**** Opera Rara is een platenlabel dat er zich in specialiseert vergeten of te weinig bekend werk onder de aandacht te brengen. Vooral de belcanto-periode is lange tijd het belangrijkste domein geweest waar ze verwaarloosd werk uit opdiepten. Zo zijn talrijke nooit of zelden gespeelde opera’s van Donizetti of Rossini op cd gezet, maar ook werk van weinig populaire componisten als Mercadante, Paer of Mayr. Voor hun nieuwste opname verschuift hun terrein zelfs naar het verismo, want hun recente uitgave is Le Willis van Giacomo Puccini.
Puccini componeerde Le Willis als afsluiting van zijn conservatoriumstudies. Hij nam ermee deel aan een operawedstrijd voor eenakters uitgeschreven door de Milanese muziekuitgever Sonzogno. Maar Puccini krijgt geen prijs. Zogezegd omdat de jury het manuscript niet kon ontcijferen – Puccini had immers in haast gewerkt. Hij slaagt er toch in het te laten opvoeren, met de hulp van de librettist Ferdinando Fontana en van Arrigo Boito. Op 31 mei 1884 kent Le Willis in het Teatro dal Verme in Milaan een enorm succes.
De opera trekt de aandacht van die andere grote muziekuitgever, Ricordi, en hij wil de opera uitgeven, maar vraagt Puccini wel aanpassingen. Puccini schrijft een grote aria voor de sopraan en voor de tenor en doet nog aanpassingen in de scène van Roberto. De extra aria’s die Puccini schreef, zijn in de Opera Rara-opname als appendix toegevoegd. Een goede zaak, want ze klinken in hun dramatische kracht als Puccini op zijn best.
Vergeet-me-nietjes
Het verhaal is eenvoudig en vermengt in een romantische sfeer sprookjesachtige met mysterieuze elementen. De Willis zijn de geesten van de vroegtijdig gestorven jonge vrouwen die wraak nemen op ontrouwe echtgenoten voor de in de steek gelaten bruiden. De opera speelt zich af in het Zwarte Woud en begint op het verlovingsfeest van Roberto en Anna. Roberto verlaat haar om een erfenis op te halen van een rijke verwante en Anna geeft hem een ruikertje vergeet-me-nietjes. Roberto zweert haar eeuwige trouw. Maar Roberto leidt in Mainz een liederlijk leven en vergeet Anna, die sterft van liefdesverdriet. Hij raakt in de ban van de Willis en wordt door een verleidelijke vrouw in de steek gelaten. Berouwvol keert hij terug naar zijn geboortedorp, waar de Willis, geleid door Anna, wraak op hem nemen en hem meesleuren in hun dodelijke dans. Pas dan is hij opnieuw verenigd met Anna.
Er zijn slechts drie personages: het koppel Anna en Roberto en de vader van Anna. De Willis worden gespeeld door het koor. De karakterisering maakt al van bij deze eerste opera duidelijk wat Puccini in zijn mars heeft. Belangrijker dan het magere verhaaltje is voor Puccini het verraad van de minnaar door zijn relatie met een verre demonische vrouw en de wraak van Anna. Hij tekent een liefhebbende, magische Anna, een blufferige, berouwvolle Roberto en een tedere vader Guglielmo. Anna is op die manier meteen het prototype van de Puccini-vrouwen: onschuldig slachtoffer zoals Mimi, Liu, Butterfly, trouw aan haar liefde tot in de dood. Roberto is het meest uitgewerkte karakter met in zijn slotaria een variëteit aan gevoelens: angst, wanhoop, wroeging, verliefde passie, religieuze felheid. De psychologische uitwerking van de personages en de sfeerschepping (de dans van de Willis, de klokken van het angelus) maken dit korte werk beslist een kennismaking waard.
Brian Mulligan vertolkt met zijn warme bariton een tedere vaderfiguur. Ermonela Jaho bezingt als Anna met zuivere en hoge sopraan zowel haar passionele liefde als haar tragische lot als slachtoffer. Vooral de extra romanza Se come voi piccina io fossi is een aangrijpend stukje muziek, zoals u hieronder zelf kan ontdekken. Arsen Soghomonyan zingt Roberto met heldere en indringende stem. Vooral zijn slotscène is intens. Mark Elder staat garant voor een kleurrijk spelend Royal Philharmonic Orchestra en Opera Rara Chorus. Voor Puccini-liefhebbers, en operaliefhebbers in het algemeen, een niet versmaden kleinood.
- WAT: Le Willis
- WIE: Giacomo Puccini (1858-1924)
- STEMMEN: Brian Mulligan (bariton), Ermonela Jaho (sopraan), Arsen Soghomonyan (tenor)
- ORKEST: Royal Philharmonic Orchestra, Opera Rara Chorus o.l.v. Sir Mark Elder
- UITGAVE: Opera Rara – ORC59
