Voor Klassiek Centraal mag er wel één dagje Jazz Middelheim besproken worden en zeker als er dan ook nog een strijkkwartet geprogrammeerd staat. We kozen dus voor de beste dag, de laatste dag!
En het eerste hoogtepunt op die hoogdag van 15 augustus in het Antwerpse Park Den Brandt was Aka Moon, het trio van saxofonist Fabrizio Cassol. Met zijn tengere gestalte en weelderige haardos leidde hij zijn kompanen naar zijn bekend polyritmische universum Is het jazz of niet, het is in elk geval hét waarmerk van Aka Moon. Vandaag aangevuld met een Portugese gast, accordeonist João Barradas. En dat was goed voor anderhalf uur collectivistisch spelgenot, improviserend én ingestudeerd, gerepeteerd én ter plekke verzonnen. Fabrizio Cassol op zijn best, vol vuur zijn solisten aansporend meer te doen en zelf het onderste en bovenste uit zijn sax halend. Gesteund door zijn maten: drummer Stéphane Galland en een bijna slagwerkend en indrukwekkend basgitarist Michel Hatzigeorgiou. Alle vier namen ze graag en gelukkig ovationeel applaus in ontvangst voor dit daverend concert. Het is een feestjaar voor Aka Moon, dertig jaar nu al, sinds 1992. En dan nu nog in kwartet-uitgave, met accordeonist João Barradas erbij.,elektrisch én akoestisch. Dertig is hij, even jong als Aka Moon zelf. Ze vonden mekaar toen Barradas deel nam aan Fabrizio’s fameuze Medina festival in Aix-en-Provence waar hij jongeren uitnodigt uit de mediterrane regio om samen te spelen. Voor Barradas was het een ware ontdekking. En de saxofonist werd zijn mentor.
Een heel andere stijl hoorden we bij het Kurt Rosenwinkel Trio. Al jaren een sterke persoonlijkheid in de jazzscène en virtuoze gitarist. Ongetwijfeld meer jazzy maar niet zo verleidelijk en innemend anders dan bij Aka Moon. Veel meer in de ‘klassieke traditie’ van zijn generatiegenoten uit de New Yorkse muziekscène van de jaren negentig én vroeger, met up tempo nummers en ballads.
Dan kwam er nog een gitarist aan de beurt, het Philip Catherine Piano Trio. En meteen klonken er een reeks standards, even onverslijtbaar als hij zelf. Gitaar, bas en piano, bijna zonder versieringen, echte trio jazz, geen drums: exposé van het thema en iedereen om beurt solistisch improviserend, zoals je het al jaren hoort in de jazz. En dat is langer dan de leeftijd van onze gitarist die in het najaar 80 wordt. Jazz zoals we hem en die muziek al jaren kennen en swingend als geen. Die gitaar klank van hem, is te herkennen uit de duizend. Evenals die combinatie van noten die hij er uit krijgt. Gracieus, intiem, klassiek. Het was een serieuze Philip Catherine, die meestal met een grapje zijn luisteraars verrast. Hij kon het ook nu weer niet laten. Toen hij zijn gast moest aankondigen, een violist, was hij diens wiens naam even kwijt, zette het publiek op het verkeerde been door te beginnen met de voornaam van een andere legendarische jazzviolist uit te spreken “Stéphane……..euh, non …. Alexandre Cavaliere.” Typisch Catherinehumor. En met Cavaliere als violist erbij raakte de concertsfeer nog beter. Met o.a. Broken Wing dat hij vaak met Chet Baker speelde. Een rustig tot intimistisch concert was het, Philip Catherine op zijn best. Toch wat sentiment op ‘t einde toen hij als geëngageerde artiest nog een eigen versie van het Oekraïens volkslied bracht.
Echt klassiek werd het toen de Amerikaanse pianist Fred Hersch naast zijn drummer en bassist ook nog met een strijkkwartet op scène kwam. Onuitgegeven op Jazz Middelheim, denk ik, maar niet in de wereld van Fred Hersch. Kwartet, pianist, drums en bas, allen mét partituur. Ze spelen stukken uit Breath by breath, zijn nieuwste album met dezelfde titel. En dat kwartet is het Antwerpse Desguin Kwartet, zo jong nog als kwartet en toch al aan de jazz. Overigens, wie heeft het nu nog over genres als zelfs punker Iggy Pop dit jazzfestival mocht openen. De nummers uit dat album klinken wonderlijk melodieus. Neem nu Rising, Falling,, met de strijkers erbij kon het wel een knap gearrangeerde nieuwe standard worden. Allemaal composities geïnspireerd op zijn meditatie oefeningen. Ooit heetten die “jazz meets classic” experimenten “third stream music”. Voor de huidige generatie muzikanten zijn het nu al lang achterhaalde begrippen. Hersch soleerde en ook het kwartet deed dat. Bij een klassiek concert hoor je nadien geen applaus, hier volgde applaus zoals het hoort bij een jazzconcert als er een andere solist start. Nog meer klassieke invloed kwam er toen Fred Hersch er een hommage aan Robert Schumanns Kinderszenen toevoegde, een dromerige Pastorale. Klonk misschien toch wat erg sweet. En natuurlijkafsluitend met Thelonius Monk. Net zoals bij Thelonius Monk schrijdt jazz met Fred Hersch weer een stap verder, welke richting uit ook.
Het publiek bleek verslingerd op Fred Hersch, riep hem meermaals terug en hij kwam ook meermaals terug, mét trio en op het eind ook nog solo. Ster van de avond.
- WAAR: Jazz Middelheim, Park Den Brandt, Antwerpen
- WANNEER: maandag 15 augustus 2022
- WIE:
- Aka Moon ( Fabrizio Cassol [saxofoon], Michel Hatzigeorgiou [bas], Stéphane Galland [drum], João Barradas [accordeon])
- Kurt Rosenwinkel Trio (Kurt Rosenwinkel [gitaar], Doug Weiss [bas], Greg Hutchinson [drum])
- Philip Catherine Trio (Philip Catherine [gitaar], Nicola Andrioli [piano], Bart De Nolf [bas], Alexandre Cavaliere [viool])
- Fred Hersch Trio (Fred Hersch [piano], Clemens van der Feen [bas], Jonas Burgwinkel [drum]) met Desguin String Quartet (Wolfram Van Mechelen [viool], Ludovic Bataillie [viool], Rhea Vanhellemont [altviool], Pieter-Jan De Smet [cello])