de ruimte vult zoals het met andere muziek, buiten het gregoriaans, nooit echt lukt. De samenzang met de doedelzak (drie types) was schitterend! Wat een ongewone kennismaking met een instrument dat ten tijde van onder meer Willaert bij ons heel dagelijks was. Alleen al daarom was de keuze van dit instrument uitstekend. Ook de solowerken voor de doedelzak als voor de zangers klonken oorstrelend. Opnieuw een avond van de hoogste muzikale klasse.
Drie concerten woonden we bij, drie keer kregen we perfectie. Wie de verdere programmatie van Laus Polyphoniae nagaat en wie concerten kon beluisteren op Klara (ook wij luisteren naar de radio maar concerten die we niet in de zaal beleven, worden niet gerecenseerd) en het terechte enthousiasme van het publiek hoorde en zag, tijdens en na de concerten, is het eens dat een dergelijke aanpak van een festival gelauwerd mag worden. We geven met overtuiging een Gouden Label – Festival.
Met gezonde spanning is het uitkijken naar de volgende editie, een feesteditie want Laus Polyphoniae viert in 2013 het 20-jarig bestaan! Noteer nu al in uw agenda: van 23 augustus tot 1 september 2013 met als thema Elisabeth. Je kent ze wel, die vermaarde Engelse koningin.