Nominatie Gouden Label – Alain Platel slaat met deze productie weer gensters. Hij krijgt van over de hele wereld veel aanbiedingen, maar gaat niet over één nacht ijs, hoe verleidelijk en verlokkelijk de voorstellen ook mogen zijn. Zo kan hij met zijn jarenlange ervaring én buikgevoel een masterplan smeden.
‘Coup Fatal’ = Afrika meets Europa is een adembenemend spektakel van een ongekende energie met een stel dansende muzikanten of zijn het musicerende dansers en de ongeëvenaarde countertenor Serge Kakudji, wiens stem beroert tot in je diepste poriën. De productie is een gezamenlijk werkstuk van componist Fabrizio Cassol, orkestleiding en gitarist Rodriguez Vangama en artistieke leiding Alain Platel. Dit leidt tot een unieke kruisbestuiving: meeslepende Afrikaanse ritmes doorvlochten met aria’s van Händel, Vivaldi, Bach, Monteverdi en Gluck naar een idee van Serge Kakudji en Paul Kerstend. Alain Platel noemt ‘Coup Fatal’ in de eerste plaats een concert met alleen maar muzikanten!
Wat als?
Ja, wat als deze heren ook nog dansers zouden geweest zijn! We krijgen puur en ongepolijst danstalent te zien. Het eerste wat Platel voorstelde aan de dertien muzikanten was dat ze zouden opstaan van hun stoelen. Ze waren gewend zittend te spelen. Eenmaal rechtop begonnen ze spontaan te bewegen. En toen stond er geen rem meer op! Ze zingen en dansen in een hels ritme en toch trappen ze niet op hun adem. Denderen over de scene in een wervelwind van energie én blijven doorgaan. Alles beweegt, vooral het heup- en beenwerk is fenomenaal. Hun lichamen hebben het gevoel voor ritme nog niet verleerd, het is een oerdrift. Het contact met de aarde blijft voelbaar bij deze Afrikanen. Ze nemen de ruimte. Constant zitten er versnellingen in het ritme. Een energieke en emotionele motor laat het geheel snorren.
‘Coup Fatal’ werkt op verschillende niveaus. Opera aria’s wisselen af met Afrikaanse ritmes op specifiek instrumentarium: likembe, percussie, tamtam, xylofoon aangevuld met elektrische en akoestische gitaar. Soms zingt Serge Kakudji a capella, bij sommige liederen wordt hij begeleidt op balafoon of likembe. Ongewoon en toch lopen de overgangen naadloos in elkaar over. De liederen zorgen voor een intieme mysterieuze spanning.
Serge Kakudji heeft een enorme podiumprésence. Hij creëert magie op de scène. Alle instrumentalisten krijgen de kans om even te schitteren en doen dat op een virtuoze manier. Ze spelen letterlijk en figuurlijk met lijf en leden, betoveren het publiek met hun prachtig gesculpteerde lichamen. Ook de twee backing vocals Bule Mpanya en Russell Tshiebua leveren uitstekend werk.
Decor
De setting is niet gratuit, ze levert stof tot nadenken. Daarvoor werd een beroep gedaan op Freddy Tsimba, een Congolese kunstenaar die sculpturen en installaties maakt, o.m. met wapens. Hij maakte een gordijn van duizenden kogelhulzen dat dienst doet als achterdoek. Brutaal verlicht krijgen ze een andere dimensie, kleuren goud en schitteren. Niettegenstaande hun vernietigende kracht krijgen ze hier een aureool van schoonheid. Omringd door geweld gaat het leven verder in Afrika. De levensdrift van dit volk is niet te beteugelen.
Afrika is een continent met veel uitdagingen. Ofwel is het te droog of te nat. Ofwel is er hongersnood of een of andere burgeroorlog, of een griezelige ziekte die slachtoffers eist. Geen enkel volk is zo veerkrachtig en kan zo goed kan omgaan met crisis en miserie. Er is geen enkele plek op de wereld waar zoveel wordt gezongen en plezier gemaakt, ondanks de ellende waar ze dag in dag uit mee te maken krijgen. We kunnen zeker iets leren van die levensingesteldheid. Geen psychisch ingevreten kanker of zwartgalligheid. Ze verdrijven de eentonige, vreugdeloze sleur van elke dag met muziek die hun lichaam in trance brengt en het ritme omzet in beweging. ‘Coup Fatal’ getuigt van een geweldige authenticiteit: meeslepende, prachtige muziek en een werveling van lijven. De souplesse van de lichamen, de speelvreugde, iedere beweging is een bekoring voor het oog.
Schalks
Er is ook een knappe scène, een persiflage op de ‘sappeurs’ de dandy’s van Kinshasa. Gekleed in waanzinnige outfits maken ze hun entree. Een bastion van testosteron en machogedrag overheerst. Ze ondergraven die mannetjesputterij op een hilarische manier en dollen met clichés. ‘Coup Fatal’ een voorstelling die je helemaal overrompelt, in bezit neemt en een weldadige warmte activeert. Music is healing.
