Eerste kandidaat: Jeremias Fliedl – Oostenrijk, °1999
‘5 Albumblätter’ van Jörg Widmann horen we voor de vijfde keer. Ruim voldoende voor de luisteraar om het werk ‘eigen’ te maken en er een mening over te hebben. (Zie het kadertje onderaan.)
Een “Ôôôhhh” ging er allicht bij velen door de geest bij de allereerste noten die de jonge Oostenrijker ten gehore bracht. Het werd niet alleen de vijfde keer dat het opgelegde werk gespeeld werd, het werd ook de vijfde interpretatie en een die qua kunde bijna het uitzonderlijk hoge niveau van Petar Pejčić (tweede kandidaat van de eerste avond) haalde, al speelde Fliedl soms iets op het randje van de toonzuiverheid.
Robert Schumann beperkte zich met het Concerto in a op. 129 tot het enige voor dit instrument dat hij zou schrijven. Het zou pas vier jaar na Schumanns overlijden voor de eerste keer uitgevoerd worden en het zou jarenlang amper op een podium te horen zijn. Gelukkig keerde het tij.
Jeremias Fliedl deed het werk in jeugdige overmoed veel eer aan. Soms hadden we nog meer diepgang en snedigheid verwacht. Het was anderzijds een plezier te zien hoe deze jonge muzikant opging in het spel en vergat een wedstrijdkandidaat te zijn. Schumann doorgronden, het is een opgave voor velen, maar het zal de cellist in deze geen zorg zijn.
Tweede kandidaat: Hayoung Choi – Korea, °1998
Het door de KEW opgelegd werk, gecomponeerd door Jörg Widmann ‘5 Albumblätter’ klinkt heel anders in de handen van Choi. Ze speelt zachter en met (te veel) glissando. De dialoog met de fagot en daarop volgend de hoorns is dan weer luchtig en met humor. Door het zachtere spel dreigt de aandacht van de luisteraar te verminderen. Het orkest kan niet op volle kracht spelen wanneer dit vereist wordt. Vrolijkheid en romantiek zijn niet altijd voldoende.
Witold Lutoslawski schreef ook maar één concerto voor cello en orkest. Het had nogal wat voeten in de aarde eer het werk af was omdat de toenmalige dictatuur in Polen strenge eisen stelde aan de toegankelijkheid van de muziek.
Hayoung Cloi speelt nu, algemeen genomen, ook eerder zacht. De glissando’s zijn ook nu aanwezig, maar hier passen ze in de tijd dat het werk het levenslicht zag. Mogen we de vraag stellen of de celliste dit werk ten gronde begrijpt? De boodschap van de componist is veelomvattend en de moeilijkheden waarin de componist gewrongen zat, net als iedereen in het Oostblok in Stalins tijd, zitten erin verweven. Dat komt niet tot uiting en dat is jammer.
Het opgelegde werk – ‘5 Albumblätter’ van Jörg Widmann
Het is alvast een werk dat aan het repertoire mag toegevoegd worden en niet uitsluitend aan deze wedstrijdeditie voorbehouden hoeft te blijven.
De componist zorgde voor een fijne combinatie van ‘oud’ en ‘nieuw’ die vlot in elkaar loopt. Hij zet de solist aan tot het ontdekken en vertolken van de fijne melodische lijnen die overgaan in staaltjes straffe techniek met hedendaagse inslag zonder de dialoog met het orkest uit het oog te verliezen. Door de combinatie van verschillende stijlen door de tijden heen, kan de uitvoerder zijn inzicht in deze componeerperiodes ook kenbaar maken. Het zijn voor sommige sollisten mogelijk verraderlijke addertjes onder het gras, maar ook daarvoor dient zo een opgelegd werk. Het gaat tenslotte om een wedstrijd voor jonge talenten die de wereld willen veroveren als solist en/of de muziek optimaal willen dienen via hun instrument, als solist of lid van een of ander ensemble en orkest.
Widmann schreef met verstand en inzicht op meerdere vlakken en bovendien opteerde hij naar ons gevoel voor een werk dat de wedstrijd kan overleven.
Woensdag 01/06 [20:00]
Jeremias Fliedl [ Robert Schumann, Concerto en la mineur op. 129 | Concerto in a op. 129 ]
Hayoung Choi [ Witold Lutoslawski, Concerto ]
De KEW is rechtstreeks te volgen via livestream. Klik op deze link en zit mee op de eerste rij.