Gouden Label cd – Zitten ze nu in quarantaine of is het viertal aan het hamsteren geslagen? Het filmpje hieronder geeft niet echt uitsluitsel. Feit is wel dat het Dudok Quartet Amsterdam in tempore non suspecto eindelijk zijn/haar Gouden Label in ontvangst mocht nemen. Zo eenzaam als op de bekroonde cd was het aan de voet van het Kunstfort bij Vijfhuizen weliswaar niet. Want daar hadden de Cruquius Concerten voor een gezellig gevulde genieloods gezorgd …

Het is een opname uit 2018 die in deze tijden van ophokplicht een hopelijk herkenbare rol mag vervullen. Eenzaamheid was immers nooit zo fijn als bij het beluisteren van Solitude, toen de derde langspeler uit het repertorium van het Dudok Kwartet Amsterdam. Een schijfje met vlag én wimpel dus, waarbij de vlag samen met Sjos(takovitsj), Weinberg en Mendelssohn wordt gestreken. De wimpels dragen dan weer opschriften als Mille regretz en Moro lasso: vier- en vijfstemmige, vocale muziek uit nog verder vervlogen eeuwen, die uiteraard passen binnen het rouwvolle thematisch opzet en waarvoor een meer dan passend plekje werd gearrangeerd. Als een zowel scherp als schrander contrast tussen de razernij waarmee het laatste kwartet van Mendelssohn besluit (Allegro molto) en het derde van Weinberg begint (Presto). Of als introspectieve uitleiding … Hoe wonderbaarlijk is dat!?

Bijna zo wonderlijk als de hartelijke ontvangst door de organisatie van de Cruquius Concerten op één van hun concertavonden in Vijfhuizen, een gehucht aan het Haarlemmermeer. Bij die vijf huizen – het waren er zeker meer en er zaten ook rianter woningen tussen – staat ook een genieloods in de buurt (1895). Geniaal, toch. “Deze loods was een opslagruimte voor allerhande materiaal dat werd gebruikt bij de constructie van het nabijgelegen fort”, zo vertelt Peter Mookhoek, de voorzitter van de Cruquius stichting. Over de (on)zin van de bouw van zo’n fort met bijhorende verdedigingslinies helemaal aan het eind van de 19de eeuw kunnen we wel even doorbomen. Vraag dat maar aan les frères Montgolfier of de Wright brothers. Voor nu volstaat het ruimschoots om te verklappen dat u vandaag in het Kunstfort ook een lekker hapje kan eten. Of hoe werelderfgoedsites op evenzovele wijzen gevaloriseerd kunnen worden – ver weg dus van de dual use.

Met verf en lijm

Ook de zes werken uit Haydns opus 20 zijn werelderfgoed (1772/1774). Materieel, getuige nota bene de recentste uitgave van het Dudok Quartet (Resonus Classics). En tijdens het concert van vanavond met het kwartet in g vóóral ook immaterieel. De fantastische fond eigenlijk, waaruit na enig inkoken een bijzonder omvangrijk, veelzijdig en knap oeuvre voor strijkkwartet lustig is blijven opstijgen. Natuurlijk wilde ook oldskool Brahms zich absoluut aan dit genre laven. Precies een eeuw later verscheen zijn tweeling uit het opus 51 (1873). Waren werken in mineur in de klassieke periode eerder opvallende unica, dan lapte de veertiger er in één keer een broeierig en beweeglijk duo in kleine terts bij. Het gloednieuwe strijkkwartet van Joey Roukens, speciaal met en voor het Dudok geschreven, is ook een stuk in twee opmerkelijk onderhoudende helften. What Remains? Finaal opnieuw de energie en het overleg die cellist David Faber en zijn drie chaperonnes typeren. De genieloods zat erbij, en klapte er enthousiast voor.

Elk optreden kan, steeds opnieuw, waar dan ook – en als je dat zo wil – als een examen worden opgevat. Het angstzweet dat dan mogelijks uitbreekt, daar hebben we allemaal weleens last van, getuigde primaria van Driel zo eventjes tussen het spelen door. Heel herkenbaar als je niet echt graag voor een groter publiek spreekt, dacht de ‘man uit het verre Brussel’ die bij de noorderburen een ‘gouden feestrede’ kwam houden. Aan het slot daarvan gekomen, en de knikkende knieën doorstaan, klonk het ongeveer: “Ik zou de Gouden Labels zo meteen ietwat symbolisch aan de middenstemmen willen overhandigen. Zij vormen immers ‘de onmisbare lijm’ van de groep, die daarom misschien net iets te weinig ‘in de verf’ worden gezet. Daarbij komt vooral ook nog de hoop én de wens dat jullie nog lang samen in dat rijke universum van de klassieke kamermuziek op ontdekking mogen gaan. We horen jullie vondsten met enig ongeduld tegemoet.” Precies. Drie kussen aan Marleen Wester en Marie-Louise de Jong later, is de kans dat Brahms daarbij om de hoek komt loeren allerminst uit de lucht gegrepen.

“Het coronavirus kunnen wij niet stoppen, het eenzaamheidsvirus wel!”, beweerde recent ene Nederlandse koning. Welaan dan, waarop nog wachten! Een viertal minuutjes gehoorzaam zijn in Haydns gezelschap. Om met elkaar te toasten in een aanstekelijk muzikaal magazijn.

WIE: Dudok Quartet Amsterda m [Judith van Driel (viool), Marleen Wester (viool), Marie-Louise de Jong (altviool) en David Faber (cello)]
WAT: Uitreiking van het Gouden Label voor de cd-opname Solitude, uitgegeven door Resonus Classics, na afloop van een concert met strijkkwartetten van Joseph Haydn (1732-1809), Johannes Brahms (1833-1897) en Joey Roukens (°1982)
WAAR: Kunstfort bij Vijfhuizen, Haarlemmermeer, Nederland
WANNEER: zaterdag 7 maart 2020
ORGANISATIE: Cruquius Concerten – website